8 februari 2023

Verdeel vermogens eerlijk

De eerste reflex als het woord ‘vermogenden’ valt, is dat het gaat over miljonairs en miljardairs die in riante villa’s in Wassenaar, Blaricum of andere luxe plaatsen wonen. Maar ook ‘de gewone man’ (of vrouw) bezit vermogen, bijvoorbeeld een eigen huis, bedrijf, spaargeld, of pensioen.

SGP-Kamerlid Chris Stoffer wees daarop in een debat over de verdeling van de vermogens in Nederland. Voor díe mensen wil ik het opnemen, zei hij. Hij was kritisch over drie maatregelen die bedoeld zijn om de allerrijken aan te pakken, maar die slecht uitpakken voor ‘de gewone man/vrouw’.

Eén. De fictieve rendementsheffing van 6.17%. De meeste mensen halen dat rendement bij lange na niet, maar worden er wél voor aangeslagen door de fiscus. Dat is onrechtvaardig, om niet te zeggen oneerlijk.
Twee. De overdrachtsbelasting wordt opnieuw hoger. Ook kleine spaarders zijn daar de dupe van, bijvoorbeeld als ze een tweede woning hebben om te gebruiken als pensioen. Dat kan en moet anders.
Drie. Vermogensongelijkheid aanpakken is geen punt, maar ontzie dan kleine ondernemers, mkb’ers die het toch al moeilijk hebben. Slecht voor die ondernemers en het vestigingsbeleid in Nederland.

Als het kabinet vermogensongelijkheid aan wil pakken, richt je pijlen dan op de groep superrijken, en belast de gewone niet nog meer.

Op woensdag 8 februari debatteerde de commissie Financiën van de Tweede Kamer over vermogensverdeling. Namens de SGP leverde Chris Stoffer een bijdrage. Zijn inbreng is hieronder te lezen.


Mijn bijdrage gaat over de gewone man en over de gewone vrouw. De laatste tijd lijkt het alsof het onderwerp ‘vermogen’ niet zo goed bij hen past. Het gaat altijd over ‘rijken’, over de mensen met heel veel vermogen. Zeker, de SGP is voor een rechtvaardige vermogensverdeling. En met ons valt te praten over een hogere belastingdruk voor de allerrijksten, mits daar een belastingverlaging voor anderen tegenover staat. Maar het onderwerp ‘vermogen’ gaat juist ook de gewone man en vrouw aan.

IBO-vermogensverdeling
De afgelopen tijd zijn veel maatregelen genomen om vermogen zwaarder te belasten. Maatregelen die vaak ook slecht uitpakken voor de gewone man. Drie voorbeelden noem ik. 

  • Ten eerste box 3.
    • Voor dit jaar wordt gerekend met een fictief rendement op overige bezittingen van 6,17%. Vorige week werd ik nog aangesproken door iemand: heel zijn leven gespaard, en nu leent hij geld uit aan zijn kinderen, aan de kerk. Tegen een lage rente uiteraard. Maar de overheid rekent met een fictief rendement van 6,17%, onhaalbaar natuurlijk. En zo zijn er velen voor wie een rendement van 6,17% onhaalbaar is.
      • Hoe gaat de staatssecretaris dit rechtzetten?
      • Wanneer krijgen we de uitwerking van mijn motie hierover?
  • Ten tweede de hogere overdrachtsbelasting.
    • Hiermee raak je ook kleine spaarders met een tweede woning die zij gebruiken voor hun pensioen. En dit soort maatregelen zetten een extra rem op de huurmarkt.
      • Hoe weegt de staatssecretaris deze negatieve aspecten mee?
  • Ten derde de belastingen voor kleine ondernemers.
    • Om vermogensongelijkheid aan te pakken, moeten kleine ondernemers meer belasting afdragen. Dat lijkt mij niet bepaald doeltreffend beleid en bovendien slecht voor het vestigingsklimaat. En dan heb ik het nog niets eens over de verlaging van de zelfstandigenaftrek of de beperking van de giftenaftrek. Dat laatste is onderdeel van de wens van het kabinet om 550 miljoen euro per jaar op te halen om ‘opmerkelijke belastingconstructies en oneigenlijk gebruik van fiscale regelingen’ aan te pakken.
      • Hoe voorkomt de staatssecretaris generieke maatregelen, die de gewone man hard raken?

CPB-onderzoek Ongelijkheid en Herverdeling
Het CPB-onderzoek naar Ongelijkheid en Herverdeling laat zien dat de hoogste 1% van de inkomens de laagste belastingdruk hebben, dat gaat om ongeveer 80.000 huishoudens. Tot 99% is deze bijna gelijk. En binnen die 1% zit bijvoorbeeld veruit het meeste vermogen bij de kwart rijksten.

  • Laat dat niet zien dat we vooral moeten inzetten op de top 1%?
  • Dat we de gewone man en vrouw met wat vermogen met rust moeten laten?
  • Is de minister of de staatssecretaris bereid te onderzoeken hoe heel gericht deze 1% bereikt kan worden? Graag een reactie.

De politieke wind die steeds meer opsteekt lijkt een wind te zijn die zo veel mogelijk herverdeling wenst. Die ongelijkheid als een vies woord ziet. Ik las dat de minister terecht vindt dat ‘een beperkte ongelijkheid bij de normale werking van de economie’ hoort. Hoe voorkomt de minister dat er bij het verkleinen van vermogensongelijkheid steeds in de reflex geschoten wordt van generieke hogere belastingen?

Bedrijfsopvolgingsregeling
De gewone man en de gewone vrouw heeft ook weleens een onderneming. En die onderneming moet soms doorgegeven worden. Daarvoor hebben we de bedrijfsopvolgingsregeling, de BOR. De SGP is daar groot voorstander van. 

  • Is de staatssecretaris het eens dat een goed vestigingsklimaat ook vraagt om een goed werkende BOR?
  • Hoe voorkomt de staatssecretaris dat aanpassingen in de BOR leiden tot een vlucht naar het buitenland, of dat bedrijven overgenomen worden door buitenlandse investeerders?
  • Hoe worden dit soort neveneffecten meegenomen in het onderzoek naar verbeteringen van de BOR die dit voorjaar uitgevoerd wordt?