Persbericht 'Gewetensvrijheid en tolerantie staan onder druk'

Gewetensvrijheid en tolerantie staan onder druk

Gewetensvrijheid in het geding

Er ligt een belangrijke taak voor de SGP om haar oude rol als beschermer van de gewetensvrijheid weer op te pakken. Dit is een van de aanbevelingen die voortvloeit uit de publicatie ‘Gewetensvrijheid in het geding’, geschreven door historica dr. Amanda Kluveld, verbonden aan de Universiteit Maastricht. In haar boek vraagt zij aandacht voor de pioniersarbeid van SGP-oprichter ds. G.H. Kersten (1882-1948). Aan de hand van actuele rechtszaken laat Kluveld zien dat de polarisatie rondom het beroep op het geweten toeneemt en dat rechters vaker meer gewicht toekennen aan het non-discriminatiebeginsel.

Tolerantie in balans

Parallel hieraan deed de theoloog dr. Maarten Kater, verbonden aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, een diepteboring naar het begrip tolerantie. In de gangbare opvattingen wordt tolerantie misvormd tot onverschilligheid. In SGP-kring is tolerantie vaak geassocieerd met slappe toegeeflijkheid. In zijn boek ‘Tolerantie in balans’ betoogt dr. Kater dat echte verdraagzaamheid gaat over manieren van denken en leven die tegenstrijdig zijn aan de eigen opvattingen. Tolerantie vraagt dus om inspanning en uithoudingsvermogen.

Motivatie voor onderzoeksopdrachten

Het Wi-SGP gaf in 2012 opdracht voor deze onafhankelijk uitgevoerde onderzoeken over gewetensvrijheid en tolerantie, omdat steeds duidelijker blijkt dat de ruimte en het respect voor gewetensbezwaren afnemen. De breed levende gedachte dat tolerantie een wezenlijk kenmerk is van de Nederlandse cultuur en samenleving valt steeds minder goed te rijmen met de alsmaar scherpere tegenstellingen.

Het Wi-SGP stelt vast dat Nederland op zoek is naar zichzelf doordat de identiteit van ons land niet langer wortelt in hechte traditionele en christelijke overtuigingen en daaraan verbonden waarden en normen. De paradox van het streven naar grotere individuele keuzevrijheid is dat dit leidt tot meer conformisme en minder verdraagzaamheid. Reflectie hierop is nodig, zowel binnen als buiten de SGP. Met de studies van dr. Kater en dr. Kluveld beoogt het Wi-SGP daaraan een bijdrage te leveren.

Over de auteurs

Dr. M.J. Kater (1962) is als hoogleraar praktische theologie verbonden aan de Theologische Universiteit van de Christelijke Gereformeerde Kerken te Apeldoorn. Dr. A.A. Kluveld (1968) is historica en als universitair hoofddocent geschiedenis verbonden aan de Universiteit Maastricht. Ten behoeve van het onderzoekswerk voor deze publicatie ontvingen de auteurs in 2012 een studiebeurs van de Guido de Brès-Stichting, het Wetenschappelijk Instituut voor de SGP. U kunt de boeken hier bestellen.

Boekpresentatie op 19 mei

De twee boeken zullen Deo volente volgende week vrijdag 19 mei in De Klomp (gemeente Ede) worden gepresenteerd door het Wetenschappelijk Instituut voor de SGP in samenwerking met uitgeverij De Banier bv. Dr. Patrick van Schie (directeur van de Teldersstichting (VVD) en dr. Wim Fieret (oud-voorzitter van het Wi-SGP) verzorgen een reactie op de publicaties. U kunt zich hier aanmelden voor de boekpresentatie.

Conferentie Hoeveel kan een goed geweten verdragen? op 17 juni

Op zaterdagmorgen 17 juni a.s. belegt het Wi-SGP een studieconferentie waarbij iedere geïnteresseerde wordt uitgenodigd om aan de hand van de actuele discussie over ‘voltooid leven’ en het fenomeen van de ‘lege tolerantie’ van gedachten te wisselen over de conclusies en aanbevelingen van dr. Kater en dr. Kluveld. Naast de auteurs zal een bijdrage worden verzorgd door drs. P. Lieverse (arts, Erasmus MC Kanker Instituut), dr. Th.W.A. de Wit (filosoof, Universiteit van Tilburg) en mr. drs. J. van den Brink (advocaat, specialisme bestuurs- en onderwijsrecht). U kunt zich hier aanmelden voor de conferentie.

In de pers

Dr. A.A. Kluveld schreef een essay over gewetensvrijheid in Letter&Geest, bijlage bij Trouw: 'Geweten in de knel', 13 mei 2017.

In het Reformatorisch Dagblad verscheen een interview met dr. M.J. Kater: Prof. dr. M. J. Kater: Overheid kan ons Psalm 119 niet leren zingen, 19 mei 2017.

De Volkskrant interviewde dr. A.A. Kluveld over haar nieuwe boek: 'Moslims krijgen hier meer begrip dan orthodoxe christenen', 27 mei 2017.

Verder verschenen de volgende artikelen:

ND, Strijd voor de gewetensvrijheid is niet alleen van belang voor de SGP-achterban, 20 mei 2017.

RD, Tolerantie-idee van SGP stelt VVD-denker Van Schie niet bepaald gerust, 20 mei 2017.

ND, 'Overheid moet jongensbesnijdenis ontmoedigen', 19 mei 2017.

RD, 'Kluveld: Laat SGP alert blijven inzake gewetensvrijheid', 12 mei 2017.