20 mei 2020

'Minder kroeg, meer kerk' - #corona debat 9

Bekijk hier de bijdrage van Kees van der Staaij aan het negende plenaire debat over de coronacrisis. Gehouden op 20 mei 2020.

‘Het virus maakt ons nederig.’ Die woorden bleven hangen, na een bezoek dat ik bracht aan het Amphia Ziekenhuis in Breda. De laatste weken en maanden is gebleken hoe kwetsbaar we allemaal zijn, niemand uitgezonderd. Er zijn harde grenzen aan maakbaarheid.

We zijn dankbaar dat we vandaag kunnen spreken over het laten vieren van de teugels.
Tegelijk beseffen we dat we op onze hoede moeten blijven. ‘Maatwerk’ is hierbij voor de SGP het sleutelwoord, ook bij alle economische steunmaatregelen.

Er wordt een ‘dashboard’ ontwikkeld om de verspreiding van het virus op de voet te volgen.
- "Wordt ontwikkeld..." Is dat dashboard per 1 juni echt startklaar?
Het is cruciaal dat echt iedereen zich bij lichte klachten laat testen. Geen gemiezemuis of stoerdoenerij! Hup, gewoon naar de GGD. Daar is een stevige en heldere publiekscampagne voor nodig.
- Hoe gaat deze eruit zien?

Kerken
Op de persconferentie gisteravond en in de brief van 44 pagina’s ging het over allerlei onderwerpen. Over de musea, theaters, restaurants en cafés en ga zo maar door. Maar geen woord over de kerken. Dat vind ik pijnlijk. Bijna drie weken geleden stelde ik al schriftelijke vragen over het meewegen van de grootte van kerkgebouwen bij het bepalen van het aantal bezoekers. Die vragen zijn nog steeds niet beantwoord. In het vorige debat zegde de minister-president mij uiteindelijk toe te verkennen wat de mogelijkheden voor meer maatwerk zijn. Daarna bleef het opnieuw oorverdovend stil. En toen een journalist gisteravond bij de persconferentie vroeg hoe het nu zit, sprak de premier over kerken als brandhaarden en suggereerde hij dat kerkgangers het allemaal prima vinden om online diensten te hebben.

Dit heeft veel mensen pijnlijk geraakt, en ik wil niet verhelen dat dat bij mij ook zo is. Kerken hebben zich van het begin af aan gehouden aan de maatregelen die het kabinet afkondigde. Veel verwijzingen over schadelijke kerkdiensten bleken bij nader onderzoek borrelpraat te zijn. Kortom: ook in het spreken hierover is voorzichtigheid nodig. Veel kerkgangers zijn dankbaar voor de online diensten, maar verlangen er sterk naar weer daadwerkelijk naar het huis van God te kunnen gaan, net zoals mensen die nu beeldbellen met een dierbare in het zorgcentrum verlangen naar een echte ontmoeting.

Daarbij komt dat zo’n vergaande inperking van de godsdienstvrijheid als nu het geval is, een zorgvuldige toetsing vraagt.
- Is het te rechtvaardigen om in een kerkgebouw met 2000 plaatsen en vele ingangen en zalen het aantal kerkgangers te begrenzen op bijvoorbeeld 30, terwijl in een theater of bioscoop zelfs 30 mensen per zaal worden toegelaten?

Daarom pleit ik vandaag ook om staatsrechtelijke redenen opnieuw voor maatwerk, en meer oog voor de positie van kerken. Ik reken op een positieve reactie van het kabinet. Met een knipoog zeg ik tegen de premier: wat minder kroeg en wat meer kerk zou het kabinet sieren.

Kwetsbaren
De versoepelingen geven veel mensen meer ruimte om te gaan en staan waar zij willen. Dat geldt nog niet voor ouderen in de verpleeghuizen. Of mensen die vanwege een lichamelijke of verstandelijke beperking of psychiatrische klachten in een woonvorm of instelling verblijven. Er gloort gelukkig wel licht aan het einde van de tunnel.
- Hoe biedt de minister zorgaanbieders comfort om verruimingen niet onnodig traag door te voeren en bewoners daadwerkelijk meer bewegingsvrijheid te bieden?

Ontwikkelingssamenwerking
De coronacrisis kan enorme gevolgen hebben voor kwetsbare landen. Sommige Afrikaanse landen hebben meer vice-presidenten dan ic-bedden.
- Ik ga ervan uit dat het kabinet voorkomt dat door de economische achteruitgang de Nederlandse begroting voor ontwikkelingssamenwerking in een vrije val terechtkomt.
- Hoe reageert het kabinet op het sympathieke pleidooi van de Adviesraad Internationale Vraagstukken over de internationale inspanningen van Nederland?