Debat over Tata Steel

Op dinsdag 28 mei debatteerde de Tweede Kamer met minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) en Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) over de toekomst van Tata Steel. Namens de SGP sprak André Flach. Zijn bijdrage aan het debat is hieronder te lezen.

Ondernemers hebben een grote verantwoordelijkheid. Voor het eigen bedrijf, maar ook voor de bredere omgeving. De Bijbel kent daar een mooi woord voor, namelijk: rentmeesterschap. Een rentmeester is voortdurend op zoek naar de balans tussen benutten en bewaren, omdat hij werkt met oog op de lange termijn, over generaties heen. Het woord ‘rentmeesterschap’ hangt ook samen met het woord ‘econoom’, dat ‘goed huishouden’ betekent. We hebben allemaal de verantwoordelijkheid de aarde te behandelen alsof het ons eigen huishouden is. Thuis laat je je afval niet op de grond slingeren. En als het dak lekt, dan zorg je dat dat gerepareerd wordt. Als we zó naar de aarde kijken, gaan we zorgvuldig om met Gods schepping.

Vervuiling
Vandaag spreken we over Tata Steel. De hoogovens in IJmuiden produceren sinds jaar en dag staal, maar dat is niet het enige. De productie gaat namelijk gepaard met veel CO2-uitstoot. Hiervoor geldt het principe: de vervuiler betaalt. En van grote uitstoters mag ook een extra inspanning worden gevraagd. Zeker als het ook nog eens de gezondheid van bewoners van Ijmond raakt. Te lang is daar geen rekening mee gehouden en dit heeft onvoldoende urgentie bij de overheid en het bedrijf gehad, zo concludeert de Expertgroep Gezondheid IJmond.

• Kan de minister reflecteren op hoe dit heeft kunnen gebeuren?

Rapport Blom en Wijers
De SGP vindt dat er in Nederland toekomst is voor groene industrie, óók voor bedrijven zoals Tata. We hebben staal hard nodig, als het op een verantwoorde wijze wordt geproduceerd. Daarom vindt mijn fractie het logisch om in te zetten op de versnelde transitie naar groen staal, zoals is uitgewerkt in scenario 3 in het rapport van Blom en Wijers. Dat betekent dat de vervuilende hoogovens op de kortst mogelijke termijn, sluiten. Daarnaast moeten er extra maatregelen worden genomen om de gezondheid van werknemers en omwonenden te beschermen.

Maatwerkafspraken
Een instrument om dat te realiseren zijn de maatwerkafspraken. Vorige week vond hierover het eerste gesprek tussen het kabinet en Tata plaats.

• Wat zijn voor de minister cruciale onderdelen van die afspraken?
• Wil zij toezeggen dat de gezondheidseffectrapportage onderdeel daarvan wordt? Daar wordt wat aarzelend over geschreven in de kabinetsreactie.

Snelheid is geboden, schrijft de regering terecht. Iedere maand later betekent ook zwaardere belasting van het milieu en de omgeving.

• Kan de minister een inkijkje geven in het concrete tijdpad voor de maatwerkafspraken?
• Wanneer verwacht zij dat de handtekeningen gezet zijn?

Energiekosten
De energietransitie van het bedrijfsleven staat of valt met een redelijke energieprijs. En dat is waar de schoen wringt. Verstandig dat de IKC-ETS nog één jaar verlengd wordt.

• Maar wat heeft de minister voor na 2024 in petto?

Onderzoek laat zien dat Nederlandse bedrijven qua netwerkkosten op fikse achterstand staan, omdat buurlanden grootverbruikers wel tegemoetkomen. Dit helpt de broodnodige vergroening van onze economie niet vooruit. Elektriciteit is daarvoor onmisbaar. De minister heeft toegezegd dat er een onderzoek komt naar oplossingsrichtingen en ondertussen wordt aangedrongen op een gelijk Europees speelveld, maar er is nú actie nodig.

• Welke mogelijkheden ziet de minister op korte termijn om grootverbruikers te helpen en de netwerkkosten in lijn te brengen met buurlanden?

Waterstof
Tata Steel wil, net als andere industrieclusters, overstappen op waterstof. Terecht wordt het kabinet opgeroepen hierover knopen door te hakken. Er komen immers Europese verplichtingen aan. Tegelijkertijd zijn er grote onzekerheden als het gaat om de waterstofinfrastructuur en de stimulering van de productie van groene waterstof.

• Hoe wordt voorkomen dat hoge nettarieven elektrolyse belemmeren?
• Welke stappen zet het kabinet verder om betaalbare waterstof mogelijk te maken?
• En wat vindt zij van de gedachte eerst in te zetten op betaalbare alternatieven, zoals blauwe waterstof, als opmaat naar volledig groene waterstof in de toekomst?

Tot slot
Er is werk aan de winkel. Voor Tata, maar ook voor de overheid. Zo werken we toe naar schone, groene en circulaire bedrijven, mét oog voor de schepping.