Opschalen van defensie

Want wie van u die een toren wil bouwen, gaat niet eerst zitten om de kosten te berekenen, of hij de middelen wel heeft om het werk te voltooien? Opdat niet misschien, als hij het fundament gelegd heeft en niet in staat is het te voltooien, allen die het zien, hem beginnen te bespotten, en zeggen: Deze man begon te bouwen, maar heeft het werk niet kunnen voltooien.’

Deze Bijbeltekst, uit Lukas, kwam bij mij op rond het noodzakelijke opschalen van Defensie en de Defensie-uitgaven. Nederland moet de NAVO-doelstellingen kunnen halen en de drie hoofdtaken goed kunnen uitvoeren. Het gaat hier om forse uitbreidingen, met ingrijpende financiële consequenties.

De SGP heeft de afgelopen tijd weinig met percentages en miljarden gestrooid, maar op de nodige behoefte van defensie gewezen. De behoefte is leidend, het budget volgend. Daarom zijn de capaciteitsdoelstellingen die voorliggen cruciaal.
Om deze te behalen, moeten – net als bij de bouw van die toren – de kosten zorgvuldig worden doorgerekend. Die doorrekening ligt nu voor, en dat komt inderdaad neer op ongeveer 3.5% BBP.

Die groei vraagt om een langjarig perspectief rekening houdend met de doelstellingen, de financiële middelen, en het absorptievermogen van Defensie.

• Hoe staat het met de langjarige financiële strategie waar de aangenomen motie Bikker-Diederik van Dijk om vraagt?

In meerdere stukken lezen wij dat niet alles nu kan, niet alles tegelijk kan, en dat er keuzes nodig zijn. Dat is logisch. Wij komen uit een diep dal van bezuinigingen. In die tijd is de SGP consistent voor een stevige Defensie geweest, en dat is vandaag niet anders. Daarom roep ik de minister op om de bestaande knelpunten stap voor stap terug te dringen. Defensie uitbreiden betekent óók knelpunten wegnemen. Dit betreft niet alleen budget, maar ook oefenruimte, personeel, materieel, huisvesting en opleidingscapaciteit. Enerzijds willen wij een ambitieuze groei die haalbaar is voor Defensie. Anderzijds willen wij grote stappen zetten om een goed bondgenoot te zijn en dat aan partners én tegenstanders te tonen. Die twee kanten kunnen schuren als het verschillende snelheden betekent.

• Graag een reflectie van de minister op deze spanning.

Opschaling van Defensie brengt forse financiële keuzes met zich mee. Daarom vraag ik ook duidelijkheid over de financiële afwegingen. Heel lang is defensie behandeld als een soort luxeproduct. Defensie-investeringen gingen niet ten koste van onze sociale welvaartsstaat. Nu is defensie bittere noodzaak en dat kan offers impliceren. Hoe bereiden wij politiek én samenleving daarop voor?

Civiele component
De nieuwe NAVO-norm lijkt ook een civiele component te krijgen die ondersteunend is aan Defensie. Te denken valt aan infrastructuur voor militaire mobiliteit of cyberverdediging.

• Is de minister bereid om zo’n civiele component duidelijk en scherp af te afbakenen? Creatief boekhouden is immers niet de bedoeling; het moet daadwerkelijk bijdragen aan veiligheid.
• En hoe krijgen wij die toerekening helder op de verschillende begrotingsposten?

De SGP vindt het logisch dat ook civiele bijdragen Defensie ondersteunen. Defensie staat niet op zichzelf – ook andere sectoren leveren hier hun bijdrage aan. Dit splitsen en afbakenen kan creatief boekhouden terugdringen.

Dank u wel