Oplossing Borssele is ook zaak van het Rijk

Het kabinet wil niet langer geld uittrekken voor het behoud van de kerncentrale Borssele. De Zeeuwen moeten het zelf maar uitzoeken, vindt de regering. SGP-kamerlid Dijkgraaf vindt dat onzin. De kerncentrale is ook van belang voor Nederland. Nu het financieel minder goed gaat, mag het kabinet best geld vrijmaken voor Zeeland.

Spreektekst Elbert Dijkgraaf, 22 december 2017

Het kabinet trekt haar handen af van Delta en haar kerncentrale en laat Zeeland in haar eigen sop gaar koken. De SGP neemt daar geen genoegen mee. Niet voor niets gaf het Gerechtshof in Amsterdam onlangs aan dat het groepsverbod door de kerncentrale Borssele een onevenredige last voor Delta dreigt te worden. De rechter noemt het een ‘specifiek nadeel’.

De minister geeft aan dat uitgebreid met de provincie is gesproken over een drietal scenario’s voor een mogelijk Zeeuws nutsbedrijf. Zo’n nutsbedrijf zou Zeeland in staat moeten stellen de verplichtingen ten aanzien van de kerncentrale goed na te komen. Ook een nationaal belang. Zeeuwse overheden zijn niet in staat om voldoende risicodragend vermogen in te brengen. Een staatsgarantie van 100% botst mogelijk op staatssteunregels.
De minister wil daarom niet verder kijken. De SGP gaat hier nog niet in mee.

Het zou goed kunnen dat Brussel een 100% staatsgarantie gewoon accepteert. Het probleem is alleen dat die procedure een jaar in beslag kan nemen. Die tijd is er vooralsnog niet, omdat volgens de mededingingsautoriteit de splitsing al over een half jaar geregeld moet zijn. Ik zie hier nog ruimte. De deadline van 1 juli 2017 is niet in beton gegoten en zou in overleg met de mededingingsautoriteit aangepast kunnen worden. Zeker gelet op de uitspraak van het Gerechtshof in Amsterdam. Ik lees in een brief van de provincie de volgende zin: ‘Het was bij het Rijk niet opportuun om via een tussenoplossing de uitspraak over al dan niet staatssteun af te wachten.’ Daar neem ik geen genoegen mee. Waar een wil is, is een weg. Waarom kiest het kabinet er niet voor om in te zetten op 100% staatsgarantie, inclusief overleg met Brussel en overleg met de mededingingsautoriteit over uitstel van de splitsingsdatum?

In de brief van de provincie lees ik dat naast de in de kabinetsbrief genoemde scenario’s ook andere varianten verkend zijn. De provincie geeft daarbij aan dat ook die sub-varianten om verschillende redenen niet haalbaar blijken te zijn. Over deze varianten lees ik niets in de kabinetsbrief. Ik hoor graag wat meer. Welke varianten zijn besproken? Waarom waren deze niet haalbaar? Ligt er regelgeving dwars of heeft het kabinet gewoon niet de politieke wil om er met Zeeland uit te komen?

Het kabinet kan ervoor kiezen om, wellicht tijdelijk, zelf een aandeel te nemen in een eventueel Zeeuws nutsbedrijf. Is dat overwogen? Waarom kiest het kabinet hier niet voor?

Tot slot.

De kerncentrale draait met verlies. Het is de vraag of verkoop van Enduris voldoende is om ook op langere termijn aan alle verplichtingen te kunnen voldoen. Het oorspronkelijke voorstel van Zeeland was om de kerncentrale in een aparte stichting te zetten, waarbij het Rijk garant zou moeten staan voor een overbruggingskrediet. Het kabinet wilde daar niet aan beginnen en kwam met het alternatief van een Zeeuws nutsbedrijf. Als dat ook niks wordt, ga ik graag nog terug naar het oorspronkelijke voorstel. Is het niet verstandig om dit voorstel, gelet op de uitspraak van het Gerechtshof, alsnog op te pakken?