Nieuwe Zicht: Stad en platteland

WI-SGP: middelgrote steden worden benadeeld

Middelgrote steden als Roosendaal en Emmen staan vandaag de dag sterker onder druk dan grotere steden als Amsterdam en Utrecht. Het nieuw te formeren kabinet moet daarom aandacht en budget verleggen van de G4 naar de middelgrote steden. Dit stelt het wetenschappelijk instituut voor de SGP op basis van het artikel van socioloog en geograaf Barend Wind (UvT) in het nieuwste nummer van Zicht, het magazine van het WI-SGP.

Wind: “Ze halen zelden het landelijke nieuws, steden als Deventer, Roosendaal en Emmen. Jarenlang waren het enclaves van de blanke Nederlandse middenklasse. De bewoners genoten er van stadse voorzieningen gecombineerd met landelijke rust en recreatiemogelijkheden in het groen. Waar de grote stad als anoniem werd ervaren, werd de middelgrote stad gezien als een oase van sociale cohesie: een geschikte plek om kinderen te laten opgroeien. Zo anders is het beeld anno 2017. (…) De werkgelegenheid trekt daar weg, voorzieningen verdwijnen en hoger-opgeleiden verhuizen naar de grotere steden.” De gekte op de woningmarkt in Amsterdam en Rotterdam is daarvan een goed voorbeeld.

Economische basis middelgrote steden ernstig verzwakt

De economische basis onder veel middelgrote steden is ernstig verzwakt. Het aantal inwoners met een lage sociaaleconomische status (en een migratie achtergrond) neemt toe, mensen met hogere inkomens trekken weg. Niet verwonderlijk dat de PVV goed scoort in plaatsen als Sittard, Helmond en Den Helder, aldus Wind.

Grote steden zijn zwaar bevoordeeld

Volgens Wind zijn het verval van de provincie (de middelgrote steden en de periferie) en de opkomst van de steden in het westen van het land aan elkaar verbonden. Aan de ene kant is dit een gevolg van veranderingen in de mondiale economie. Aan de andere kant is het een gevolg van actief overheidsoptreden dat de laatste tijd de grote, economisch sterkere steden zwaar bevoordeeld heeft. In de middelgrote steden wíllen hogere sociaaleconomische groepen niet wonen en in de grote steden kúnnen de lagere sociaaleconomische groepen niet meer wonen. Onlangs beklaagde de topman van chipfabrikant ASML in Eindhoven dat iedere inwoner van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht ongeveer 123 euro per jaar van het Rijk ontvang voor sport- en culturele voorzieningen, terwijl dit in Eindhoven maar een schamele 1,53 euro bedraagt. In de kabinetsformatie zou deze onbalans meegenomen kunnen worden.

Twee werelden?

De verkiezingsuitslag laat zien dat de belevingswerelden van stedelingen en plattelanders steeds meer uit elkaar lopen. Ook op het gebied van migratie is er verschil te zien. “Het plaatsen van statushouders in kleine dorpen geeft soms veel frictie. Ik ben er radicaal op tegen dat gesloten gemeenschappen worden opgebroken”, aldus emeritus hoogleraar Sander Griffioen. De term welkomstcultuur is volgens hem misleidend, want het gaat om niet meer dan om een positieve instelling ten opzichte van vluchtelingen. De overheid moet echter alle belangen wegen. De SGP is geen typische plattelandspartij, analyseren mr. Cornel van Beek en drs. Eline van de Bosse op basis van de verkiezingsuitslag. Zo zit de SGP in Rotterdam al jaren in de lift en heeft de laatste verkiezingen weer een plus laten zien.

Bestellen:

Het Zichtnummer ‘Stad en platteland: twee werelden’ te bestellen in de webshop.