Stikstof

Inmiddels kent iedereen het scheikundige element stikstof. Waarschijnlijk niet omdat het een belangrijke bouwsteen is voor het leven op aarde, maar omdat de stikstofverbindingen ammoniak en stikstofoxiden voor juridische en bestuurlijke impasse hebben gezorgd. Deze stikstofverbindingen beïnvloeden stikstofgevoelige natuur en kunnen negatieve gevolgen hebben voor de biodiversiteit. De grote vraag is hoe je hier in het beleid mee omgaat, ook als uitstoot, neerslag (depositie) en de lokale gevolgen voor de natuur niet goed in beeld zijn. De regering koos voor een stringente aanpak. De SGP is het hier niet mee eens en wil hervorming van de stikstofaanpak.

Nederland is een dichtbevolkt land met een vruchtbare delta. Tegelijkertijd herbergen onze Lage landen bijzondere natuurwaarden die beschermd moeten worden om zoveel mogelijk biodiversiteit te houden. Dat schuurt. Het strenge Natura 2000-regime voor onder meer stikstofgevoelige natuur botst met economische activiteiten en meer verkeer. Een goede uitweg uit de ontstane (juridische en ecologische) impasse is alleen mogelijk door een realistischer beschermingsregime in combinatie met emissiereductie en investeringen in goed natuurbeheer. 

• Er moet niet langer gestuurd worden op en getoetst worden aan nationaal vastgestelde kritische depositiewaarden. Elk gebied is weer anders. De lokale staat van de natuur en de relatieve invloed van beheer, stikstofdepositie, waterhuishouding en andere factoren moet veel beter in beeld gebracht worden, bijvoorbeeld middels bodemanalyses. Er moeten lokale depositiestreefwaarden komen. Het beleid moet hierop afgestemd worden.
• Doelen voor emissie- en depositiereductie zijn goed, maar horen niet in de wet thuis. De SGP wil sowieso geen aanscherping van de stikstofwet. De meeste depositie is niet herleidbaar tot individuele bedrijven. Sturen op emissies heeft daarom de voorkeur boven sturen op deposities. 
• Voor boerenbedrijven moet gezond toekomstperspectief blijven bestaan. De SGP wil niet dat tal van bedrijven ten onder gaan door onhaalbare en eenzijdige emissie-eisen en Natura 2000-doelen.
• De SGP is tegen gedwongen opkoop of het afnemen van vergunningen in het kader van de stikstofaanpak.
• Boeren moeten ondersteund worden als ze investeren in emissiereductie bij de bron. Innovatieve technieken en methoden (koetoilet, Kopros, stikstofkraker,…) moeten snel erkend worden. Omdat sanering van bedrijven relatief duur is en minder op brengt, moet er meer geld uit het budget worden besteed aan (innovatieve) emissiereductie op het boerenerf. Ook moeten er serieuze mogelijkheden komen voor verplaatsing van bedrijven bij stikstofgevoelige natuur vandaan.  
• Via een afrekenbare stoffenbalans kan er een prikkel komen om stikstofemissies omlaag te brengen. Voor de industrie komt er een belasting op de uitstoot.
• Ongecontroleerde opkoop van veehouderijbedrijven door kapitaalkrachtige partijen via externe saldering moet voorkomen worden. Er moet ruimte komen om mee te investeren in emissiereductie op het boerenerf.
• Stikstofrekenmodellen moeten zodanig aangepast worden dat deposities niet op detailniveau berekend worden.
• Kleine berekende deposities kunnen in de praktijk geen significant negatieve effecten op de natuur hebben. Passende beoordelingen en onderzoeken die dit laten zien, moeten zoveel mogelijk gedeeld en benut worden. Zo mogelijk komt er op gebiedsniveau een vrijstelling voor kleine depositiebijdragen.
• De SGP wil ter goeder trouw handelende PAS-knelgevallen met voorrang legaliseren. Deze bedrijven zitten onterecht op slot. Dit kan door het creëren van stikstofruimte middels investeringen in emissiereductie en door benutting van de onderbouwing dat kleine berekende deposities geen significant negatieve effecten kunnen hebben.