"Ruwe stormen mogen woeden" | Bijdrage Senator Schalk #APB2020

Lees of bekijk hier de bijdrage van Peter Schalk tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in de Eerste Kamer.

Voorzitter, hadden we in dit prachtige gebouw maar een orgel. Dan zouden we onze voorzitter kunnen vragen om een improvisatie op het lied dat hij onlangs ten gehore bracht bij Hour of Power. Staat u mij toe de slotakkoorden van zijn improvisatie te laten horen. U hoorde het al, gezang 178. Prachtige vertolking. Voor degenen die niet alle gezangen in hun hoofd hebben citeer ik de eerste regels:

"Ruwe stormen mogen woeden
Alles om mij heen zij nacht
God, mijn God zal mij behoeden
God houdt voor mijn heil de wacht"

Een zeer passend lied voor het jaar 2020, dat ongetwijfeld de geschiedenis zal ingaan als het coronajaar. En sommige bewindslieden zullen worden aangemerkt als coronaministers. Zie het als een geuzennaam: want wat is er hard gewerkt. Dat mag ook weleens gezegd worden. Natuurlijk zullen er altijd zaken zijn die beter hadden gekund. Maar de regering kan beter afgerekend worden op presentie dan op indolentie.

Overigens, het is wel opvallend dat diverse maatregelen van vandaag de dag een Bijbelse herkomst hebben. In het boek Leviticus worden de wetten voor het volk Israël genoemd. Opvallend dat quarantaine ook daar ingevoerd werd, evenals de mondkapjes bij besmettelijke ziektes. In de Bijbel wordt dat genoemd: het bewimpelen van de bovenlip.

Maar dat terzijde, want ook de fractie van de SGP heeft wel een paar vragen. Die gaan niet zozeer over de praktijk van alledag. Dat debat vindt aan de overkant plaats. De Eerste Kamer heeft haar eigen rol, meer beschouwend en reflectief. Daarom vooral de vraag naar perspectief:

• Heeft de regering gereflecteerd op haar handelen in de eerste fase van de intelligente lock down? Wat zijn ‘lessons learned’?
• Hoe zien we dat terug in de manier van handelen nu de 2e golf ons overspoeld?
• En is er iets te zeggen over het perspectief naar de toekomst?

Er is ook een observatie na de intelligente lockdown die ik graag met de regering wil delen, en wel over de sfeer na corona 1e fase. De spanningen komen naar buiten, we constateren extra korte lontjes. Zelfs in deze Kamer van reflectie lopen de irritaties af en toe op. Terwijl wij geroepen worden om in tijden van crisis met wijsheid leiding te geven. In de samenleving loopt dit uit op heftige reacties, op protesten, op geweld, op rellen. Het lijkt wel of iedereen losbreekt na zo’n periode van lockdown.

• Hoe bereidt de regering zich daarop voor, als we hopelijk opnieuw uit de huidige halve lockdown mogen komen?

Ik denk hierbij aan de COVID-wet, waar we vandaag over stemden. Toen de Tweede Kamer deze wet 2 weken geleden aanvaardde hoorde ik op onze fractiekamer in het Stadhouderskwartier het gejoel van de activisten op het Plein, die werden omringd door een legertje politiemensen. De politie geeft aan dat dergelijke optredens veel vraagt van de capaciteit, maar het wordt getolereerd omdat het recht van demonstratie van belang is. Maar deze ruige demonstraties kunnen voortgang hebben, terwijl een demonstratie om leven te beschermen wordt gestuit. Als mensen gewoon vlakbij een plaats waar ongeboren menselijk leven wordt vernietigd, bijvoorbeeld bij een abortuskliniek, een vreedzame demonstratie houden, dan wordt dat verboden.

• Wat is de reactie van de regering op dit feit?

En nu we het toch over leven en dood hebben, het viel me op dat er in een crisis waarin iedereen strijdt tegen ziekte en dood, een initiatiefwet is aangekondigd om zelf voor de dood te kunnen kiezen, omdat het leven zogenaamd voltooid zou zijn.

• Kan de MP eens reflecteren op de volgende vraag: hoe ziet hij de ontwikkeling dat steeds meer het accent komt te liggen op zelfbeschikking versus bescherming van kwetsbaar leven?

Een ander facet van het maatschappelijk leven was even buiten beeld geraakt, namelijk de klimaatdwang. Maar het punt lijkt weer helemaal terug te zijn op de agenda. Iedereen weet inmiddels dat we het risico lopen dat de Klimaatwet onhaalbaar zal blijken te zijn. Dat was te verwachten. Door een politieke doelstelling als de CO2-reductie als een percentage in de wet te zetten creëren we onze eigen Urgenda’s. Bovendien worden we geconfronteerd met de Europese druk van de Green Deal, waarin zelfs een ophoging van de CO-2 reductie wordt voorzien van 49% naar 55%. Dat is weer strijdig met de hier aangenomen Klimaatwet.

• Hoe beoordeelt de MP dit? 
• Is de MP het met mijn fractie eens dat de EU zich niet moet bemoeien met onze nationale verantwoordelijkheden?
• Is het een misschien een idee om de Europese Commissie te vragen om zichzelf een reductie op regelgeving op te leggen van 55% in 2030 en 95 % in 2050?

Nu we het toch over cijfers hebben stap ik graag over op Financien. Tijdens de komende Algemene Financiële Beschouwingen zal ik uiteraard vragen hoe het komt dat eenverdieners inmiddels bijna 7x zoveel belasting betalen als tweeverdieners. Maar uiteraard maak ik van de gelegenheid gebruik om de MP te vragen:

• Wat vindt hij van dit absurde onderscheid?

