Versla de Goliaths van deze tijd - Van der Staaij #APB2021

Lees of bekijk hier de bijdrage van SGP-fractievoorzitter tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen van 2021.

Algemene politieke beschouwingen met een demissionair kabinet dat op z’n laatste benen loopt! Dat is ongebruikelijk, ongemakkelijk, maar ook onvermijdelijk. Deze begroting is immers meer dan op de winkel passen. De vorming van een nieuw kabinet schiet bovendien bepaald niet op. De SGP roept alle hoofdrolspelers op niet te talmen, maar met gezwinde spoed constructieve stappen te zetten.

Het is niet moeilijk om in de lastige politieke situatie van nu bij andere partijen eens even verhaal te gaan halen over wat er allemaal misging. Heel behulpzaam is dat niet. Liever kiest de SGP er daarom voor een inspirerend verhaal als uitgangspunt te nemen voor deze algemene beschouwingen.
Je zou het werelderfgoed kunnen noemen. Overal ter wereld hebben mensen dit verhaal al eeuwen lang ingedronken: David en Goliath. Hoe de kleine herdersjongen de sterke reus verslaat met een kiezelsteentje. En daarmee Israël bevrijdt van de terreur van de Filistijnen (1 Samuël 17).

Wat deze geschiedenis zo aansprekend maakt is dat iedereen dacht dat David geen schijn van kans maakte. Niet voor niets was er niemand die het tegen de intimiderende en zwaar bewapende Goliath durft op te nemen.
Toen ik het Bijbelverhaal laatst nog eens herlas, viel me op hoe uitgebreid er wordt stil gestaan bij de uitrusting van Goliath. Een indrukwekkend harnas, een enorme speer en een gigantisch zwaard. Nee, dan David: hij was gekleed in eenvoudige herderskleren en had alleen een herdersstaf bij zich, en een simpele slinger met wat kiezelsteentjes om af en toe een afdwalend schaap op het goede pad te houden.

En tegen ieders verwachtingen in, wint toch David. De grote Goliath stort dood ter aarde met een welgemikte steentje uit de slinger van de kleine David. De Filistijnen slaan op de vlucht, en Israël kan weer opgelucht ademhalen.
Mevrouw de Voorzitter. Deze geschiedenis blijft mensen bemoedigen die het op durven te nemen tegen oppermachtig lijkende reuzen. Dat kunnen andere mensen zijn, maar ook een machtige multinational, of een overheidsdienst die geen gehoor geeft. Het kunnen ook je eigen zorgen of angsten zijn die je de keel dichtknijpen.

Maar deze geschiedenis laat zien: de Goliaths van nu kunnen tóch verslagen worden! Dat is de bemoediging voor de uitgebuite prostituee uit Oekraïne. Dat is de steun voor christenen in Noord-Korea. Dat is de hoop voor een mishandeld kind in Rotterdam. Goliath heeft niet het laatste woord. Dit inspireert ook om te beschermen wat weerloos is: het ongeboren leven, kwetsbaar leven op hoge leeftijd. Beschermen, niet afschrijven of opgeven.

Wat op mij indruk maakte toen ik het verhaal van David en Goliath als kind voor het eerst hoorde, was dat de koning van Israël tegen David zei: neem mijn harnas maar. Maar David sloeg dat aanbod af. Hij was er heilig verontwaardigd over hoe Goliath de God van Israël hoonde en had een diep vertrouwen dat diezelfde God hem zou bijstaan. Zoals hij het als herder had opgenomen tegen de wolven die zijn weerloze schapen en lammeren bedreigden, trad hij nu in het veld tegen de Filistijn die het volk Israël belaagde. Die zorgzaamheid en bescherming tekenden David toen hij later zelf koning werd.

Díe houding proef je ook in de Nederlandse onafhankelijkheidsverklaring, de Akte van Verlatinghe. Onze voorgangers, de toenmalige leden van de Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden, proclameerden op 26 juli 1581 dat een vorst als dienaar van God geacht wordt zijn onderdanen te beschermen tegen alle onrecht en geweld, zoals een herder met hart en ziel zijn schapen beschermt.

Nu, eeuwen later, is dat nog steeds de opgave voor de overheid. Zij moet de burgers beschermen tegen de Goliaths van deze tijd en diezelfde burgers niet in harnassen persen die de bewegingsvrijheid bedreigen.

Neem de veiligheid van de burgers. We hebben de handen meer dan vol aan de strijd tegen de intimiderende georganiseerde en gewelddadige misdaad. Gewetenloze Goliaths in de drugswereld gaan letterlijk over lijken. De strijd wordt steeds bruter. Er is veel in gang gezet. Als ik een aanvullende suggestie mag doen: investeer meer in wijkagenten. Zoals huisartsen de poort zijn naar een goede zorg, zijn wijkagenten essentieel voor het gevoel van veiligheid bij de burgers, of het nu gaat om vandalisme of het signaleren van gevaarlijke radicalisering uitmondend in terrorisme.

