Niemand kan zonder een thuis

De Tweede Kamer debatteerde op donderdag 19 december met minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en minister Meijer (Langdurige en Maatschappelijk Zorg) over dakloosheid. Namens de SGP nam Kamerlid Diederik van Dijk deel aan het debat. Zijn inbreng is hieronder te lezen.

Niemand kan zonder een thuis. Wie geen stabiele en veilige woonplek heeft, kan niet voluit meedoen in onze samenleving. De SGP maakt zich daarom zorgen over de toename van het aantal dak- en thuislozen. Een belangrijke oorzaak is dat te veel mensen geen betaalbare woning kunnen vinden.

De SGP steunt daarom de kabinetsplannen om méér betaalbare woningen te realiseren. Voor starters, voor jongeren, voor gezinnen. Het is dan ook goed dat de minister van Volkshuisvesting bij dit debat aanwezig is. Aan haar wil ik vragen:

• Als zorgen voor passende huisvesting het belangrijkste onderdeel van de kabinetsaanpak tegen dakloosheid is, hoe kan het dat er bij de recente Woontop géén afspraken zijn gemaakt over de dertigduizend mensen zonder dak boven hun hoofd? Waarom had dit geen prioriteit?

Door het feitelijk tellen van dakloze mensen (de ‘Ethos-tellingen’) blijkt dat er veel verborgen dakloosheid is. Bijvoorbeeld onder jongeren en gezinnen met kinderen die geen zorg nodig hebben, maar gewoon geen woonruimte kunnen vinden. Een bankje in het park of de achterbank van de auto is dus nu noodgedwongen hun bed. De SGP vindt dit ontzettend schrijnend. Het stelt ons niet gerust dat de staatssecretaris hierover in 2025 ‘in gesprek’ gaat met gemeenten. Hier moet op zeer korte termijn een oplossing voor komen.

• Kan zij toezeggen dat zij hiervoor (samen met de minister van Volkshuisvesting) in het eerste kwartaal 2025 concrete maatregelen presenteert hoe deze ‘stille dakloosheid’ wordt aangepakt?

Niemand kan zonder een thuis. Een thuis is méér dan een dak boven je hoofd. ‘Thuis’ gaat ook over: heb je betekenisvolle, steunende en stabiele relaties? Zijn er mensen in de straat of de buurt die naar je omkijken? De SGP wil dat het kabinet initiatieven ondersteunt die een appèl doen op de samenleving bij het tegengaan van dak- en thuisloosheid. Heel concreet voorbeeld:

• Maak woningdelen snel eenvoudiger, door de belemmeringen voor hospitaverhuur weg te nemen. Hoe staat het met de aangekondigde wetswijziging?
• En stimuleert het kabinet gemengd wonen: woonvormen waarbij de buren een extra oogje in het zeil houden en er zijn als dat nodig is.

Een aantal groepen dak- en thuislozen heeft extra aandacht nodig. Ik denk aan de opvang van arbeidsmigranten uit andere EU-landen. In verschillende grote steden zijn pilots om hen weer aan een baan te helpen of terug te laten keren naar het land van herkomst.

• Is het kabinet bereid om spoedig duidelijkheid te bieden over de financiering hiervan?

Er zijn lokaal mooie voorbeeldenwaar werkgevers via een convenant hun verantwoordelijkheid pakken.

• Ik vraag de staatssecretaris ook om, samen met haar collega van SZW, in gesprek te gaan met de VNG en werkgeversorganisaties over de huisvesting van arbeidsmigranten.

Tot slot. Personen met verward gedrag zorgen voor overlast en onveilige situaties. Deze groep daklozen met complexe problematiek heeft langdurige verblijfszorg vanuit de Wlz nodig.

• Hoe staat het met de uitwerking van het noodplan voor deze groep, waar de Kamer unaniem om heeft gevraagd?
• Zijn de staatssecretaris en minister bereid om zich hier persoonlijk aan te committeren?