Wees duidelijk over stikstof en natuur

Bij Alkmaar begint de victorie. Somberen is al genoeg gedaan. Het is ook niet zo moeilijk. Waar blijft bijvoorbeeld de noodzakelijke duidelijkheid voor PAS-knelgevallen, interimmers, enzovoorts? Met startpakket is een stap in de goede richting. Ik zie herkenbare punten: realistische doelen, de kdw uit de wet, een koersbepaling voor doelsturing en aanpak van industriële piekbelasting. Maar het komt wél aan op snelle uitwerking en duidelijkheid op gebiedsniveau. Omdat zwartkijken niks oplost, zeg ik: bij Alkmaar begint de victorie!

Ga eens mee naar Zuidschermer, naast Alkmaar. Een melkveehouder van het Netwerk Praktijkbedrijven stuurt hier op een laag eiwitgehalte en boekt zo tientallen procenten emissiewinst. Het kabinet wil investeren in extensivering en beëindiging. Via een SGP/VVD-motie is ook gevraagd om vaststelling van bedrijfsspecifieke ammoniakuitstoot via Kringloopwijzer en aanvullende monitoring, én het belonen ervan.

• Waar blijft de korte klap voor emissiearm management en emissiearme techniek?

Aerius kan overigens slecht uit de voeten met dergelijke lokale maatregelen. Komen er ook gebiedsspecifieke berekeningen?

Ga mee naar GEUS, hartje Veluwe, waar een concrete gebiedsaanpak, inclusief 42% stikstofreductie en natuurherstel is gepresenteerd. Ga naar de FoodValley.
Ga naar Liefstinghsbroek. Gebiedspartijen zijn volop bezig. Help boeren met verouderde stallen zonder opvolger om te stoppen. Ondersteun blijvers voor emissiereductie. Een origineel voorstel uit het Groningse is de aanplant van bomen om stikstof af te vangen.

• Waar blijft de duidelijkheid op gebiedsniveau?

Waar blijven de financiële instrumenten die provincies echt ruimte geven om die gebiedsaanpak invulling te geven? Komt er een bestuursakkoord met provincies om meters te maken? Ook regio’s ver van de Veluwe en de Peel willen perspectief.

• Gaat het kabinet, als het stikstofreductiepad is ingeslagen, PAS-knelgevallen en interimmers vergunnen met de huidige uitstoot als referentie?

Dan hoeven ze niet twintig jaar terug in de tijd, en kunnen ze meedoen aan gebiedsprocessen.

Kom eens mee naar het Korenburgerveen. De natuur stond er beroerd voor.
Maar de weg omhoog is gevonden. De basis voor verbetering in plaats van verslechtering is gelegd. Niet door stikstofreductie, maar door een betere waterhuishouding. Investeer meer in lokale herstelmaatregelen. Voorkom eenzijdige fixatie op stikstof.

Groot manco is het gebrek aan inzicht in de verslechteringsproblematiek.
Natuurdoelanalyses komen nog niet heel veel verder dan de aanname ‘overschrijding kritische depositiewaarde betekent verslechtering’. Je kunt elkaar overtroeven in reductiepercentages en spierballentaal. Maar, hoe kun je hard maken dat het genoeg is als je niet goed weet hoe stikstofdepositie lokaal precies de natuurontwikkeling beïnvloedt? Je kunt in een gestrande auto nieuwe zekeringen en een zwaardere motor doen, maar zolang je het probleem van een slechte bedrading en kortsluiting niet oplost, kom je niet weg.

• Hoe gaat het kabinet die kortsluiting door de voorgestelde verbetering van natuurdoelanalyses precies aanpakken?

Kom mee naar Wijnjewoude. Onder de vlag van een energiecoöperatie werken melkveehouders aan stikstofreductie en groengasproductie door snelle mestafvoer, stikstofstrippen en vergisting. Door de salderingsperikelen blijven vergunningen voor afsluiting van mestkelders uit. Maar Europese jurisprudentie biedt ruimte voor intern salderen in de voortoets als projectonderdelen onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn.

• Wil het kabinet de Omgevingsregeling zo aanpassen dat het meenemen van intern salderen in de voortoets mogelijk blijft als de te beëindigen of te wijzigen activiteit in de referentiesituatie onlosmakelijk samenhangt met de voorgenomen activiteit? 

Benut de mogelijkheden die er nog zijn. Dat geldt trouwens ook voor de ADC-toets.

Bij Alkmaar begint de victorie.PAS-knelgevallen, woningbouw en andere projecten zijn niet geholpen met keiharde emissiedoelen op wetsniveau en millimeteren over procenten, maar met concrete acties op gebiedsniveau en meer geld hiervoor. De beste buur van de natuur is immers een boer met oog voor die natuur, en niet de MOB.