17 juni 2025

Zekerheid op defensie

De Tweede Kamer debatteerde op dinsdag 17 juni met minister-president Schoof, minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) en minister Brekelmans (Defensie) over de NAVO-top die volgende week in Den Haag plaatsvindt. De bijdrage van SGP-Kamerlid Diederik van Dijk is hieronder te lezen.

Ik begin mijn bijdrage met een citaat: "Gelet op de groeiende wederzijdse afhankelijkheid van landen uit de vrije wereld organiseren wij onze krachten en hechtere samenwerking met het doel dat elke NAVO-lidstaat de meest effectieve contributie maakt aan de benodigdheden van de Alliantie."

Deze tekst uit het besluit van de eerste NAVO-top uit 1957 is verrassend actueel, de verwijzing naar de Sovjets weglatende. Er is veel veranderd sindsdien, en veel is hetzelfde gebleven. De wederzijdse afhankelijkheid van de vrije landen? De wereld is er niet veiliger op geworden. Na de Koude Oorlog is geen wereldvrede uitgebroken. Oorlog woedt weer op ons continent en bedreigt ook ons. Die dreiging vanuit onvrije landen is allerminst weg, zij worden juist assertiever. Waakzaamheid voor onze vrijheid en veiligheid blijft geboden. Daarom staan we samen aan de lat om artikel 5 waar te maken, de hoeksteen van ons veiligheidsbeleid. Toch zijn die laatste woorden de sterkste spiegel: Elke NAVO lidstaat moet de meest effectieve contributie maken aan de benodigdheden van de Alliantie. De verdeling van lasten, risico’s en kosten onder bondgenoten, spelen nu des te sterker. Wij hebben onze bijdrage te lang veronachtzaamd.

Defensiewet
Mede om die bijdrage aan het bondgenootschap en onze eigen verdediging startte ik een paar jaar geleden met de Defensiewet. Dit is belangrijk voor onze veiligheid en onze bondgenoten, voor een betrouwbaar bondgenoot zijn en voor stabiele en adequate financiering van defensie. Ik ben blij en dankbaar dat deze wet vanmiddag in de Eerste Kamer is aangenomen. Zo verankeren wij dat Defensie langjarig vooruit plant. Dit biedt meerjarige zekerheid aan de krijgsmacht en defensie industrie. Die vaste bodem tegen te roekeloze bezuinigingen is veel waard. Dit zeg ik met kennis over en reflectie op de slooppolitiek op defensie uit het verleden. De SGP waarschuwde daar plichtsgetrouw tegen. Voor de opbouw van onze krijgsmacht en het nakomen van verplichtingen is er nu MEER geld nodig. Dat vindt de SGP ook, met nadruk op de capaciteiten die leidend zijn, niet de percentages an sich. Dit zien wij dus niet los van personele, materiele en ruimtelijke knelpunten.

Eerder gaf de SGP piketpalen mee, en daaronder: beloof wat nodig is, beloof wat haalbaar is, en maak je belofte waar. Oftewel “laat uw ja ja zijn en uw nee, nee” om met Mattheüs 5 te spreken.

Nieuwe norm
De minister omarmt het voorstel voor de nieuwe NAVO-norm. Wat de SGP betreft is dit terecht en uitlegbaar, maar ook een fors bedrag. Tot 2026 is een opstapje naar deze norm gedekt. Daarna is hij niet gedekt en laat men het over aan de volgende kabinetten. Dit heeft iets weg van wel de lusten, maar niet de lasten.

  • Hoe schetst deze inzetbrief de contouren van een langjarige planning?
  • Of kan de minister die nog schetsen?

Een aangenomen motie Bikker/Diederik van Dijk uit maart vraagt daarom maar is hiermee nog niet afgedaan. Wie de norm omarmt en de afspraak maakt past het om meer van de belofte waar te maken. Dan wordt ook de dekking belangrijk en noopt het tot serieuze financiele keuzes. Meer verdienen, hogere belastingen, elders bezuinigen, hogere staatsschuld?

  • Ik hoor het graag vanuit de regering. Zij weten hoe lastig het is om een financieel gat te dichten en met besluiten uit het verleden te zitten…

De uitgaven aan defensie en het investeren in een goed bondgenootschap zijn van levensbelang. Onze defensie is het onderpand voor heel het maatschappelijke leven, kortom: wat ons dierbaar is. Ik wens het kabinet veel wijsheid toe bij komende belangrijke beslissingen en de NAVO-top.