Stop zondagsboete

SGP en CU hebben vragen gesteld over het opleggen van boetes aan een winkelier in winkelcentrum Paddenpoel in Groningen die op zondag zijn winkel niet openstelt.

Elbert Dijkgraaf: ‘Ik ben zeer teleurgesteld over de uitspraak. Het is te gek voor woorden dat je je winkel op zondag open zou moeten doen als je dat niet wilt. Een winkelier moet niet gedwongen worden om op zondag zijn winkel open te doen. De winkelopenstelling was juist bedoeld om winkeliers vrijheid te bieden, niet om ze onder een juk te brengen. Nu moeten ze zelfs open als het bedrijfseconomisch verlies oplevert. Daarom heb ik vandaag Kamervragen gesteld aan minister Kamp van Economische Zaken. Nadat de Eerste Kamer drie jaar geleden de motie-Holdijk aanvaardde over het versterken van de positie van winkeliers in winkelcentra, zou Kamp proberen het punt in goed overleg met het Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de winkeliersbranche te regelen. Die route is na deze uitspraak onwerkbaar geworden. De SGP vraagt de minister daarom opnieuw, en nu met des te meer kracht, om met goede wet- en regelgeving te komen. Want deze zaak heeft natuurlijk een veel bredere uitstraling.’

Schriftelijke vragen van de leden Dijkgraaf (SGP) en Bruins (ChristenUnie) aan de minister van Economische Zaken over het opleggen van boetes aan een winkelier die op zondag zijn winkel niet openstelt.

1. Hebt u kennis genomen van het bericht dat de Rechtbank Noord-Nederland oordeelt dat een winkelier die zijn winkel niet op onder meer zondag openstelt een boete verbeurt aan de verhuurder van zijn winkelruimte?[1]
2. Bent u met ons van mening dat het de bedoeling van de wijziging van de Winkeltijdenwet was dat gemeenten de vrijheid kregen om hun eigen beleid te bepalen rond openstelling van winkels op zondag, maar dat dit nooit een verplichting in kon houden dat winkeliers verplicht zouden zijn om hun winkels op bepaalde tijden (en in het bijzonder op de zondagen) open te stellen?
3. Herinnert u zich de motie-Holdijk c.s.[2] waarin onder meer verzocht is winkeliers ‘de vrijheid om binnen het gemeentelijke beleid hun eigen openingstijden te bepalen, te garanderen’?
4. Op welke wijze wordt door verhuurders, investeerders en andere betrokkenen gegarandeerd dat winkeliers binnen het gemeentelijke beleid hun eigen keuzes kunnen maken rond de openstelling van hun winkel op zon- en feestdagen?
5. Herinnert u zich uw toezegging in de brief van 17 maart 2014 dat de ‘ROZ heeft aangegeven de algemene bepalingen zo te zullen aanpassen dat de verhuurder de huurder niet met een boete kan dwingen op zondagen open te gaan indien de huurder een onderbouwd verzoek heeft gedaan om niet op (alle) zondagen open te gaan en verhuurder hiermee heeft ingestemd. De verhuurder mag dit verzoek van de huurder niet op onredelijke gronden weigeren.’?[3]
6. Klopt de constatering dat de Raad voor Onroerende Zaken de bepaling over het niet opleggen van een boete als een winkelier om welke reden ook niet mee wil doen aan zondagsopenstelling niet in de algemene voorwaarden opgenomen heeft, maar slechts als een facultatieve bepaling die toegevoegd kan worden?[4] Is het tevens juist dat deze aanvullende bepaling niet in de modelovereenkomst is opgenomen?[5]
7. Zou niet veel onduidelijkheid en verwarring voorkomen kunnen worden wanneer dit alsnog door deze en andere relevante partijen wordt nagekomen?
8. Kunt u tevens aangeven op welke wijze de toezegging van de ROZ is nagekomen dat ‘zij richting verhuurders zullen aangeven dat verhuurders de boete niet dienen op te leggen voor bestaande overeenkomsten waarbij de gemeente na de inwerkingtreding van de Winkeltijdenwet (1 juli 2013) heeft besloten om meer koopzondagen in de gemeente toe te staan. De ROZ zal dit zowel via de vakpers als via de website van de ROZ communiceren?’[6] Kunt u aangeven op welke wijze dit daadwerkelijk gecommuniceerd is en wordt richting verhuurders en huurders van winkelruimte?
9. Moet het toch opleggen van boetes, zeker als het gaat om gewijzigd beleid van de gemeente, niet worden gezien als in strijd met de door u gemaakte afspraken met de ROZ? Bent u tevens van mening dat er daarmee sprake is van een voorwaarde die ‘onredelijk bezwarend’ is op grond van artikel 6:233 BW, danwel ‘naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar’ is (6:248 BW)?
10. Deelt u de opvatting dat naarmate huurders minder of geen invloed hebben op de precieze openingstijden van een winkelcentrum er sneller sprake zal zijn van zulke onredelijk bezwarende voorwaarden?
11. In hoeverre bent u nog steeds van mening dat de genomen maatregelen ‘in voldoende mate voorkomen dat winkeliers een boete krijgen indien zij op zondag niet open willen gaan’?[7]
12. Bent u met ons van mening dat er voor de (potentiële) huurders van winkelruimte veel onduidelijkheid is over de precieze voorwaarden die gelden voor openstelling van winkels, in het bijzonder op de zondagen en dat hier buitenwettelijke en wettelijke verduidelijking nodig is?
13. Bent u bereid om in overleg te treden met onder meer de ROZ en andere relevante partijen om te komen tot een algemeen verbod of ten minste een bestendige gedragslijn om te waarborgen dat in contracten voor de verhuur van winkelruimte nooit een boete opgelegd zal worden wanneer winkeliers om godsdienstige, sociale, bedrijfseconomische of andere voor hen relevante redenen hun winkel niet op zondag open willen stellen? Zo ja, bent u bereid om dit dan op korte termijn in overleg te treden om snel duidelijkheid te bieden? Zo niet, waarom niet?
14. Bent u tevens bereid om te komen tot een wettelijk verbod van het opleggen van boetes door eigenaren van winkelruimten, verhuurders, investeerders, verenigingen van eigenaren of in welke andere vorm er ook voorwaarden gesteld worden voor het niet deelnemen aan openstelling van winkels op zondagen?

1. http://www.rd.nl/vandaag/economie/winkels-paddepoel-moeten-open-op-zondag-sgp-stelt-kamervragen-1.1126646, Reformatorisch Dagblad, 16 september 2016.
2. Kamerstukken I, 32412, K.
3. Kamerstukken I, 32412, M.
4. http://www.rede-legal.nl/blog/koopzondag-voor-de-klant-rustdag-voor-de-winkelier-leg-het-vast-de-huurovereenkomst
5. http://www.roz.nl/nl/roz/modellen/winkelruimte
6. Kamerstukken I, 32412, M.