25 mei 2020
Vrij verkeer in EU leidt tot oneerlijke uitkeringen
Als gevolg van het vrije verkeer van werknemers kunnen EU-burgers aanspraak maken op de socialezekerheisstelsels in de landen waar ze aan het werk gaan. Burgers van andere EU-lidstaten kunnen dus ook Nederlandse uitkeringen krijgen. SGP-Kamerlid Chris Stoffer wil dat daar strenger beleid voor komt. Hij wil onder meer dat een uitkering omlaag gaat als het leven in dat andere land goedkoper is dan in Nederland. Lees hieronder zijn inbreng aan het debat.
"Ik zit hier vandaag met twee gezichten. De ene helft kijkt blij, omdat de gewijzigde richtlijn voor detachering een verbetering betekent ten opzichte van de huidige situatie. Het kabinet heeft daar een actieve rol in gespeeld, waarvoor dank. De andere helft is somber, want het is moeilijk te verteren dat we een groot deel van de oneerlijke concurrentie actief in stand houden. Ik vind dat de regering zich wel erg simpel beroept op het vrij verkeer in de EU. Dat vrij verkeer is nooit absoluut geweest. Voor de SGP staat niet zozeer het vrij verkeer als zodanig ter discussie, maar de manier waarop we het uitwerken. Vrij verkeer is niet bedoeld om oneerlijke concurrentie en oneerlijke beloning welbewust te rechtvaardigen. Ik hoor graag de reactie van de minister.
Mijn belangrijkste punt is dit: neem en creëer als wetgever ruimte om die dingen te doen die inhoudelijk echt nodig zijn om misstanden aan te pakken. De reactie van de regering komt op mij erg voorzichtig en braaf over. Zij schrijft bijvoorbeeld dat ze onvoldoende ruimte ziet om een extra toeslag voor pensioen van buitenlandse werknemers als onderdeel van de beloning te zien. In eerdere situaties durfde de regering wel over de randen van de Europese regels te rijden. We hebben dat bijvoorbeeld gedaan als het gaat om het woonlandbeginsel bij de export van uitkeringen. Recent hebben we ook gezien dat er toch meer mogelijk blijkt als het gaat om de inburgering van Turkse nieuwkomers. En de herziening van de detacheringsrichtlijn is zelf het resultaat van strengere uitspraken van het Europees Hof. Waarom kiest de regering hier niet voor een wat activistischer koers?
We kunnen met deze wet juist ook een steuntje in de rug bieden en juridische aanscherpingen uitlokken wanneer dat in de Europese politiek nog niet lukt. Het amendement van de SP over de pensioenopslag sluit aan bij onze schriftelijke vragen en heeft daarom onze sympathie. Dat geldt ook voor het amendement over de cao. Ik verneem graag reactie op de kritiek van mevrouw Jongerius dat de verdediging van de regering onvoldoende recht doet aan de praktijk in onder meer de bouw.
Ik ben nog niet tevreden over het verlengen van het lichte regime voor gedetacheerde werknemers na 12 maanden. De richtlijn geeft aan dat een gemotiveerde kennisgeving vereist is, maar de regering kiest eigenlijk voor een automatisme. Ik vraag de minister om toch te bezien wat we kunnen leren van andere landen, die wel een lichte inhoudelijke toets lijken te hebben. En hoe geeft de regering risicogericht toezicht vorm bij deze verlengingen? Het moet toch mogelijk zijn met slimme systemen, vragen en data op eenvoudige wijze bepaalde risico’s in beeld te krijgen en oneigenlijk gebruik op het spoor te komen?