24 juni 2015
Debat belastingplannen kabinet
Het zou voorbarig zijn om te zeggen dat na de zeven magere jaren nu de zeven vette jaren zijn aangebroken. We rekenen ons niet rijk. De staatsschuld is nog te hoog. Maar het is bemoedigend dat er ruimte is om de lasten voor burgers en bedrijven te verlagen.
Lastenverlichting is billijk na jaren van bezuinigingen. Het is ook nodig om de collectieve lastendruk omlaag te brengen. Dat is mogelijk doordat er de afgelopen jaren is gesneden in de uitgaven. Er gloort nu licht aan de horizon.
De SGP is positief over de plannen dat werkenden straks van iedere verdiende euro meer over zullen houden. Het voorstel om het belastingpercentage in de tweede schijf te verlagen en de schijf te verlengen is een mooie stap. Wat de SGP betreft mogen daarin nog grotere stappen gezet mogen worden en nog meer ingezet worden op tariefsverlaging.
Tegelijkertijd vindt de SGP dat het kabinet te sterk focust op betaald werk. Daardoor wordt de zorg van mensen voor elkaar onderbelicht.
Hoe ziet de ideale samenleving eruit? Is dat een samenleving waarin iedereen een betaalde baan heeft? Waar alle kinderen naar de met miljarden gesubsidieerde commerciële kinderopvang gaan? Waar ouderen en gehandicapten die zorg nodig hebben niet thuis kunnen wonen?
Mijn ideale samenleving ziet er anders uit. Daarin heeft iedereen die betaald werk wil en kan verrichten, een baan. Daarin is ook ruimte voor moeders en vaders die veel tijd willen investeren in de zorg voor hun jonge kinderen. Daarin is ruimte om thuis voor een gehandicapt kind te zorgen. Daarin wordt vrijwilligerswerk en mantelzorg gestimuleerd, in plaats van afgestraft.
Dat is de participatiesamenleving ten voeten uit. Participatie is meer dan alleen betaald werk verrichten.
En daar wringt wat de SGP betreft de schoen. In de afgelopen tien jaar ging de modale eenverdiener er per jaar gemiddeld bijna driekwart procent op achteruit. Tweeverdieners daarentegen gingen er gemiddeld per jaar een kwart procent op vooruit. Jaar op jaar werd de kloof groter.
We zijn blij dat de kabinetsvoorstellen elementen bevatten waar de eenverdiener van profiteert. Maar na zoveel jaren wordt het toch wel eens tijd dat de eenverdiener een steviger stap vooruit gegund wordt. Dat het onrecht dat een eenverdienersgezin veel meer belasting betaalt dan een tweeverdienersgezin met hetzelfde inkomen verkleind wordt.
Daar maakt de SGP zich sterk voor. Valt daarover te praten met dit kabinet? En hoe wordt getoetst of het nieuwe belastingstelsel ook een steun in de rug is voor de mantelzorger, en wat het betekent voor chronisch zieken?
Onderdeel van de plannen is een uniformering van de btw-tarieven. De SGP maakt zich grote zorgen over de korte termijn effecten van een forse verhoging van het lage btw-tarief.
De SGP wil weten wat de effecten per sector zijn. Immers een harmonisatie zal niet alleen winnaars, maar ook veel verliezers kennen. Schoenmakers, fietsenmakers, schilders, uitgevers en kappers zijn daar maar enkele voorbeelden van.
De gevolgen van de crisis zijn nog goed merkbaar. We zijn blij dat ondernemers weer wat vlees op de botten beginnen te krijgen. Die voorzichtige groei moeten we niet teniet doen, maar juist versterken. Dit mag niet de genadeklap zijn voor ondernemers die met moeite de crisis hebben overleefd. Hoe schat het kabinet het draagvlak voor deze plannen in?
We hebben het vandaag met elkaar over de belastingherziening. Het moet eenvoudiger worden. Maar van voorstellen om het belastingstelsel minder complex te maken, zie ik nog niet veel in de brief terug. Er worden geen toeslagen afgeschaft. Het aantal aftrekposten blijft gelijk. De SGP vertrouwt erop dat de gistenaftrek blijft. De vermogensrendementsheffing - die inderdaad eerlijker moet! - wordt als we niet oppassen complexer in de uitvoering gemaakt. Hoe zit het kortom, met de uitvoeringslast van de plannen? De staatssecretaris is zeer open geweest over de problemen bij de belastingdienst. Helpen de plannen wel genoeg om die problemen aan te pakken?
Tot slot. Voor de SGP is het doel van de herziening dat de belastingen lager, eenvoudiger en eerlijker worden. Daarvoor liggen mogelijke maatregelen op tafel.
De politieke vraag is nu: is er zonder taboes en sjibbolets hierover verder te praten? Soms kreeg ik de indruk dat het 'zoet' in beton gegoten is en het elastiek alleen in het 'zuur' zit.
Graag hoor ik van de staatssecretaris dat deze indruk niet juist is.