'Routekaart geeft richting' - #corona debat 8

Bekijk hier de bijdrage van Kees van der Staaij aan het achtste plenaire debat over de coronacrisis. Gehouden op 7 mei 2020.

4 en 5 mei in Coronatijd. Bijzondere dagen van herdenken liggen achter ons. Sober en ingetogen, maar tegelijk intens en indringend. Onze vrijheid is kostbaar, een Godsgeschenk! Vrijheid is ook kwetsbaar, nooit vanzelfsprekend. Het is belangrijk daar steeds weer bij stil te staan. Goed dat de premier gisteren een routekaart presenteerde voor de komende maanden en daarmee perspectief biedt in de coronacrisis..

Strategie
Maar er is meer duidelijkheid nodig over de strategie waarop de routekaart is gebaseerd. Houden we vast aan het laten voortkabbelen van het virus, of keren we terug naar de indammingsstrategie, dus echt het aantal besmettingen zo ver mogelijk terugdringen?

In het OMT-advies van 6 april werden verschillende voorwaarden genoemd voor het versoepelen van de maatregelen. Staan die nog steeds overeind? Gaat het echt lukken om iedereen te testen die mogelijk besmet is? Zijn de GGD-en klaar om bij iedere besmetting bron- en contactonderzoek te doen? En zijn we in staat de effecten van de versoepeling op de voet te volgen en indien nodig bij te kunnen sturen of op de rem te trappen?

Mondkapjes
De richtlijnen voor het gebruik van beschermende middelen lijken nog steeds gestempeld door de bestaande schaarste. Erkent de minister dat meer preventief gebruik van mondkapjes besmettingen kan voorkomen? En hoe voorkomen we dat mondkapjes die bedoeld zijn voor de zorg, verkocht worden aan mensen die ze straks willen gaan gebruiken in het openbaar vervoer?

Afwegingskader
De routekaart geeft richting. Eerder heb ik aangedrongen op een brede afweging, zodat niet degene die het meeste lawaai maakt de meeste ruimte krijgt. Dat brede plaatje zie ik gelukkig ook in de routekaart terug. Daarbij heeft de SGP ook aandacht gevraagd voor de ernstige beperkingen die gelden voor de honderdduizenden mensen die nu al wekenlang niet naar de kerk kunnen. De voorzichtige verruimingen die nu voor allerlei sectoren voorgesteld worden, bieden hoop en perspectief.

Drie punten daarbij:

1. De gekozen benadering is grofmazig. Wanneer komt er meer ruimte voor “maatwerk”, zodat bijvoorbeeld niet alleen het aantal aanwezigen, maar ook de omvang van een gebouw wordt meegewogen?
2. Hoe worden de versoepelingen juridisch vormgegeven? Bij alle toekomstige keuzes moeten we steeds de mate van inperking van grondrechten in het oog houden. Ik zie graag een voortvarende uitvoering van het advies hierover door de Raad van State, waartoe de Kamer hopelijk later vandaag besluit naar aanleiding van de motie die ik met collega Jetten eerder indiende.
3. Wees eenduidig over versoepelingen. Als er ruimte wordt geboden voor versoepeling, moet er (behalve bij een acute noodsituatie) niet vervolgens op grond van eigen inzichten van bijvoorbeeld lokaal gezag druk worden uitgeoefend om die ruimte toch maar niet te benutten.

Waar zit de meeste pijn?
De coronamaatregelen treffen sommige mensen heel hard. Ik ben blij dat er gewerkt wordt aan versoepelingen van het bezoekverbod voor zorgcentra. En ik denk ook aan mensen die beschermd wonen, jongeren met een beperking. Wij krijgen telefoontjes met de vertwijfelde vraag: hoe houd ik dit ooit vol?

113 Zelfmoordpreventie
Eenzaamheid, angst, een dreigend ontslag of faillissement van je bedrijf gaat je niet in de koude kleren zitten. Ik begreep van 113 Zelfmoordpreventie dat het aantal telefonische en digitale contacten naar verwachting fors gaat stijgen. Is het kabinet bereid na te gaan of het extra geld beschikbaar kan stellen, zodat alle mensen met suïcidale gedachten kunnen worden geholpen? 

Heb jij hulp nodig? Dan kun je contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900-0113 (24/7 bereikbaar) en 113.nl.