Tijd van gaan

SGP-voorman Kees van der Staaij stelt zich niet meer herkiesbaar voor de vervroegde verkiezingen dit najaar. Met een verwijzing naar het Bijbelboek Prediker, zegt hij tot de slotsom te zijn gekomen dat ‘de tijd van gaan voor mij nu is gekomen’: “Ik heb het ambt van volksvertegenwoordiger steeds als een roeping ervaren, maar niet als een roeping voor het leven.”

Van der Staaij werd in 1998 Kamerlid. In 2010 volgde hij Bas van der Vlies op als fractievoorzitter. In z’n verklaring zegt hij dat het Kamerlidmaatschap niet alleen veel geeft, maar ook veel vraagt, zowel van hemzelf als van zijn vrouw en kinderen: “Het waren tropenjaren. Al met al ben ik sterker gaan verlangen naar iets meer luwte, iets meer focus, iets meer leven buiten de opslokkende wereld van de politiek.” Terugziende de ruim 25 jaren in de Tweede Kamer merkt hij op: “Met zoveel meeleven en gebed en zo’n trouwe achterban voel ik me een gezegend mens.”

De SGP’er betreurt de huidige exodus van Kamerleden, maar: “Ik geloof niet dat het de beste weg is om de gemiddelde zittingsduur van Kamerleden op te krikken door het nog lánger laten zitten van Kamerleden die al 25 jaar dit ambt vervullen.” Concrete toekomstplannen heeft Van der Staaij niet. “Daar wil ik de komende tijd rustig over nadenken. Ik zie ernaar uit om op welke manier dan ook bij te kunnen dragen aan onze samenleving vanuit de waarden waarin ik nog even vurig geloof als toen ik 25 jaar geleden de Kamer mocht binnenkomen.”

Nu Kees van der Staaij z’n vertrek heeft aangekondigd neemt Chris Stoffer, de nummer 2 op de vorige SGP-lijst, het stokje over. Het SGP-bestuur draagt hem unaniem voor als SGP-lijsttrekker bij de komende verkiezingen. Tijdens de eerste fractievergadering na het reces zal hij de voorzittershamer van Kees van der Staaij overnemen: “In de persoon van Chris Stoffer staat een voortreffelijke opvolger klaar. Met een gerust hart draag ik hem de voorzittershamer over.” SGP-voorzitter Van Meeuwen laat weten dat het bestuur niet anders kan dan het besluit van Van der Staaij respecteren: “Ik kijk met veel dankbaarheid terug op alles wat hij heeft mogen doen voor de SGP.”


Lees hieronder de verklaring van Kees van der Staaij.

Het is een vreugdevol voorrecht om volksvertegenwoordiger te zijn en vanuit de christelijke waarden die mij lief zijn een steentje bij te dragen aan het bestuur van ons land. Zo heb ik het tot op de dag van vandaag steeds ervaren. Het werk is inhoudelijk buitengewoon uitdagend en veelzijdig en de vele persoonlijke contacten en werkbezoeken zijn uitermate verrijkend.

Ik ben vaak erg onder de indruk van de warme betrokkenheid en hartelijkheid bij zoveel mensen in het land, die ook nog eens de moeite nemen met kaartjes en mailtjes hun waardering te uiten. Zoveel meeleven en gebed, zo´n trouwe achterban: ik voel me wat dat betreft een gezegend mens.

Toch ben ik nu, na 25 jaar Kamerlidmaatschap, tot de slotsom gekomen dat voor mij de tijd van gaan is aangebroken. Na het uitdienen van de huidige termijn van de Kamer zal ik niet opnieuw verkiesbaar zijn. Dat wil ik graag verder toelichten.

Al bij het begin van deze zittingsperiode heb ik het partijbestuur laten weten dat dit hoogstwaarschijnlijk mijn laatste Kamertermijn zou zijn. Zo stond ik dus voorgesorteerd op weggaan. Op de achtergrond is al langere tijd nagedacht en werk gemaakt van het voorbereiden van een goede overdracht van het politiek leiderschap van de SGP. Door de val van het kabinet is dit in een stroomversnelling gekomen. Toch is na rijp beraad de uitkomst niet anders geworden.

