SGP over stikstofbrief: waar gaat dit heen?

Minister Van der Wal stuurde vorige week een hoofdlijnenbrief naar de Tweede Kamer over het stikstof- en natuurbeleid. De SGP maakt zich grote zorgen over deze brief en de framing eromheen. De brief trapte af met de opmerking dat er in Nederland steeds meer dieren en planten verdwijnen. SGP-Kamerlid Roelof Bisschop wees op de gegevens uit de praktijk: er verdwijnen steeds minder dieren en planten. ‘Natuurlijk, er is werk aan de winkel, maar waarom deze negatieve, eenzijdige of zelfs onterechte framing?’ Wie positieve ontwikkelingen niet wil zien, zal ook geen draagvlak krijgen voor stevig beleid.

De SGP verzet zich tegen het dreigen met gedwongen opkoop van boerenbedrijven en landbouwgronden. “Ik krijg er een onaangenaam gevoel bij,” zegt Bisschop. “Waar eindigt dit? Het is opkoop, opkoop, opkoop wat de klok slaat. Maar waar zijn de miljarden voor emissiereductie op het boerenerf? Een euro voor emissiearm vee houden levert veel meer emissiereductie op dan een euro voor opkoop. De natuur heeft meer aan werkende boeren dan aan applaudisserende actiegroepen.” De nog verdere aanscherping van de Stikstofwet noemt de SGP “onhaalbaar.”

RIVM en minister Van der Wal gingen in de mist bij de publicatie van de top 100 grootste uitstoters van ammoniak. Bisschop: “Dit kan zo niet. Dergelijke fouten baren mij zorgen. Wordt alles wel goed meegenomen? Als elke mol stikstof telt, kunnen we ons geen missers veroorloven.”

Lees hieronder de bijdrage van Roelof Bisschop aan het debat gisterenavond.

Vanaf de Haagse tekentafel komen grootse milieuambities.
Ik mis echter de piketpalen voor de productie van voedsel en groene grondstoffen, en een vitaal platteland. En, welke landbouw hoort daar dan bij? Kortom, waar willen de bewindslieden heen? Mooie woorden over de sector zijn als gebakken lucht, die kun je niet eten. Daar heb je toch echt de boeren en vissers zelf voor nodig.

De SGP wil fatsoenlijk toekomstperspectief voor de agrarische sector. Ik pleit voor:

• duidelijke stippen op de horizon, mét handelingsperspectief en dus reële normstelling,
• de garantie dat boeren groene investeringen terug kunnen verdienen,
• ruimte voor vakmanschap, middels doelvoorschriften en de afrekenbare stoffenbalans,
• en een gebiedsgerichte aanpak van in het veld geconstateerde problemen. 

Het huidige landbouwsysteem hebben we met elkaar gevormd, ook als politiek, keten en consument. We staan met elkaar aan de lat voor de verduurzamingsopgave, en dus niet alleen de boer, zoals nu teveel gebeurd. Hoe gaan de bewindslieden opvolging geven aan de SER-verkenning voor een landbouwakkoord?

Stikstof
De SGP maakt zich steeds grotere zorgen over het nieuwe stikstofbeleid. Zo start de hoofdlijnenbrief met de opmerking dat steeds meer dieren en planten verdwijnen. Dat klopt gewoon niet. Natuurdata laten toch zien dat het eerder andersom is? Kijk naar het aantal broedvogels, watervogels, de vegetatie in stikstofgevoelige vennetjes, om maar wat te noemen. Staat het glaasje water onder druk door de landbouw, zoals minister Van der Wal vorige week riep? Het grootste probleem zijn de resten van geneesmiddelen. Staat de luchtkwaliteit onder druk? Fijn stof concentraties in de regio zijn sinds 2000 gehalveerd. Natuurlijk, er is werk aan de winkel, maar waarom deze negatieve, eenzijdige of zelfs onterechte framing?

De SGP maakt zich grote zorgen over de aanscherping van de stikstofwet. 50% emissiereductie voor de natuur, in zeven jaar tijd? Dit is gewoon onhaalbaar. Waar wil het kabinet dan ook nog stikstofruimte voor woningbouw en andere projecten vandaan halen? Met de dreiging van onteigening erbij krijg ik een heel onaangenaam gevoel: waar eindigt dit? Wat is het perspectief voor boeren en maatschappij?

