24 april 2024
SGP steunt militaire missie in de Golf
Op dinsdag 23 april debatteerde de Tweede Kamer over de Zr. Ms. Karel Doorman op missie naar de Golf sturen om bij te dragen aan de maritieme veiligheid. Namens de SGP voerde Chris Stoffer het woord. De bijdrage van Stoffer aan het debat is hieronder te lezen.
Een kleine maand na het vorige debat besluiten wij over een nieuwe maritieme missie naar de Golf. De vorige brief anticipeerde hier al op, maar het is goed dat we beide separaat en zorgvuldig behandelen. Voor de SGP zijn een aantal punten belangrijk bij deze missie: de overkoepelende missie, de risico’s, de aansturing en de financiën.
Overkoepelende missie
De SGP steunt de overkoepelende inzet op maritieme veiligheid in de Golf. Daarmee waren wij positief over de vorige missie waarbij we een fregat stuurden voor luchtverdediging. Er zijn echter meerdere missies in hetzelfde gebied. Vandaag kijken we naar een ondersteunend schip voor de begeleidingsmissie Aspides en zijlings voor Prosperity Guardian. Daarbij vraagt de SGP wel: is deze combinatie van 2 missies en direct en associated support optimaal effectief? Of is er overlap en dubbel werk tussen de missies?
De Golf is een belangrijke regio voor internationale doorvaart en handel. Er zijn verschillende instabiele staten en terreurgroepen in de regio, maar het is wel de poort tussen Europa en Azië. Om dat te beveiligen mogen wij ook ons steentje bijdragen. Als handelsland hebben wij hier veel baat bij. Het is belangrijk dat deze militaire missie hand in hand gaat met de diplomatieke inzet gericht op de-escalatie. Schepen beveiligen is tijdelijk, maar de houding van een terreurgroep veranderen vraagt diplomatie of complete militaire overwinning. Daarom vraag ik de minister van Buitenlandse Zaken hoe het met de diplomatieke inzet in de regio gaat? Kan ze daar een update over geven?
Risico's
De missie vindt plaats in een riskant gebied met veel piraterij, kapingen en droneaanvallen. De Doorman vaart echter enkel onder bescherming het hoogrisicogebied in. Dat is helder en dekt risico’s in, maar:
- Hoe lang tijdens haar verblijf in missiegebied is die escorte gegarandeerd of waarschijnlijk?
- Wat is de kans dat ze een aanzienlijk deel van de tijd buiten het hoogrisicogebied zal moeten blijven en haar functie niet vervult?
Aansturing
Deze missie is een EU missie. Het operationeel hoofdkwartier staat in Griekenland. Het tactisch hoofdkwartier is op een Italiaans schip. De strategische leiding ligt bij het Politiek en Veiligheidscomite in Brussel.
Welke van deze instanties of de commandant van de Doorman is de Red Card Holder wat betreft wapeninzet? Dat mist de SGP nu in de artikel 100-brief.
Financiën
Voorzitter, deze missie kost ongeveer 20 miljoen uit het Budget Internationale Veiligheid. Na deze missie is het budget bijna uitgeput. Dat lezen wij in de beslisnota. De SGP steunt deze missie en de andere missies in 2024 zoals onder andere de inzet in Irak, maar hebben wel een vraag:
- Heeft de minister oog voor eventuele missies die later op de radar komen, en is daar dan budget voor?
Na het commissiedebat is dit debat afgerond in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. De bijdrage van Stoffer tijdens dit gedeelte van het debat is hieronder te lezen.
In 1910 voer de jonge marineofficier Karel Doorman op het Pantserschip Tromp richting Nederlands Indië. De lange reis ging ook door de Golf. Zoals Mark Twain zei: de geschiedenis herhaalt zich niet maar rijmt wel. Wij sturen vandaag namelijk het Joint Support Ship Karel Doorman na de Zr Ms Tromp naar de Golf.
Wij hebben zojuist een goed Commissiedebat gehad met de ministers. De SGP stond stil bij de overkoepelende missie, de aansturing, de risico’s en de kosten. Onze resterende vragen zijn voldoende beantwoord. Het blijft belangrijk dat wij 3 pijlers Defensie, Diplomatie en Ontwikkelingssamenwerking gelijkop laten trekken en alle drie steunen. Deze missie vult de militaire pijler in. Dat steunt de SGP van harte.
Wij wensen de bemanning van de Zr. Ms. Karel Doorman een behouden vaart en veilige terugkeer. Ook wensen wij sterkte aan de families en het thuisfront.