28 september 2023

Stoffer over glastuinbouw en verduurzaming energievoorzieningen

Op woensdag 27 september debatteerde de Tweede Kamer in commissieverband met minister Jetten over klimaat en energie. Namens de SGP sprak fractievoorzitter Chris Stoffer. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.

Waar krijg ik nu energie van? Niet van welluidende en soms dure campagnetruien. Niet van weinig realistische of zelfs ongewenste ambities als een CO2-vrije stroomvoorziening in 2035 of 70 GW wind op zee. Ik krijg wel energie van gesprekken met burgers en ondernemers die de handen uit de mouwen willen steken voor verduurzaming van onze energievoorziening. Laten we met elkaar knelpunten aanpakken en het energienet op orde brengen.

Energienet
Verduurzaming van de energievoorziening staat of valt met snelle versterking van het energienet en behoud van leveringszekerheid. Het is alle hens aan dek. Waarom is er nog steeds geen stikstofvrijstelling voor energieinfra-projecten? Het gaat om minimale uitstoot. Tijd en geld kunnen we beter besteden dan aan dure onderzoeken en passende beoordelingen.

Netbeheerders pleiten voor een uitvoeringsplan voor de uitrol van infrastructuur. We moeten voorkomen dat we op elkaar gaan wachten. Pakt de minister dit op?

De bovenleidingen van treinen, bussen en trams kunnen ingeschakeld worden om het volle stroomnet te ontlasten. Er lopen wat pilotprojecten, maar dat is het dan ook. Er is meer mogelijk. Ik zie dit echter nauwelijks terugkomen in Kamerbrieven en programma’s. Hoe wil de minister dit oppakken?

We hebben energieopslag keihard nodig. Wordt werk gemaakt van verlaging van de nettarieven voor energieopslag met een goede inpassing in het net? Ik wil graag voorkomen dat de vraag naar schaarse grondstoffen voor batterijen explodeert. Hoe wordt dit meegenomen in de Routekaart Energieopslag?

Ik heb verschillende verhalen gehoord van bedrijven die aansluitingen voor verschillende locaties of bedrijven willen laten vervallen en er één grote aansluiting voor terug willen laten komen. Een aansluiting die kleiner is dan de optelsom van de vervallen aansluitingen. Een mooie oplossing voor het volle energienet. Goed voor verdere verduurzaming. Maar deze bedrijven moeten voor deze nieuwe aansluiting achter in de rij aansluiten. Het is nu: wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Dat helpt deze oplossingen niet vooruit. Wordt dit aangepakt via de aangekondigde codewijzigingen van de ACM?

Monovergisting mest
Door een rekenfout zijn de basistarieven in de SDE++ voor monovergisting van mest en productie van groen gas opeens met een kwart verlaagd. Voor ondernemers een heel onaangename verrassing zo kort voor de openstelling van de regeling. Een streep door hun berekeningen en aanvragen. Terwijl we dit Hollandse biogas juist nodig hebben. Ik heb Kamervragen gesteld. Ik wil nu graag aandringen op overleg met betrokken partijen en een oplossing, zodat deze projecten niet in de ijskast hoeven te gaan.

ISDE kleine windmolens
De minister wil stoppen met de subsidieregeling voor middelgrote zonnedaken en erfwindmolens. Deze projecten dreigen nu tussen wal en schip te vallen. Ze komen niet in aanmerking voor de SDE++ en de salderingsregeling voor deze categorie is weinig effectief. Zeker die kleine windmolens met een vlak opwekprofiel die aansluit op het verbruik van bijvoorbeeld een melkveebedrijf passen goed in het energiesysteem. Ik vraag de minister daarom de ISDE open te blijven stellen voor deze projecten.

Glastuinbouw
Gunt het kabinet ons nog Nederlandse tomaten en paprika’s? De SGP maakt zich grote zorgen over de toekomst van de glastuinbouw door de afschaffing van de verlaagde energiebelasting en de beperking van de WKK-inputvrijstelling. De energiebelasting gaat niet met tien of twintig procent omhoog, niet met honderd procent, maar met vierhonderd procent. Een verviervoudiging. Het verlaagde tarief is ingevoerd omdat de energielasten in de glastuinbouw relatief heel groot zijn, tuinders vooral in de tweede en derde, en niet in de vierde schijf vallen, en de lastendruk daarom niet evenredig zou zijn. Tegelijkertijd was al invoering van een effectiever CO2-sectorsysteem afgesproken. Ik vind het kabinetsvoorstel niet rechtvaardig en niet werkbaar. Hoe krijgen ondernemers zo een eerlijke kans? Onderzoek laat zien dat restwarmte van elektrolysers en datacenters een interessante bijdrage kan leveren aan het verwarmen van kassen. Ziet de minister deze mogelijkheden? Hoe kunnen deze benut worden?

Wet collectieve warmtevoorziening
Private warmtebedrijven zitten in grote onzekerheid. Dat helpt niet voor de uitrol van warmtenetten. Moeten niet meer mogelijkheden geboden worden voor publiek-private samenwerking?