Waarom is het opkoop, opkoop, opkoop wat de klok slaat? Waar zijn de miljarden voor emissiereductie op het boerenerf? Er is zoveel mogelijk als je het wilt zien. Een euro voor emissiearm vee houden levert enkele malen meer emissiereductie op dan een euro voor opkoop. Wil de minister de gereedschapskist tenminste helemaal in handen laten van de provincies? De natuur heeft meer aan werkende boeren dan aan applaudisserende milieuorganisaties.

De SGP wil af van de focus op kritische depositiewaarden. Waar blijft de versnellingsaanpak híervoor? Het kan niet zo zijn dat na al die jaren depositieberekeningen nog steeds de boventoon voeren boven natuurdata, en we nog steeds niet weten of op habitatniveau sprake is van verslechtering of niet.

De SGP moet constateren dat PAS-knelgevallen steeds meer aan hun lot overgelaten worden. De minister schrijft dat de ontwikkelreserve slechts beperkt ingezet kan worden, omdat de ruimte nodig is voor de natuur. De depositie van de PAS-knelgevallen wordt echter al meegerekend door het RIVM. Emissiereductie ten behoeve van legalisering komt dus ook ten goede van de natuur. Hoe wil de minister uit deze toeslagenaffaire 2.0 komen?

Bij de gebiedsprocessen is het cruciaal dat boeren als belangrijkste gebiedspartij een belangrijke stem krijgen. Wordt dit geborgd door toepassing van de procedure-eisen in de RO-wetgeving?

Waarom moeten andere sectoren niet meer aan de bak? Er komen maatwerkafspraken met grote industriebedrijven wat betreft CO2. Zorgt de minister ervoor dat stikstof daarbij ook meegenomen wordt?

Bedrijven die stoppen of minder produceren stoten minder stikstof uit. Een deel van deze emissiereductie verdwijnt nu ongezien door de achterdeur. Zorgt de minister voor registratie hiervan?

Er is veel ophef over de fout bij het opstellen van de ammoniak top 100. Terecht. Als boeren een fout maken, is de overheid niet mals. Dan moet de overheid nu zelf ook goed in de spiegel kijken. Ik heb een inhoudelijke vraag: als relatief lage emissies van bedrijven met veel dieren blijkbaar niet goed in de nationale rekensommen zitten, kloppen de landelijke emissiecijfers voor de landbouw dan wel?

Grondgebonden melkveehouderij
Het kabinet roept: melkveebedrijven mogen over tien jaar geen mestoverschot meer hebben. Beseffen de bewindslieden wat dit betekent? En als op 10% van de grond ook nog eens landschapselementen moeten komen ? En heeft de akkerbouw niet gewoon mest in plaats van kunstmest nodig?

Gewasbescherming
Voedselproducenten maken zich grote zorgen over de beschikbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen. Zo kregen we gisteren een petitie van spruiten- en kolentelers: als het ene na het andere gewasbeschermingsmiddel van tafel geveegd wordt, staat het voortbestaan van deze groenteteelten op het spel. Er zijn simpelweg nog geen goede alternatieven. Eurocommissaris Kyriakides heeft aangegeven dat er geen gewasbeschermingsmiddelen moeten worden verboden als er geen goede alternatieven zijn. Wordt dat ook de lijn van dit kabinet?

Farm to Fork
De Kamer heeft het kabinet herhaaldelijk gevraagd om zich kritisch uit te spreken over de Boer-tot-Bord strategie. Waarom spreekt de minister zich dan nog steeds positief uit?

Visserij
Welk perspectief gaat het kabinet bieden aan de visserij? Door het pulskorverbod tikken de hoge brandstofprijzen keihard aan. Door de opschaling van wind op zee is er steeds minder ruimte op de Noordzee.
Waarom worden visrijke gebieden niet ontzien? De aanlandplicht gaat ook voor problemen zorgen. Hoe gaat het kabinet zorgen voor voldoende ruimte voor onze visserijbedrijven?