Koop IJsselmeervissers uit

Het gaat niet goed met de schubvis in het IJsselmeer.  Het wordt steeds duidelijker dat het waterkwaliteitsbeleid hier een belangrijke rol in speelt. Schoner water betekent minder voedsel voor vissen en meer kansen voor visetende aalscholvers. Minister Schulz schreef gisteren aan de Kamer: ‘Meren in het IJsselmeergebied zijn zo helder dat er gesnorkeld kan worden (…)’. Ze noemt dat zelfs ecologisch herstel. SGP-Kamerlid Elbert Dijkgraaf: “Het moet niet gekker worden. De vis eruit en de snorkelende recreant erin, is dat de ecologische visie van dit kabinet?”

Inmiddels is een breed gedragen Masterplan opgesteld. Dat biedt perspectief. Verschillende partijen pleiten voor een forse reductie van de schubvisvangst in combinatie met een tijdelijke compensatieregeling, gevolgd door een herstructurering van de visserij met financiële steun van het Rijk. De SGP vindt dat een goed plan. Staatssecretaris Dijksma wil echter niet verder gaan dan 40% reductie zonder compensatie. Dat biedt geen perspectief. Niet voor de visser, niet voor de vis. Nog los van het feit dat natuurorganisaties dan naar de rechter zullen stappen. De SGP gaat niet akkoord met de inzet van Dijksma. Elbert Dijkgraaf: “Juist het Rijk heeft vanuit Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Water de opgave om een gezonde visstand te realiseren. Verder is het Rijk door haar ‘snorkelbeleid’ medeverantwoordelijk voor de dalende visstand.”

De SGP wil dat de staatssecretaris naast een stevige vangstreductie met compensatie ook werk gaat maken van een warme herstructurering. Staatssecretaris Dijksma moet hier extra geld voor uittrekken. Elbert Dijkgraaf: “Het aantal visserijbedrijven moet aangepast worden aan de visstand.”

IJsselmeer

Vissers op en vissen in het IJsselmeer zitten in een negatieve spiraal. Visbestanden lopen terug door minder voedselrijk water, gebrekkige vismigratie via de Afsluitdijk, aalscholvers, minder paaigronden en  door de visserij. Met een dikke streep onder de invloed van het waterkwaliteitsbeleid. Minister Schulz schreef gisteren aan de Kamer: ‘Meren in het IJsselmeergebied zijn zo helder dat er gesnorkeld kan worden (…)’. Ze noemt dat zelfs ecologisch herstel! Het moet niet gekker worden. De vis eruit en de snorkelende recreant erin, is dát de ecologische visie van dit kabinet?

Inmiddels is een breed gedragen Masterplan opgesteld. Dat biedt perspectief. Verschillende partijen pleiten voor een forse reductie van de schubvisvangst in combinatie met een tijdelijke compensatieregeling, gevolgd door een herstructurering van de visserij met financiële steun van het Rijk. Een goed plan. De staatssecretaris wil echter niet verder gaan dan 40% reductie zónder compensatie. Dat biedt geen perspectief. Niet voor de visser, niet voor de vis. Nog los van het feit dat natuurorganisaties dan naar de rechter zullen stappen. Waar is deze 40% op gebaseerd? Is het alleen bedoeld om schadeclaims van het lijf te houden en de bal bij de rechter te leggen?     

De SGP gaat hier niet mee akkoord. Juist het Rijk heeft vanuit Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Water de opgave om een gezonde visstand te realiseren. Verder is het Rijk door haar ‘snorkelbeleid’ medeverantwoordelijk voor de dalende visstand.

Het aantal visserijbedrijven moet aangepast worden aan de visstand. De SGP wil dat de staatssecretaris naast een stevige vangstreductie met compensatie ook werk gaat maken van een warme herstructurering. Ik vraag de staatssecretaris om de bereidheid uit te spreken hier financiële middelen voor vrij te maken, bijvoorbeeld in het kader van natuurherstel. Waar een wil is, is een weg.

Regeling grote vistuigen

Dan de Regeling grote vistuigen. Het probleem zat bij verschillende hobbyvissers die een paar hectare viswater huurden in het viswater van een beroepsvisser en met grote vistuigen de boel probeerden leeg te vissen. Ze maakten misbruik van het visbeheer van de beroepsvisser. Dat probleem is aangepakt. Er is wel ruimte geboden voor samenwerking van deeltijdvissers in coöperatieverband. Die handschoen is opgepakt.  De coöperaties maken afspraken over duurzaam visbeheer en zetten glasaal uit. De free riders zijn volgens mij aangepakt. De staatssecretaris is echter niet tevreden en wil de huidige vijf coöperaties de facto verbieden. De onderbouwing zint me niet. Het gaat om duurzaam visstandbeheer. Hier is in de evaluatie nauwelijks naar gekeken. Vangsten en hoeveelheden uitgezette jonge vis worden geregistreerd, maar met deze gegevens is niets gedaan. Prima als de staatssecretaris de voorwaarden voor gebruik van grote vistuigen door coöperaties aanscherpt, maar alleen als dat in de praktijk aantoonbaar fout gaat. Ik hoorde van een coöperatie juist dat ze een groot afgesloten gebied in beheer hebben en zélf last hebben van enkele externe beroepsvissers die enkele hectares viswater in hun gebied huren. Verder moet rekening gehouden worden met bestaande rechten. Ook deeltijdvissers halen een deel van hun inkomen uit de visserij en hebben de afgelopen jaren investeringen gedaan.             

Ik vraag de staatssecretaris om een pas op de plaats te maken en eerst maar eens duidelijk te maken waar het in de praktijk fout gaat. Dan kan de regeling dáár zo nodig op aangepast worden. Volgens mij is een goede middenweg mogelijk.

Tonggrens

Nu het Proefproject pulsvisserij. De staatssecretaris negeert de zogenaamde tonggrens en wil voor dit project het visgebied verkleinen. Zo duwt ze, onnodig en onwenselijk, een belangrijk visgebied voor de tongvisserij buiten de begrenzing. Die tonggrens is goed onderbouwd en door Brussel vastgelegd. Ik vraag de staatssecretaris om deze grens aan te houden.

Aanlandplicht

Tot slot de aanlandplicht. De staatssecretaris wil in Europa het voortouw nemen en de maximale rek en ruimte zoeken om de aanlandplicht werkbaar te maken. Dat klinkt goed. Drie zorgpunten:

De Noordzee-RAC, ofwel de Regionale adviesraad voor de Noordzee, maakt zich grote zorgen over de herziening van de Technische Maatregelenverordening. Het lijkt erop dat deze verordening nauwelijks aangepast wordt aan de aanlandplicht en dat er alleen maar extra regels bijkomen. Dat mag niet gebeuren. Gaat de staatssecretaris met deze kritiek naar Brussel en zit zij hier bovenop?

Binnenkort moeten de betrokken lidstaten gezamenlijke discardplannen voor de pelagische visserij naar Brussel sturen. De pelagische RAC heeft daar breed gesteunde adviezen voor uitgebracht. Wij krijgen het signaal dat de lidstaten deze naast zich neerleggen. Ik ga ervan uit dat Nederland maximale inzet pleegt om ervoor te zorgen dat deze adviezen wél overgenomen worden. Kan de staatssecretaris dat bevestigen?

De aanlandplicht blijft inhoudelijk een slecht verhaal. Ook wetenschappers wijzen hierop. Blijft de staatssecretaris hier achter de schermen aandacht voor vragen, ook om meer ruimte te krijgen voor een haalbare invulling van de aanlandplicht?