Geestelijke luchtvervuiling

Geestelijke luchtvervuiling

In de straten van Europese steden zijn weer leuzen geroepen waarvan we allemaal hoopten dat die sinds de ondergang van het Naziregime in 1945 voorgoed tot het verleden zouden behoren. Maar nee, het conflict tussen Israël en de Palestijnen laait op en we horen ‘Dood aan de Joden!’ en ‘Hamas, Hamas, Joden aan het gas!’ Geestelijke luchtvervuiling van het soort waarvoor opstellers van EU-richtlijnen nauwelijks oog en oor hebben.

Na een uit de hand gelopen demonstratie verklaart Van Aartsen, burgemeester van Den Haag, dat het recht op vrije meningsuiting respect verdient. Maar zit daar geen grens aan? In Amsterdam kunnen Joodse burgers niet meer veilig over straat lopen. Dat ze worden uitgejouwd, moeten ze blijkbaar voor lief nemen. Joodse scholen, musea en synagogen moeten zwaar worden beveiligd en bewaakt. Is Nederland wel een rechtsstaat die haar Joodse minderheid effectief beschermt?

Pro-Palestijnse betogers vinden dat Israël dit allemaal zelf uitlokt door de bezetting van de Westbank en de blokkade van de Gazastrook. Maar schiet Hamas soms geen raketten af op Israëlische burgers? Zijn Hamasstrijders dan niet uit op de vernietiging van de staat Israël? Dat zinnetje in hun handvest -  ‘Dood elke Jood die je ziet’ – blijkt geen dode letter te zijn.

Het antisemitisme dat we in onze straten horen en zich uit in aanslagen tegen Joden, dateert niet uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Het is een eeuwenoud probleem: van Agag de Amalekiet tot Ahmedinejad; van Haman via Hitler tot Hamas en Hezbollah c.s. Ook de christelijke kerk is van deze vreemde smet bepaald niet vrij geweest. Evenmin gaat ons volk vrijuit: toen vele Joodse landgenoten werden opgepakt, keken de meeste Nederlanders gelaten toe. In 1942 weigerden maar vier van de duizend burgemeesters het zogenoemde Jodenbesluit uit te voeren. Terzijde: burgemeester H.M. Martens uit Nunspeet (gem. Ermelo) was een van degenen die ruggengraat toonde. Zijn naam zij hier met ere genoemd.

De vraag is of we leren van ons verleden. De demonstraties tegen het geweld in de Gazastrook getuigen op z’n minst van selectieve verontwaardiging. Waar waren deze demonstranten toen Saddam Hoessein zijn schrikbewind voerde? Of later, toen al-Qaida zijn slachtingen in Irak aanrichtte? Kwamen ze uit hun stoel, toen in Darfur 200.000 moslims werden gedood? Wie van hen demonstreert tegen de Taliban-terreur in Afghanistan? Waarom zoveel ophef over wat Israël doet en zo weinig over de repressie in Saoedi-Arabië, Jemen, Iran, Soedan en andere moslimlanden?

Het antwoord is dat de activisten eropuit zijn de Joodse staat Israël te delegitimeren. Daarom wordt de Israëlische regering beticht van apartheid en genocide. Daarom roepen ze dat het leger van Israël niet onderdoet voor het SS-tuig van Himmler. Ook speelt een religieus dogma mee: wie of wat eens tot de islam heeft behoord, moet altijd tot de islam worden gerekend. Daarom is de aanwezigheid van Joden in hun cultuurhistorische bakermat onduldbaar en worden ze gestigmatiseerd als indringers, bezetters en kolonisten.

In deze framing van het conflict moet niemand mee willen gaan. Veel Palestijnen lijden onrecht, dat is een schrijnende waarheid. Maar is wat Israël doet de enige en belangrijkste oorzaak ervan? De armoede, het analfabetisme en de achterblijvende medische zorg – zijn die niet veeleer te wijten aan corruptie en incompetentie van Fatah en Hamas? Wat doen ze precies met die 1,5 miljard US-dollar aan internationale steun per jaar?

Jodenhaat overwinnen we niet door moslims te haten. Dan dreigt een neergaande spiraal van geweld en vijandschap. Individuele moslims mogen we niet verantwoordelijk stellen voor het afvuren van projectielen door Hamas. Tal van moslims vinden het helemaal niet verkeerd dat Hamas een fiks pak slaag krijgt. Ook zijn er islamieten die antisemitisme veroordelen. Laten zij zich onomwonden uitspreken. Dat vergt moed, maar schept wel duidelijkheid. En hoop op vrede. ‘Word door het kwade niet overwonnen, maar overwin het kwade door het goede.’

Drs. J.A. (Jan) Schippers – directeur van de Guido de Brès-Stichting, het Wetenschappelijk Instituut voor de SGP

Reformatorisch Dagblad, column gedachtegoed, 30 juli 2014