Graag een reactie. Maar nu een ander punt: ooit was ik op bezoek op het ministerie en nam ik een kijkje bij de schatkist die daar symbolisch staat. Leuk verhaal van de minister is dan dat de sleutel van die prachtige kist kwijt is. Niemand schijnt te weten waar die gebleven is. Maar nu heb ik het idee dat iemand toch een sleutel heeft gevonden. Want het geld stroomt van de trappen van het ministerie. Begrijpelijk, er wordt groot geld uitgegeven om de crisis en de gevolgen daarvan te smoren. Dat zijn de schulden die de millenials van nu zullen moeten gaan aflossen. Dat voelt niet goed! De staatsschuld loopt inmiddels op tot historisch hoge proporties, richting de 65% van het bbp. Dat zijn de kille cijfers. Nu is de tweede golf een feit, met alle gevolgen van dien voor de economie en voor de begroting:

• Kan de minister-president een inschatting geven naar welk percentage we groeien, en wat de limiet zal zijn voor dit kabinet?

Mijn vraag aan de minister-president, en via hem aan de minister van Financien is de volgende: wanneer zorgt iemand op het ministerie ervoor dat de sleutel van de schatkist weer wordt kwijtgemaakt, dan wel dat deze weer veilig wordt opgeborgen?

• Of, beter gezegd: wat is het perspectief voor de komende jaren? Op welke termijn gaan we weer bouwen aan buffers?

Belangrijk is ook de vraag of er geld genoeg over blijft om te voldoen aan allerlei verplichtingen waar onze handtekening onder staat. Ik denk aan het Ministerie van Defensie. Waar de instabiliteit tussen de grootmachten groter wordt, is het niet verkeerd om onze zaakjes op orde te hebben.

• Hoe staat het met de extra miljarden voor Defensie in het licht van de NAVO-norm? Is 2024 nog steeds haalbaar als moment waarop we daadwerkelijk 2 procent van het bbp besteden aan onze veiligheid?
• Welke knelpunten ziet de MP in de internationale verhoudingen en hoe beoordeelt de regering de situatie in het Midden-Oosten?
• Is er al iets meer te zeggen over de vraag ten aanzien van het heropstarten van formele gesprekken binnen de Associatieraad ten bate van modernisering van het EU-Israël Associatieakkoord?

Nog een ander element van veiligheid betreft het toenemende terrorisme. De macabere onthoofding van de Franse geschiedenisleraar Samuel Paty laat indringend zien dat de strijd tegen moslimextremisme moet worden opgevoerd. Ook in Nederland! Een simpel voorbeeld: sinds december 2017 was er tot 7x toe een incident rond het koosjere restaurant HaCarmel in Amsterdam. Nu pas, in oktober 2020 heeft het OM vorige week woensdag eindelijk verklaard dat er bij de dader, wiens naam ik hier niet eens wil noemen, sprake is van ‘een radicaliseringproces en een extremistische ideologie’.

• Hoe gaat het kabinet de komende tijd extra inzetten op de strijd tegen extremistische terroristen en jihadisme?

Hier leg ik ook de verbinding naar ons onderwijsbestel. Er wordt steeds meer aandacht gevraagd voor burgerschap. Welnu, laat de focus bij burgerschap liggen op het belang van de democratische rechtsstaat, in plaats op allerlei zaken waar de scholen nu mee geconfronteerd worden, zoals vanuit de doorgeschoten aandacht voor opgelegde diversiteit die door groepen in de samenleving worden aangedragen.

Ook reflectie op ons eigen functioneren hoort thuis in deze Algemene Politieke Beschouwingen. Immers, er is hard gewerkt, er zijn keuzes gemaakt, die achteraf om bijstelling vroegen. Dat gold ook onze eigen Kamer. De eerste weken, in maart en april, hebben we besloten niet bij elkaar te komen. Gelukkig werd het werk wel voortgezet, maar zonder fysieke aanwezigheid. De fractie van de SGP heeft uw lijn gesteund, maar daar lag toch wel een grens. In het boekje “Woorden van Spurgeon”, een bekende predikant uit Engeland, vond ik een treffend verhaal. Het gaat over een buitengewone donkere dag in Amerika, waarop het zonlicht als door een verduistering totaal scheen te verdwijnen.

Ik citeer:
“De wetgevende vergadering van de Amerikaanse staat Connecticut had juist die dag zitting en toen de leden deze onverwachte en onbegrijpelijke duisternis zagen, overviel hen een algemene schrik en ontzetting. Menigeen dacht dat de laatste dag, de dag des oordeel, aangebroken was en in de ontsteltenis stelden sommige leden voor de zitting te schorsen. Toen rees een oud Puriteins raadsheer, Davenport uit Stamford, op en zei, dat, zo de laatste dag gekomen was, hij wenste gevonden te worden op zijn plaats en bezig zijn plicht te doen en daarom stelde hij voor, dat men kaarsen zou laten brengen om de beraadslagingen voort te zetten”.

Voorzitter, de tijden zijn donker. Maar laten we niet bij de pakken neerzitten en doen wat onze hand vindt om te doen, op de plaats waar God ons stelt. En in afhankelijkheid van God, biddend om kracht en wijsheid, waar op Prinsjesdag weer aan gerefereerd werd. Juist dat vertrouwen op God kan ons helpen. Ik begon met het lied: Ruwe stormen mogen woeden. Welnu dat lied eindigt met de volgende woorden:

"Gunst van mensen, raad van vrinden,
Bitt’re haat van kwaadgezinden,
Hoogte, diepte, vreugd of rouw,
Niets ontrooft mij aan Gods trouw."

Voorzitter, als hier een orgel stond zou ik u vragen het koraal te spelen!