Stoffer over kinderopvang

Op woensdag 10 mei debatteerde de Tweede Kamer in commissieverband met minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) over de kinderopvang. Namens de SGP sprak Chris Stoffer. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.

Een roepende in de woestijn, zo voelde ik me een beetje tijdens het laatste debat over kinderopvang. Ik betoogde toen dat het kabinetsplan voor bijna-gratis kinderopvang beter de prullenbak in kan. Het is een belastinggeldverslindend project, dat bovenal niet doet wat het belooft. Leuk voor de advocaat, maar slecht voor de portemonnee van de schoonmaakster. Ik gaf toen ook aan dat het uitvoeringstechnisch onhaalbaar was, maar stond in mijn kritiek tamelijk alleen.

“Wie weet dat we op een dag de heer Stoffer gaan overtuigen, maar ik denk niet dat dat gaat gebeuren”, zei de minister. Ik mompelde dat het ook nog andersom zou kunnen zijn, maar ook ik was weinig hoopvol. Wie schetst mijn verbazing toen ik hoorde dat de minister haar plannen uitstelt? We weten wat van uitstel komt… Het is goed dat het tekentafelfanatisme nu plaats lijkt te hebben gemaakt voor keukentafelrealisme. De SGP juicht het uitstel toe en hoopt op een grondiger herbezinning op de plannen.

• Waarom denkt de minister dat het in 2027 wél haalbaar is? Het personeelstekort wordt er zeker niet minder op, en de vraag alleen maar groter.
• Hoe ziet het proces richting 2027 eruit, en hoe is de betrokkenheid van het parlement daarbij?

De Kamer moet uiteindelijk de politieke keuzes maken over hoe het stelsel eruit komt te zien.

Uitwerking
Nu er meer duidelijk wordt over de uitwerking, roept dat ook vragen op. Het valt mij op dat het nieuwe stelsel veel bureaucratie voor de sector met zich mee brengt. Ook rondom de rechtszekerheid zie ik donkere wolken opdoemen.

• Hoe gaan de plannen getoetst worden op uitvoerbaarheid en rechtszekerheid?

Wij lezen dat in het nieuwe stelsel gewerkt gaat worden met een gewijzigd ouderbegrip. Bij co-ouderschap hoeven beide ouders niet verplicht te werken, maar voor een gezin waarvan beide ouders op één adres wonen geldt de arbeidseis wel. Is dat niet krom en onrechtvaardig, zo vraag ik de minister.

En als het kabinet dan toch zo’n voorstander is van kinderopvang voor iedereen, waarom schrappen we de arbeidseis niet? Dat kan in zijn geheel, maar dat zou ook voor een aantal dagen kunnen.

• Ik vraag de minister een aantal varianten van afschaffing van de arbeidseis uit te werken en aan de Kamer voor te leggen. Graag een toezegging.

Daarnaast vraag ik aandacht voor de gastouderopvang, waar veel ouders gebruik van maken.

• Hoe ziet de minister hun positie en toekomst in het nieuwe stelsel?

Gezinsbeleid
We leven in de Week van het Gezin. De SGP vindt dat er veel meer oog moet komen voor de waarde van het gezin. Laten we nu werk maken van een gezinsvriendelijk stelsel van kindregelingen, waarbij arbeidsparticipatie niet langer de heilige graal is.

• Wanneer krijgen we beleid voor kinderopvang waarin de vraag centraal staat wat goed is voor kinderen in plaats van wat de arbeidsmarkt nodig heeft?
• Biedt het uitstel ook de ruimte om te kijken naar gezinsvriendelijke alternatieven in plaats van enkel de bijna-gratis kinderopvang uit het coalitieakkoord?

Eerder deed ik bijvoorbeeld het voorstel de kindregelingen te bundelen tot één kinderbijdrage. Een enorme vereenvoudiging mét keuzevrijheid voor ouders, zodat zij zelf kunnen bepalen hoe zij hun kindbudget inzetten.

Het is inmiddels een halfjaar geleden dat mijn motie werd aangenomen die verzocht om een breed en integraal onderzoek naar de situatie van gezinnen in Nederland.

• Mijn vraag is: is dat onderzoek inmiddels gestart?
• Wanneer verwacht de minister de uitkomsten, zodat het kabinet met een gedegen gezinsnota kan komen?

Samenwerking opvang en onderwijs
Over betere samenwerking tussen opvang en onderwijs wordt allang gesproken. De informatieoverdracht tussen opvang en school moet worden verbeterd. Zo zijn er scholen die ook een peuteropvang in huis hebben. In die gevallen moet het gemakkelijker zijn om peuters als leerling in te schrijven bij de school.

• Is de minister bereid, samen met haar OCW-collega, te verkennen of peuters ingeschreven kunnen worden als leerlingen van de school zonder leerplicht?