Het Kamerlidmaatschap geeft veel, maar het vraagt ook veel. Van mijn vrouw en kinderen. En ook van mijzelf. Niet alleen van je geest, maar ook van je lichaam. Het waren tropenjaren. De druk is in de loop van de tijd verder toegenomen om altijd alert en beschikbaar te zijn, overal wat van te vinden, en steeds ook voldoende zichtbaar te zijn in de (sociale) media. Ik heb daar naar vermogen mijn steentje aan mogen bijdragen, maar ik moet wel eerlijk erkennen dat dit mij gaandeweg zwaarder begon te vallen. Mijn hart ligt nu eenmaal het meest bij de meer bezonken ambachtelijke Kameractiviteiten, zoals het werken aan wetten en het debatteren op de inhoud. Al met al ben ik sterker gaan verlangen naar iets meer luwte, iets meer focus, iets meer leven buiten de opslokkende wereld van de politiek.

Daarbij telt voor mij evenzeer dat ik trouw wil zijn aan mijn overtuiging dat het belangrijk is om op tijd het stokje over te dragen. Ik heb het ambt van volksvertegenwoordiger steeds als een roeping ervaren, maar niet als een roeping voor het leven. We zijn allemaal mensen van de dag die naast onze talenten ook onze beperkingen en gebreken hebben. Bovendien verandert veel in onze tijd snel en sterk, en neem je als volksvertegenwoordiger ook allemaal je eigen geschiedenis en ervaringen met je mee naar het parlement. Een geregelde wisseling van de wacht is daarom naar mijn mening nuttig en verstandig.

Ik ben er bovendien van overtuigd dat de tijd rijp is voor de overdracht van het voorzitterschap van de SGP-fractie in de Tweede Kamer. Er staat in de persoon van Chris Stoffer een voortreffelijke opvolger klaar. Hij heeft een gedegen ervaring als SGP-volksvertegenwoordiger opgebouwd, zowel plaatselijk als landelijk. De SGP heeft een heldere en betrouwbare koers die in de achterban breed gedragen is, een goede partijorganisatie en veel getalenteerde (jonge) mensen. We zijn ook dankbaar voor de positieve uitslagen bij de verkiezingen. Daarnaast mogen we ons verzekerd weten van een ervaren, deskundig en toegewijd fractie-ondersteuningsteam. En bovenal: de SGP hangt gelukkig niet aan mensen, maar aan de diepe gemeenschappelijke overtuiging dat God regeert en we er goed aan doen in Zijn wegen te gaan. Met een gerust hart draag ik daarom het stokje over.

Ik besef dat de aankondiging van mijn vertrek nu valt in een periode waarin al heel wat Kamerleden te kennen hebben gegeven niet opnieuw verkiesbaar te zijn. Natuurlijk betreur ook ík het verlies van veel ervaring door vertrekkende Kamerleden. Ik geloof echter niet dat het de beste weg is om de gemiddelde zittingsduur van Kamerleden op te krikken door het nog langer laten zitten van Kamerleden die al 25 jaar dit ambt vervullen.

In de Kamer zelf is bovendien naast de ervaren Kamerleden die blijven, ook binnen de ambtelijke staf een enorme hoeveelheid kennis en ervaring voorhanden. Met enthousiasme heb ik samen met andere Kamerleden in de afgelopen tijd graag meegedacht over hoe de Kamer als geheel haar rol nog beter kan vervullen. Uit die bezinning zijn al mooie dingen voortgekomen, zoals de parlementaire verkenning, het vooruitkijken in de strategische procedurevergadering, en het vaker inzetten van een rapporteur. Juist met het oog op de flinke wisseling van de parlementaire wacht die nu aanstaande is, is het zaak ook goed te investeren in kennisoverdracht aan nieuwe commissievoorzitters, die samen met de Kamervoorzitter een cruciale aanjagende rol kunnen vervullen in het borgen en overdragen van kennis en ervaring. De Kamer is veerkrachtig genoeg om dit aan te kunnen.

Alles heeft zijn bestemde tijd, zegt de wijze Prediker. Er is een tijd van komen, er is een tijd van gaan. Ik heb gepoogd Coram Deo, voor het aangezicht van God, ons aller Schepper, en in goede samenspraak met mensen die mij na staan, een weloverwogen beslissing te nemen en dit transparant te verwoorden. Dat neemt niet weg dat ik zo met het werk vergroeid ben geraakt, dat het echt pijn zal doen daarvan afscheid te nemen.

Hoe mijn werkzame leven na de Tweede Kamer verder zal gaan, daar wil ik de komende tijd rustig over nadenken. Bovenal wil ik het in Zijn Hand leggen, Die mij steeds de kracht en de vreugde heeft willen geven en aan Wie ik voor alles heel veel dank verschuldigd ben.

Ik zie ernaar uit om op welke manier dan ook te kunnen bijdragen aan onze samenleving vanuit de waarden waarin ik nog even vurig geloof als toen ik 25 jaar geleden de Kamer mocht binnenkomen.


Kees van der Staaij