De SGP zet zich al jaren in om onze uitgewoonde krijgsmacht weer adem te geven. Het gaat om niets meer of minder dan om de verdediging onze vrijheid. Vergeleken met bijvoorbeeld de miljarden die gaan naar klimaat, krijgt ons leger slechts een schijntje. Wij pleiten om een eind te maken aan het jojobeleid en lange-termijn-afspraken te maken voor versterking van onze veiligheid defensie. Heel concreet denk ik aan extra middelen voor het luchttransport. 

Wereldwijd is moed en vastberadenheid nodig in de strijd tegen de Goliaths van de radicale islam. Wat is de inzet om te voorkomen dat niet alleen Afghanistan naar de Filistijnen gaat, maar het succes van de Taliban het jihadisme aanjaagt? Biedt het harnas van alle migratie-afspraken wel voldoende ruimte om iedereen te weren die met gevaarlijk gedachtengoed via de migratiepoort Nederland wil binnenkomen?

Ik sta hier voor panelen met de naam “aarde”. Ze bestaan uit natuurlijk materiaal. Misschien kunnen de keitjes die hierop prijken ook inspireren om, net als David, te kijken naar maatwerk, hoe we ons doel ook kunnen bereiken met slimme en proportionele maatregen die mensen niet als het ware opsluiten in een harnas.

Ik denk aan de strijd tegen het coronavirus. Het OMT van Koning Saul zou wellicht hebben geadviseerd dat er geen andere keus was dan een harnas. Maar David liet zien dat het ook anders kon. Laat er toch ruimte blijven voor basale vrijheden, en zeker voor de niet genoeg te waarderen vrijheid van geweten. Geen keurslijf dus van vaccinatiedwang of –drang dus. Wat dat betreft is de regering vorige week, zoals mijn collega Stoffer in het debat zei, een heel riskante weg in geslagen.

Maatwerk, oog voor de menselijk maat. Dat is op meer terreinen nodig. De kinderopvangtoeslagenaffaire en het resultaat van het onderzoek naar de uitvoeringsinstanties laten zien dat teveel burgers makkelijk in de knel kunnen raken door de overheidsbureaucratie. Hier is nog een wereld te winnen.
Het is goed oog en oor te hebben voor hele specifieke moeiten waar mensen mee kampen, maar dat impliceert allerminst dat de meest progressieve opvattingen als een harnas aan iedereen worden opgelegd. Neem de genderdiscussie. Natuurlijk, de mensen die grote problemen ervaren met hun geslacht verdienen hulp en steun. Maar de huidige discussie slaat door, zeker als verschillen tussen mannen en vrouwen niet meer mogen worden benoemd. De SGP zal blijven staan voor de klassiek-christelijke opvattingen ook op dit terrein.

Ook het klimaatbeleid kan een ondraaglijk harnas worden, zeker als de doelstellingen in wetten en verdragen worden vastgeschroefd. Dat klimaatbeleid nodig is, staat buiten kijf, maar het moet wel redelijk en realistisch blijven voor iedereen. Mensen met een kleine beurs bijvoorbeeld, maar ook voor de boeren die voor ons voedsel zorgen. Ik krijg steeds meer de indruk dat ze worden murw gebeukt tot ze geen kant meer op kunnen. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?

Het kabinet wil 3 miljard extra investeren in duurzame energieproductie en 600 miljoen in elektrische auto’s. Dat moet wel verstandig gebeuren. Het energienet moet de verduurzaming wel kunnen bijbenen. Als het mis gaat, zitten we eerdaags met z’n allen in de kou en in het donker. Investeer daarom meer in het energienet. Zorg ervoor dat een doorsnee gezin een tweedehands elektrische auto kan betalen.

Bewegingsruimte, mogelijkheid voor professionele keuzes willen we ook graag bieden aan alle mensen die hun energie en gaven inzetten in het onderwijs en degenen die met hart en ziel werken in de zorg. Als daar meer werk van wordt gemaakt, zet dat echte zoden aan de dijk bij de zoektocht naar nieuwe leerkrachten en zorgwerkers die zo ontzettend hard nodig zijn!

Ik ben begonnen met het heldenverhaal van David. Geweldig hoe hij Goliath weerstond. Toch was het David zelf die opmerkte dat het niet zijn geweldige kwaliteiten waren, maar dat het God was Die hem bijstond en de overwinning had gegeven. Hij klopte zichzelf niet op de borst, maar dichtte: “De Heere is mijn Herder, mij zal niets ontbreken.” Dat was zijn geheim. De herder met een kleine h kende de Herder met een grote H. Hij kwam op voor de eer van God en het welzijn van het volk.

De SGP bepleit een dienstbare overheid, die in vertrouwen, als dienares van God, het goede voor alle burgers zoekt. Met vallen en opstaan, maar mét volharding. Met het oog op de goede Herder bij uitstek, Christus, de Zoon van God, Die Zijn leven gaf voor arme schapen en Die de lammeren in Zijn armen ‘vergaderde’ en droeg als het moeilijk was.