Grondwet is behoorlijk op de proef gesteld

Lees hier de bijdrage van SGP-Kamerlid Roelof Bisschop over de begroting voor Binnenlandse Zaken. Tijdens zijn bijdrage ging hij onder andere in op de subsidies voor jongerenorganisaties en de toegankelijke overheid.

De afgelopen kabinetsperiode is een stevige stresstest geweest voor het binnenlands bestuur. De uitdagingen op het gebied van jeugdhulp, maatschappelijke ondersteuning en participatie zijn groot. En toen kwam er ook nog corona overheen, met onder meer de uitvoering van noodsteun en digitaal vergaderen van de gemeenteraden. Vervolgens moesten er aangepaste verkiezingen komen. De SGP spreekt hier graag waardering uit voor het vele goede werk dat is verricht door veel stressbestendige bestuurders, ambtenaren en hulpverleners.
Petje af!

Gemeentefonds en gemeentelijke taken
De discussie blijft voortduren of gemeenten voldoende financiële middelen hebben om hun taken uit te voeren. Er ligt een voorstel voor een nieuw systeem, maar de SGP is gealarmeerd door het uiterst kritische advies van de Raad voor het openbaar bestuur. Dat vraagt om serieuze heroverweging, omdat de wereld van het systeem onvoldoende aansluit bij de echte praktijk.
Vindt de minister ook dat dit niet het geschikte moment is om zonder zicht op de concrete gevolgen te experimenteren met een nieuw systeem en dat meer evenwicht nodig is? En hoe voorkomen we dat kleine en middelgrote gemeenten en gemeenten met een specifiek zorgprofiel hiervan de dupe worden?

Ontslag burgemeester
De SGP is blij dat de minister een streep heeft gehaald door de gedwongen herindeling van Scherpenzeel. Het verhaal dat grote uitdagingen wel tot schaalvergroting moeten leiden, is vaak te gemakkelijk. De wetgever moet zoveel mogelijk recht doen aan de wensen van lokale gemeenschappen.
Helaas zat er een nare afdronk aan het besluit van de minister door het ontslag van de waarnemend burgemeester door de commissaris van de koning. De SGP vindt het onbevredigend dat het ontslag van een waarnemend burgemeester nauwelijks geregeld lijkt, terwijl het grote impact heeft op betrokkenen. Ziet de minister reden om dit te verbeteren in lijn met de procedure voor benoeming? Is zij bijvoorbeeld voorafgaand geïnformeerd over dit ontslag en zou de gemeenteraad hierbij ook eerst betrokken moeten worden?

Overheid en banenafspraak
Voor mensen met een arbeidsbeperking zijn de afgelopen jaren niet de meest gunstige geweest. Begeleiding op kantoor was bijvoorbeeld vaak niet mogelijk.
Gelukkig zijn desondanks ook bij de Rijksoverheid extra banen gecreëerd. Toch maakt de SGP zich nog steeds zorgen over de beperkte invulling van die banen.
Het gaat vaak om praktisch werk tegen lagere lonen en niet ook om hogere functies. Mijn collega Stoffer heeft met zijn motie juist ook die laatste groep willen helpen en de staatssecretaris van Sociale Zaken steunde die inzet voluit.
Waarom is die verbreding bij de overdracht naar Binnenlandse Zaken weer verdwenen? Ziet de minister mogelijkheden om buiten de bestaande arbeidspool meer kansen te bieden binnen hogere functies voor mensen met een beperking?

Subsidie jongerenorganisaties
Elke politieke partij vindt het belang om zoveel mogelijk jongeren te betrekken bij de politiek. Tegen deze achtergrond snapt de SGP niet dat de regering bij de subsidie voor politieke jongerenorganisaties het belang van het aantal leden wil relativeren. Niet minder opmerkelijk is dat de jongerenorganisaties in het voortraject van het wetsvoorstel helemaal niet zijn benaderd en dat de regering wil volstaan met een mededeling voorafgaand aan de inwerkingtreding. Waarom gaat de minister niet actief met hen het gesprek aan? En krijgen ze tijdig inzicht in de veranderingen en gelegenheid om klappen fatsoenlijk op te vangen?

Toegankelijke overheid
In coronatijd en door de coronamaatregelen zijn steeds meer burgers aangewezen op digitale communicatie en voorzieningen. Dat onderstreept de verantwoordelijkheid van de overheid nog meer om toegankelijk te zijn alle burgers te bieden. Het is zorgelijk dat slechts vier procent van de overheidswebsites volledig toegankelijk zou zijn. Welke sirenes en zwaailichten gaat de minister aanzetten om met spoed tot forse verbeteringen te komen?

Begraafplaatsen
Twee weken geleden las de SGP het schrijnende bericht dat met toestemming van een begraafplaats in Amersfoort ’s nachts duistere praktijken bij kindergraven plaatsvonden. Mijn collega Van der Staaij heeft vorige week vragen gesteld over de strafbaarstelling van grafschennis. Bij deze begroting zou ik me wil inzetten voor maximale preventie van deze misstanden, die helaas geen incident lijken. De brief van de burgemeester van Amersfoort geeft namelijk aan dat deze paranormale groep dit soort onderzoeken vaker doet in binnen- en buitenland. Vindt de minister ook dat dit onacceptabel is? Wil zij met de VNG en burgemeesters overleggen over het voorkomen van deze praktijken?

Geroofd Joods vastgoed
Vorig jaar heb ik aandacht gevraagd voor de rol van gemeenten in de oorlog bij de roof van Joods vastgoed. Het was mooi om te zien dat ook in het afgelopen jaar meer gemeenten zelf een onderzoek startten. Inmiddels blijkt echter ook dat de omvang en de kwaliteit van onderzoeken nogal kan verschillen. In een enkel geval werd zelfs na een onderzoekje van een week gemeld dat er weinig te vinden viel. Is de minister bereid om met de VNG uit te zoeken hoe expertise kan worden gedeeld en meer eenduidigheid kan worden bereikt, mogelijk samen met Joodse organisaties?

Grondwet
De Grondwet is in coronatijd behoorlijk op proef gesteld. Ook als het lastig is, moeten we de Grondwet niet zien als een lastpak, maar als een bondgenoot. De SGP toont zich bezorgd over de omgang met de Grondwet in de afgelopen tijd. In korte, flexibele briefjes worden zomaar stevige stellingen betrokken die bij nader inzien echt wel om een grondiger onderbouwing vragen.Ik noem de kwestie van Kamerleden die demissionair bewindspersoon worden en de regeling van de erfopvolging. Daar worden keuzes gemaakt met een minimum aan onderbouwing en voorafgaande advisering. De SGP stelt de open vraag: welke stappen wil het kabinet nemen om in zulke situaties meer recht te doen aan het fundamentele karakter van de Grondwet?