Liever een Hollandse zwaan dan een Chinese draak

De commissie Infrastructuur en Waterstaat van de Tweede Kamer debatteerde op donderdag 24 oktober in commissieverband over de luchtvaart. De bijdrage van SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer is hieronder te lezen.

Luchtvaart verbindt Nederland met de wereld, van Australië tot Canada. Tegelijkertijd moeten we met beide benen op de grond blijven staan. De SGP wil aanpak van milieuvervuiling en geluidsoverlast. De vakantievlucht van de een mag niet de nachtmerrie van de ander worden.

Schiphol
De rechter trok een streep: de positie van luchtvaartmaatschappijen mag niet voor die van omwonenden van Schiphol gaan. De vorige minister deed een serieuze stap voor beperking van geluidshinder. Deze minister maakt echter een draai terug. Daar zet de SGP vraagtekens bij.

Inzet op stillere vliegtuigen
Ik wil graag meer inzicht in de nieuwe geluidsberekeningen. De minister rekent met stillere vliegtuigen. Maar welke garanties heeft hij? Airbus kampt met leveringsproblemen, wat zich door vertaalt in langere levertijden. Hoe kan hij garanderen dat convenantsafspraken geen recept voor vertraging worden?

Halvering van gecertificeerde geluidsproductie betekent nog geen halvering van de gemeten geluidsbelasting. Laat staan van de ervaren geluidshinder, omdat de gevoeligheid van het menselijk oor de logaritmische schaal volgt. Metingen kwamen in het verleden hoger uit dan berekeningen. Hoe gaat de minister overschatting van stillere vliegtuigen voorkomen?

Goed dat er een geluidsheffing komt met tariefdifferentiatie ten faveure van stillere vliegtuigen. Vrachtvliegtuigen worden echter bevoordeeld ten opzichte van passagiersvliegtuigen die vracht meenemen, terwijl vrachtvliegtuigen vaak meer herrie maken. Kan dat anders?

De meest lawaaiige vliegtuigen mogen niet meer tussen 23 en 7 uur starten of landen. Waarom niet tussen 22 en 8 uur?

Rekenregels
De vorige minister wilde geen rekenregels actualiseren. Het zou alleen de berekening van de feitelijke geluidsbelasting veranderen, terwijl de normstelling gebaseerd zou blijven op verouderde rekenregels. Waarom negeert de minister dat? Verder begrijp ik dat de herberekeningen optimistisch zijn en de resultaten instabiel. Ik heb er een slecht gevoel bij. Waarom heeft de minister hiervoor gekozen? Geluidsoverlast kun je op papier wegrekenen, maar daar hebben Henk en Ingrid in Aalsmeer hun nachtrust niet mee terug.
 
De referentie wordt november 2024, dus een referentie in de toekomst. Nodig je dan niet uit om juist de volgende maand de geluidsbelasting op te krikken? Waarom niet een referentie in het verleden? Het huidige Luchthavenbesluit biedt strikt genomen zelfs minder ruimte.

De minister komt niet aan de afgesproken 20% hinderreductie. De vorige minister keek naar een mogelijke vorm van nachtsluiting vanaf eind 2026. Deze minister straalt uit: eerst het onderzoek maar eens afwachten, dan nog eens evalueren en dan kijken naar actie. Dan zijn we zo jaren verder. Ik wil geen onnodige vertraging. Aanpak van geluidshinder in de nachtelijke uren moet echt prioriteit krijgen.

Het regeerprogramma wil herstel van de rechtspositie van omwonenden. Maar hoe? Het hoofdlijnenakkoord wilde aanpak van geluidshínder, het regeerprogramma beperkt dit tot geluidsbelasting. Erkent de minister dat het niet alleen moet gaan over decibellen, maar ook over tijdstippen, rustperiodes, enzovoorts?

Het kabinet wil sturen op milieunormen die zorgen voor reductie van de negatieve gevolgen van de luchtvaart, dus niet alleen wat betreft geluid, maar ook wat betreft de uitstoot van schadelijke stoffen. De ontwikkeling van een nieuw normenstelsel loopt al langer. Wordt het in deze kabinetsperiode afgekaart?

Lelystad Airport
Wat betreft Lelystad heeft de SGP altijd gezegd: we willen alleen openstelling als sprake is van daadwerkelijke verplaatsing van vluchten van Schiphol en minder geluidsoverlast, en niet van onwenselijke laagvliegroutes of autonome groei van Lelystad. Die garanties zie ik nog niet. Wat is mogelijk via een convenant met vliegmaatschappijen? Hoe kijkt de minister aan tegen verplaatsing van privéjets van Schiphol naar Lelystad?

Geluidshinder regionale luchthavens
Omwonenden van regionale luchthavens geven aan dat vaak afgeweken wordt van de overlastbeperkende standaardroutes. De luchtverkeersleiding stuurt vliegtuigen via de kortste route, terwijl die juist over bewoond gebied gaan. Gaat de minister ervoor zorgen dat de uitzondering niet de regel wordt?

Verduurzaming vloot
De SGP wil dat meer milieukosten ingerekend worden in de ticketprijs. Economen schrijven dat ook met het extra belasten van langeafstandsvluchten en van overstappers, vrachtvluchten en privéjets Schiphol de gewenste hub kan blijven. Wil de minister hiernaar kijken, inclusief een terugsluis voor vlootvergroening?

Bij de invoering van de RED-III verplichtingen wordt de luchtvaart ontzien. Automobilisten moeten daarom aan de pomp negen cent extra neertellen. Dat vind ik niet rechtvaardig. Waarom zou een eerlijke bijdrage van de luchtvaart juridisch niet kunnen? Er blijft toch ruimte voor rechtenhandel met andere sectoren?

Chinese vliegmaatschappijen
Europese vliegmaatschappijen kunnen niet over Rusland vliegen, Chinese wel. Zo concurreren Chinese vliegmaatschappijen de onze weg. Gaat de minister ervoor zorgen dat zij hiervoor aangeslagen worden? Ik zie liever de Hollandse zwaan dan de Chinese draak.