Van Dijk over asiel

De Tweede Kamer debatteerde op woensdag 9 oktober in commissieverband over de JBZ-raad. Namens de SGP voerde Diederik van Dijk het woord. Zijn bijdrage aan het debat is hieronder te lezen.

Terugkeer
Ons asielbeleid is gebouwd op het uitgangspunt dat mensen die tijdelijk bescherming nodig hebben, terugkeren naar ‘huis en haard’ zodra dit weer mogelijk is. Afgewezen migranten moeten zo snel mogelijk retour. Nu deze pilaar onder het systeem beroerd functioneert, staat het hele huis te schudden. Mijn fractie dringt aan op aanscherping van de Europese Terugkeerrichtlijn. Het is positief dat dit onderwerp nu weer nadrukkelijk op de EU-agenda staat.

• Hoe staat het kabinet tegenover de Hongaarse voorstellen voor terugkeer?
• Zet zij ook in op het verruimen van de mogelijkheden voor vreemdelingendetentie en gedwongen terugkeer, zoals de aangenomen motie-Van der Staaij/Bisschop verzocht?
• Vindt zij ook dat de nieuwe Hoge Vertegenwoordiger actief op pad moet worden gestuurd irreguliere migratie tegen te gaan en terugkeer te bevorderen?

Eerder keek de Europese Commissie naar een deal met Rwanda over een EU- terugkeerhub, maar dat lijkt inmiddels van de baan. Wat is daarvan de achterliggende reden? Ik begrijp dat Duitsland een deal overweegt zonder andere Europese partners hierin te betrekken. Klopt dat? Is het niet zaak aan te haken bij dit initiatief van ons buurland?

Dublinregels
Nog zo’n belangrijke pijler is de Dublinverordening. De regel dat vluchtelingen die aankomen in een EU-land ook in dat land asiel moeten aanvragen, wordt met voeten getreden waardoor men doorloopt naar een land naar keuze.

Vorige week nam deze Kamer mijn motie aan om op korte termijn in gesprek te gaan met Duitsland en andere gelijkgezinde lidstaten om een kopgroep van lidstaten te vormen die voor strikte handhaving van de Dublinregels zijn.2

Staan hierover al afspraken gepland met Duitsland en andere landen tijdens deze vergadering, vraag ik de minister.

Schengen
Het Schengenacquis vormt een andere dragende dwarsbalk in de constructie. Dat brengt mij bij de herinvoering van de grenscontroles bij onze oosterburen. Hoe geeft Duitsland hier nu invulling aan, en welke kansen biedt dat volgens de minister voor Nederland? Deze minister gaf bij de Duitse aankondiging aan dit ook voor Nederland een interessant voorstel te vinden, maar daarna vernamen we er niets meer van. Wil zij toezeggen dat ze gaat kijken hoe we de ruimte die het Schengenacquis biedt maximaal kunnen benutten voor invoering van controles aan onze landsgrenzen, zonder dat onze export daaronder lijdt? Daarnaast moet binnenkort worden besloten of de landsgrenzen van Roemenië en Bulgarije worden opengesteld, waardoor de EU-grens zou opschuiven naar Turkije. De SGP is kritisch, omdat die grens bepaald niet waterdicht te noemen is. Beide landen doen te weinig om illegale migratie tegen te gaan.

• Wat is het standpunt van de regering, en welke mogelijke gevolgen voorziet zij bij openstelling?
• Deelt zij de mening dat Schengen beter moet worden, en niet groter
• Wanneer is besluitvorming hierover voorzien, en kan zij hier toezeggen dat zonder voorafgaand debat met de Kamer geen definitief standpunt wordt ingenomen?

Asiel- en migratiepact
Het fundament van het Europese asiel- en migratiebeleid wordt momenteel grondig gerenoveerd. In december moet het Nederlandse implementatieplan voor het migratiepact gereed zijn. Kan de minister aangeven wat de stand van zaken is? Kan zij hier toezeggen dat dit ook aan de Kamer wordt toegestuurd?

Bevolkingsdichtheid
Tot slot wijs ik de minister nog op een SGP-motie die het kabinet opdroeg bij EU-overleggen frequent aan te kaarten dat Nederland de op-een-na-hoogste bevolkingsdichtheid van de EU3 heeft en dat dit moet worden meegewogen bij besluitvorming over de verdeling van asielzoekers. De impact van migratie gaat de draagkracht van onze samenleving momenteel te boven. Ik denk onder andere aan de discussie die nog moet worden gevoerd over de uitwerking van het crisismechanisme. Is deze minister bereid bij dergelijke gesprekken frequent met deze motie te wapperen?