29 maart 2014
Speech Bas Belder op partijdag
Partijgenoten,
Graag wil ik deze toespraak beginnen met het uitspreken van een hartelijk woord van dank in de richting van ons partijbestuur voor de gelegenheid om op deze partijdag – zo’n kleine twee maanden voor de verkiezingen van D.V. 22 mei 2014 – het woord tot u te richten. Ik hoop dat u, na de gemeenteraadsverkiezingen eerder deze maand, niet verkiezingsmoe bent. Het team van de eurofractie SGP ziet er in ieder geval naar uit om samen met de ChristenUnie en vele enthousiaste kiesverenigingen en vrijwilligers een inhoudelijke campagne te voeren. Dat kan niet in eigen kracht. Daarom spreek ik boven alles de wens uit dat de HEERE het werk van onze handen wil kronen met Zijn zegen, opdat wij uit Zijn hand een mooi verkiezingsresultaat mogen ontvangen.
De verkiezingen voor een nieuw Europees Parlement vinden plaats op een cruciaal moment. De Europese samenwerking kraakt in zijn voegen. De achtentwintig samenwerkende lidstaten bewegen zich, danig gehinderd door een straffe financieel-economische tegenwind, zwalkend voorwaarts. De rek raakt er langzamerhand uit en de uiteenlopende culturen, economieën en politieke systemen gaan zich meer en meer wreken. De euro heeft niet gebracht wat men er bij de invoering van verwacht had en de eurocrisis legt een fundamentele breuk tussen noord en zuid aan de dag.
Daarnaast is er sprake van een toenemende kloof tussen woorden en daden. Het EU-verdrag spreekt heel ambitieuze taal en de Europese Instellingen proberen eenheid en daadkracht uit te stralen. De praktijk laat iets anders zien. De onderlinge solidariteit en verdraagzaamheid van de lidstaten brokkelt af, het onderlinge wantrouwen viert hoogtij en in veel lidstaten is sprake van een groeiend euroscepticisme.
De Unie staat dan ook op een cruciaal kruispunt, waarbij zich drie richtingen aandienen: de vlucht naar voren in de vorm van het toewerken naar een politieke unie, het afschaffen van de Europese samenwerking of de vormgeving van een compacte en slagvaardige Unie die op een aantal beleidsterreinen een stap terug doet en haar kerntaken – thema’s die te groot zijn voor afzonderlijke lidstaten – voortvarend ter hand neemt.
Wij kiezen nadrukkelijk niet voor de vlucht naar voren. De Europese politieke elite – die al te los is komen te staan van het electoraat in de EU-lidstaten – grijpt de economische crisis aan om een politieke unie te creëren. Zo’n politieke unie, waarbij de lidstaten gereduceerd worden tot uitvoeringsorganen van Brussels beleid, staat haaks op een dienstbare Unie die de lidstaten assisteert bij de aanpak van grensoverschrijdende problemen.
De middenpartijen in ons land, CDA, PvdA en VVD, spreken in verkiezingscampagnes vaak bezwerende taal. Zij willen evenmin een politieke unie. Ik wil hier graag twee kanttekeningen bij plaatsen. In de eerste plaats is deze kritische houding in campagnetijd vaak niet herkenbaar in het debat en stemgedrag van deze partijen in Brussel en Straatsburg. Daar komt bij dat met voortmodderen op de huidige weg het continueren van het patroon van de afgelopen jaren – geen verdragswijzigingen maar wel een sluipenderwijs overdragen van bevoegdheden – wordt voortgezet.
Het is, tegen deze achtergrond, verleidelijk om mee te huilen met de wolven in het bos door te zeggen dat Europese samenwerking nooit wat geweest is en nooit wat worden zal. Er is reden om kritisch te zijn op Europa – en die kritiek heeft onze eurofractie veelvuldig uitgesproken – maar het is te simpel om de schuld van falend Europees beleid louter en alleen in Brussel neer te leggen. Deze mythe moet ontkracht worden. Brussel is geen bezettingsmacht. De Europese Unie is geen onpersoonlijke macht die wetten en regels over weerloze lidstaten uitstort. EU-beleid wordt mede vormgegeven door de lidstaten.
Moet de SGP wel meedoen in Brussel? Ik zou die vraag anders wil stellen. Wat wint de SGP met een plaats aan de zijlijn? Niets! De Europese samenwerking wordt dan zonder ons verder vormgegeven. De afgelopen vijf jaar heb ik in het dagelijkse parlementaire werk gemerkt – en die vaststelling zal mijn collega Van Dalen van de ChristenUnie herkennen – dat christelijke politici met hun teams verschil kunnen maken.
De treurige breuk tussen ChristenUnie en SGP na de verkiezingen van vijf jaar geleden, die door beide partijen niet gezocht is en die in de komende campagne opgeheven wordt, heeft er niet toe geleid dat de SGP onzichtbaar werd in Brussel en Straatsburg. We hebben op tal van momenten een nuchter, zakelijk en principieel geluid kunnen laten horen. De SGP heeft een stem kunnen geven aan de zorgen van de visserijsector over het onwerkbare verbod op het teruggooien van ondermaatse vis. We hebben zorgen van Nederlandse scheepsbouwers over illegale staatssteun en oneerlijke concurrentievoordelen van Spaanse scheepsbouwers luid en duidelijk in Brussel geadresseerd.
De ervaring uit twee eerdere mandaten leidde ertoe dat ik in september 2009 mijn werk mocht beginnen als voorzitter van de Israëldelegatie van een vaak hyperkritisch en pro-Palestijns EP. De eurofractie SGP heeft zo in Brussel en Straatsburg werk kunnen maken van een essentiële speerpunt van de partij in het bevorderen van solide betrekkingen met de Joodse staat Israël en het tegengaan van Europees antisemitisme.
Ik wil nog één voorbeeld uit het afgelopen mandaat noemen. Het stemt mij dankbaar dat ik in de afgelopen jaren opnieuw mijn krachten mocht geven, in samenwerking met conservatieven en christendemocraten binnen het Parlement, aan het tegengaan van vervolging van christenen wereldwijd. Dit thema staat al sinds jaar en dag op de agenda in Brussel en Straatsburg en het blijft nodig daar aandacht voor te vragen. Vervolgde christenen hebben onze steun meer dan nodig! Toen ik rapporteur voor de betrekkingen tussen de Europese Unie en Iran was, heb ik opnieuw gemerkt dat een kleine partij echt invloed kan uitoefenen.
ChristenUnie en SGP – en dan kom ik nog even terug op het kruispunt van zo-even – kiezen dan ook vol overtuiging voor een dienstbare, compacte en slagvaardige Unie. Er zijn terreinen – cultuur, emancipatiebeleid en EU-belastingen – waar de EU ver bij vandaan moet blijven. Dat is het terrein van de lidstaten. Er zijn echter ook beleidsvelden – interne markt, transport, milieu en internationaal handelsbeleid – waar de EU van meerwaarde kan zijn. Wij willen een stem geven aan christenen binnen en buiten het grondgebied van de EU en staan een Unie voor waarin de legitieme behartiging van nationale belangen niet ‘on-Europees’ genoemd wordt. Wij willen de hand aan de ploeg slaan en de belangen van Nederlandse burgers behartigen in Brussel en Straatsburg. Voor deze koers – die wij in goede samenwerking met onze collega’s in Den Haag vorm willen geven – vragen wij uw steun en stem op D.V. 22 mei.
Ik dank u voor uw aandacht.