Liefde maakt blind - Stoffer over klimaatmaatregelen

Op dinsdagavond 20 juni debatteerde de Tweede Kamer met minister Rob Jetten (klimaat en energie) over over het aanvullend klimaatpakket. Namens de SGP nam Chris Stoffer deel aan het debat. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.

Liefde maakt blind
Liefde maakt blind. Dat gevoel bekroop me bij het aanvullende klimaatpakket, een stapeling van maatregelen bovenop die uit coalitieakkoord en Brussel. Ik waardeer de inzet voor het klimaat. Maar maakt liefde voor CO2-coalitiedoelen niet blind voor de uitvoeringspraktijk?

Gevolgen uitvoeringspraktijk
Wat is bijvoorbeeld de impact op de energierekening van én de verhoging van de energiebelasting én de hogere transportkosten én de opgevoerde bijmengverplichting voor groen gas én de emissierechten voor de gebouwde omgeving? Energie-intensieve bedrijven hebben daarnaast te maken met CO2-heffingen en minimumprijzen. Hoe werken maatregelen op elkaar in? Als heffingen exponentieel stijgen of je hebt te maken met meer zero-emissiezones, terwijl elektrificatie niet mogelijk is door een vol stroomnet, wat moet je dán als ondernemer?

En, hoe rechtvaardig is de aanpassing van de gasbelasting voor grotere gezinnen? Basisverbruik krijgt bij huishoudens een lager tarief dan verbruik daarboven. Grotere meerpersoonshuishoudens zijn dan de dupe, terwijl het vanuit energieperspectief juist gunstig is als meer mensen bij elkaar wonen. Komt het kabinet tenminste met een uitgebreide impactanalyse over wat deze stapeling van maatregelen betekent voor verschillende typen huishoudens en bedrijven?

Wensdenken
Ik zie ook veel wensdenken. Hoe realistisch is een CO2-arme elektriciteitsvoorziening in 2035, gelet op bijvoorbeeld het tekort aan grondstoffen voor de dan benodigde megabatterijen? Moeten we niet eerst investeren in de ontwikkeling van batterijen die weinig schaarse grondstoffen nodig hebben?

De laatste Klimaat- en Energieverkenning temperde de hoge verwachtingen van groen gas. Het kabinet wil de hoge ingeboekte CO2-reductie handhaven en schrijft daarom maar dat extra inzet nodig is. Hoe wordt dit opeens wél haalbaar?

De commissie-Van Geest rekende 1 miljard euro voor 1 megaton CO2-reductie via CO2-vrij regelbaar vermogen. Hoe dan 2,8 megaton CO2-reductie voor hetzelfde geld? Hoe duurzaam en haalbaar is een hogere bijmengverplichting van biobrandstoffen? Hoe gaat de minister voorkomen dat een bijmengverplichting van 25% plastic recyclaat voor de Nederlandse markt neerkomt op meer import van niet duurzame producten?

Wat mist
De SGP mist zaken als verlenging van de ISDE-subsidie voor kleinschalige zon-PV projecten en kleine windturbines, perspectief voor elektrisch vervoer en verhoging van de vliegbelasting in lijn met omringende landen.

Netbeheer
Dé motor voor de energietransitie is hervorming van het netbeheer en verzwaring van stroomnetten. Recent sprak ik met ondernemers op bedrijventerrein De Kolk in Nunspeet. Ze zijn volop bezig met verduurzaming van de energievoorziening, maar lopen tegen de papieren grenzen van het stroomnet aan. Het mee schakelen van het netbeheer moet prioriteit hebben, en niet het op papier wel of niet halen van de laatste megatonnen CO2-reductie. Komt er ruimte voor groepscontracten voor congestiemanagement? Maakt de minister werk van flexibiliteitstenders? Maakt het kabinet werk van een afgebakende stikstofvrijstelling voor aanleg van energieinfrastructuur ? Het draagt immers bij aan depositiereductie op langere termijn. Gaan nettarieven flexibiliteit en opslag stimuleren? Waarom onzekere subsidies voor warmtenetten in plaats van een waarborgfonds en een duidelijke investeringsaftrek?

Soberheid
We moeten werk maken van verduurzaming van onze energievoorziening en productie. Maar ook dan heeft dat invloed op de leefomgeving. Denk aan grondstoffengebruik, landschappelijke gevolgen, veiligheidsrisico’s. Eerst en vooral blijft soberheid en matigheid in consumptiegedrag en energiegebruik nodig! Een beter milieu begint nog steeds bij onszelf.