Nieuwe Zicht: Tolereren = discrimineren?!

Oud-Kamerlid Van den Berg: Awgb werkt als knellend keurslijf

Persbericht
Met de Algemene Wet Gelijke Behandeling (Awgb) heeft de overheid een wissel omgezet, stelt mr. dr. J.T. van den Berg, lid van de Tweede Kamer van 1986-2002. ‘Vanaf toen werd de seculiere meerderheidsnorm leidend. Voorheen was de norm voor het samenleven in de wetgeving eeuwenlang gestempeld door het christendom. Met de Awgb werd dat radicaal overboord gezet.’

In een interview met het tijdschrift Zicht over tolerantie blikt het oud-Kamerlid voor de SGP terug op de omslag begin jaren 90: ‘Bijbelse waarden over het huwelijk en het gezin werden in één keer aan de kant gezet als basis voor wetgeving. Dat bedoelde Groen van Prinsterer met zijn revolutiebegrip, namelijk de omkering van alle waarden. Al twee eeuwen geleden zei hij: Pas op, als liberalen de meerderheid hebben, is er geen verdraagzaamheid, maar gewetensdwang.’

Opgedrongen staatsethos

Van den Berg legt uit dat grondrechten bedoeld zijn om burgers te beschermen tegen de overheid. ‘Maar nu gaan ze functioneren als een norm waaraan iedereen moet voldoen, ook tussen burgers onderling. Professor Velema zag dat als een opgedrongen staatsethos. Het denken van D66 is nog steeds hierop gericht.’ ‘Hier is de overheid niet neutraal. Er worden principiële keuzes gemaakt die via de overheid aan de samenleving worden opgelegd. Het is een keurslijf.’

Van den Berg: Ontwikkel gevoel voor ongelijke gevallen

Het knellende keurslijf kan veranderen wanneer de overheid veel meer rekening houdt met historische ontwikkelingen, zoals de christelijke traditie, en recht doet aan feitelijke verschillende omstandigheden. Van den Berg: ‘Je moet nuanceringen aanbrengen en niet alles over een kam scheren. Ontwikkel gevoel voor ongelijke gevallen.’ ‘En een beetje meer respect in de omgangsvormen en verdraagzaamheid in het hart zal ook helpen.’

Tolerantie: de laatste tiran

De katholieke filosoof dr. Theo de Wit schrijft in dit nummer van Zicht dat tolerantie zich van de deugd van duldzaamheid heeft ontwikkeld tot een politieke utopie. Hij citeert Alain Finkielkraut die tolerantie typeerde als ‘de laatste tiran’. De liberale consensus van de laatste dertig jaar is het criterium waarmee de wereld en de geschiedenis wordt beoordeeld. Dit soort tolerantie verdraagt alleen zichzelf en is niet meer in staat tot een echte dialoog.

De Wit: meer zelfinzicht maakt verdraagzamer

De Wit stelt dat het op grond van het christelijke mensbeeld onmogelijk is om een scheidslijn in de samenleving te trekken tussen goede en slechte mensen, waarbij dan de christenen de goede en andersdenkenden de slechte zijn. Vandaag draait menig ‘seculier’ denkend mens dit om: gelovigen van allerlei slag verdienen ons (morele) wantrouwen, liberale seculieren zijn als enigen ‘bij de tijd’. Op het punt van het zelfinzicht in onze feilbaarheid hebben vandaag vooral seculieren iets bij te leren. Maar dat wordt extra bemoeilijkt door de facebook-cultuur waarin ons geleerd wordt een façade van succes en morele voortreffelijkheid op te houden.’

Meer lezen? Bestel het nummer hier.