Veiligheid voorop in Groningen

“’We willen geen black outs in de gasvoorziening” zei de directeur van de NAM in zijn nieuwjaarstoespraak. Begrijpelijk. Maar de Groningers willen geen black outs door aardbevingen, en dát is minstens zo begrijpelijk. Veiligheid voorop!”

Dat zegt SGP-kamerlid Roelof Bisschop in het debat over de gaswinning in Grondingen. De Tweede Kamer spreekt hierover met minister Wiebes die verantwoordelijk is voor het dossier Groningen. De noodzaak van dat debat is nog eens onderstreept door een van de zwaarste aardbevingen in dit gebied vorige week.

De SGP vindt dat de gaswinning verder moet worden verminderd. Roelof Bisschop: “Mogelijkheden daarvoor worden onderzocht, maar dat mag geen wegschuifactie worden. Als gekozen moet worden tussen veiligheid en leveringszekerheid, moge helder zijn dat de SGP gaat voor het eerste.” 

Lees hieronder de volledige spreektekst van Roelof Bisschop tijdens het plenaire debat op 16 januari 2018 over de schadeafhandeling in Groningen:

Funest voor het herwinnen van het vertrouwen in Groningen is: zeggen dat schadeafhandeling sneller en ruimhartiger zal gaan verlopen, terwijl daar in de praktijk te vaak weinig van gemerkt wordt. Collega Dijkgraaf was afgelopen zomer in het gebied. Toen was er al een half jaar lang geen schadeprotocol en lag alles stil. Vorige week was ik er zelf. Nog steeds geen protocol. Dat kan toch niet waar zijn? Waar ligt dit aan? Hoe kan de minister garanderen dat er binnen enkele weken wel een definitief protocol ligt? Kunnen eenvoudige schadegevallen niet direct al opgepakt worden?

Komt er een schadefonds om ervoor te zorgen dat schadeherstel, juist ook in complexe gevallen, sneller en adequater gefinancierd kan worden? De NAM is aansprakelijk, maar het is voor individuele bewoners een enorme opgave om tegen de NAM te procederen. De regio wil dat de Staat zich garant stelt en het procesrisico op zich neemt. Dat lijkt me een verstandig voorstel. Deelt de minister dat?

Versterkingsoperatie

Ook de versterkingsoperatie heeft een gigantische impact. Financieel – er is 350 miljoen euro nodig voor 2500 huizen, en dus een veelvoud voor alle huizen en gebouwen in het gebied. Maar ook bij de mensen. Ze voelen zich te vaak overvallen en niet serieus genomen. Ik begreep dat bij de pilot Loppersum maar 2 van de 43 bewoners positief waren. Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat bewoners niet het kind van de rekening worden? Gaat de NAM ook hier tussenuit?

En dan berichten van sommige getroffenen. Ik citeer uit één van de e-mails die wij ontvingen: "Ook vind ik het belangrijk dat u weet dat er gewoon gechanteerd wordt. Mensen geven aan dat ze schade hebben. Dit wordt soms deels toegekend. Men moet dan tekenen dat ze ermee akkoord zijn dat de rest géén bevingsschade is, om het toegekende bedrag te ontvangen." Herkent de minister dit geluid?

En om het nog wat complexer te maken: soms ontstaat als gevolg van een nieuwe beving opnieuw schade aan een pand waaraan al eerder schade is hersteld. Schadevergoeding voor de nieuwe schade wordt vervolgens afgewezen. Herkent de minister deze signalen?

Recente aardbeving

De recente aardbeving onderstreept dat de veiligheid in Groningen nog steeds in het geding is. De grondversnelling zou zelfs hoger liggen dan bij de zware beving in 2012. Als je alle bevingen meeneemt, telde 2017 het grootste aantal bevingen sinds het begin van de gaswinning. Niet voor niks moet het Staatstoezicht de rode kaart trekken. Ondanks de verminderde gasproductie. Tegelijkertijd valt het me op dat het aantal zwaardere bevingen de afgelopen jaren eerder wat is afgenomen. Ik hoor graag een duiding van de staatssecretaris. Wat zegt dit over de ontwikkeling van aardbevingsrisico’s?    

Gaswinning

De SGP pleit voor verdere verlaging van de gaswinning. De minister wil alle denkbare mogelijkheden in kaart brengen om de vraag naar Gronings gas ter verminderen. We zien dat graag tegemoet. Het mag geen wegschuifactie worden. Ik snap dat leveringszekerheid en buitenlandse contracten belangrijk zijn, maar zonder pijn zal het in dit dossier niet gaan. De veiligheid van Groningen moet voorop staan. En als de gaswinning gestopt is of tot aanvaardbare omvang is teruggebracht, zullen de aardbevingen dus nog lang nadreunen. Welke garantie hebben betrokkenen dat ook die schade vergoed zal worden?

Woningcorporaties

Ik vraag ook aandacht voor de positie van woningcorporaties. Grote corporaties doen tot nu toe de hele schadeafhandeling zelf. Het ontlast het Centrum voor Veilig Wonen en is prettig voor bewoners. Zorgt de minister ervoor dat ze dit mogen blijven doen? Tot slot. In zijn nieuwjaarstoespraak zei de directeur van de NAM dat hij zijn geld voorlopig op aardgas zet: ‘We willen ook dat de energievoorziening betrouwbaar is. We willen geen black outs.’ Dat moet ook voor Groningen gelden. Ze verdienen daar een betrouwbare leefomgeving, zonder black outs door aardbevingen.