'De zegen van rust' - Bijdrage Stoffer #APB2024

Lees of bekijk hier de bijdrage van SGP-voorman Chris Stoffer aan de algemene politieke beschouwingen. Hij brak een lans voor meer rust.

Stress en druk. We kennen het allemaal. En het gaat ook dit huis niet voorbij.
Denk alleen al aan collega Omtzigt, we leven met hem mee! De Tweede Kamer is wel eens omschreven als een burn-outfabriek. Maar het probleem is samenleving-breed.

Veel mensen kampen met mentale gezondheidsproblemen. Volgens het CBS hebben 4 op de 10 Nederlanders last van angst- of depressiegevoelens. Scholieren worstelen met prestatiedruk. Jongvolwassenen zien het leven somber in. En ook ‘werkstress’ neemt toe.

Ik denk dat die massale stress en somberheid iets zegt over hoe het met Nederland gaat. Onze samenleving is op hol geslagen. En als er íets is waar we behoefte aan hebben, is dat: rust.

In het christelijk geloof neemt dat begrip een belangrijke plaats in. Ik neem u mee naar de allereerste bladzijdes van het Oude Testament. Daar lees ik dat God, nadat Hij de mens had geschapen, een rustdag creëerde. De mens mocht dus beginnen met een hele dag rust.

Wat een ongelooflijk mooi cadeau! We hoeven niet continue te werken, te studeren of te zorgen. Er is veel meer tussen hemel en aarde. We mogen zo nu en dan uitrusten. En dat is een hele kunst. Je moet dan leren stoppen.
‘De kunst van het ophouden’.

Ik moet vaak denken aan wat oud-collega Roelof Bisschop mij meegaf als kersvers Kamerlid: ‘‘Werk alsof alles volledig van jou afhangt. En leg je werk vervolgens terug in de handen van God, wetend dat alles volledig van Hem afhangt.’’

Voorzitter, veel stress in onze samenleving wordt veroorzaakt door ons voortdurende gejaag naar méér, groter, beter. Altijd maar dóórgaan, altijd maar áán staan – het kan een vorm van slavernij zijn. De rustdag die onze Schepper ons gaf, gold van meet af aan voor het hele gezin, het personeel, de vreemdeling en zelfs voor de dieren. Verrassend sociaal en inclusief!

En dat heilzame geschenk, die rustdag, die hebben we juist nu heel hard nodig.
Want wees eerlijk, wie is er gemaakt om 24 uur per dag, 7 dagen per week te werken? Knapt de schepping er ook niet van op als we onze neiging tot consumeren een beetje beperken? Concreet pleit de SGP daarom voor afschaffing van de koopzondagen. En als veel andere Europese landen op zon- en feestdagen vrachtverkeer verbieden, waarom blijven wij daar dan zo bij achter? Pakt het kabinet dit op?

Eén van mijn voorgangers in deze Kamer was dominee Abma. Als kind luisterde ik regelmatig naar hem in de Dorpskerk in Elspeet. Dat maakte indruk! Ds. Abma was gezegend met een groot taalgevoel. Over de wekelijkse rustdag zei hij: ‘Zoals een vuurtoren met grote regelmaat in het donker lichtbanen werpt over de rusteloze golven, gaat week in week uit de glans van het eeuwige vrederijk over deze wereld.’

De christelijke betekenis van ‘rust’ gaat veel verder dan één dag in de week niet werken. Elke rustdag worden we eraan herinnerd dat de diepste vrede alleen in God te vinden is. Ik moest denken aan woorden van Jezus Zelf hierover.En ik zal dit, Voorzitter, citeren uit die prachtige Statenvertaling (waar u ook aan refereerde). ‘‘Komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven. Neemt Mijn juk op u, en leert van Mij, dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen. Want Mijn juk is zacht, en Mijn last is licht.’’ (Mattheus 11:28-30)

Jezus’ woorden zijn hoogst actueel. Wie je ook bent, wat je ook hebt meegemaakt, waar je ook mee worstelt: er is voor iedereen rust te vinden bij de Heere Jezus. Een terugkeer naar God is het beste wat een mens en wat een land kan overkomen. Ben je onrustig? Ga naar Hem!

Voorzitter, een beetje meer rust. Ik kan mij vergissen, maar is de politiek zelf daar ook niet bij gebaat? Neem het tempo waarop Kamerleden komen en gaan. De snelheid waarmee politieke verlossers opkomen, blinken en verzinken.
Kijk ook naar hoe hard we hier in Den Haag met elkaar omgaan. Ik zal eerlijk bekennen dat ik na het debat over de regeringsverklaring wel een paar weken buikpijn had…

Voorzitter, de taak voor het nieuwe kabinet is niet gering. Er zijn stevige beloftes gedaan. De verwachtingen van burgers zijn hoog. De verantwoordelijkheid om dit waar te maken, is groot. Het vertrouwen mag zijn toegenomen, maar blijft broos. Kabinet en coalitie moeten nu gaan leveren. Minder gericht op de waan van de dag of de rel van de week. Méér gericht op het oplossen van de zorgen van gewone mensen. Los de migratiecrisis op. Pak de woningnood aan. Biedt perspectief aan boeren en vissers.

De SGP roept het kabinet nadrukkelijk op: kies voor evenwichtig, doordacht en stabiel beleid. Neem de afschaffing van de salderingsregeling. Eerst moest de geleidelijke afbouw van tafel omdat het burgers teveel kost. Nu krijgen we toch een abrupte afschaffing. Is dit gejojo nou verstandig?

Streng en rechtvaardig asielbeleid – niet meer dan logisch. Maar laat het wel effectief en juridisch deugdelijk gebeuren. Waarom kiest het kabinet voor activering van het noodrecht en niet voor spoedwetgeving?

Botte bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Mogen we zo omgaan met onze verre naasten?

Of wat te denken van het gesoebat over de lasten voor ondernemers. Kunnen we het kabinet houden aan het beloofde financieel degelijke beleid – dus niet eerst alleen maar zoet en dan het zuur?

Een fiscale maatregel die de SGP als een graat in de keel steekt, is het plan om de giftenaftrek te versoberen. Goed dat de pijn nu wordt verzacht, maar waarom wordt deze maatregel niet helemáál geschrapt?

Voorzitter, de SGP kijkt niet alleen met belangstelling uit naar de uitvoering van de kabinetsplannen. We zullen ook de komende periode zélf met goede voorstellen blijven komen. Zo blijven we voortvarend werken aan onze initiatiefwetten om de positie van het gezin in de Grondwet te verankeren, de 2%-NAVO-norm wettelijk vast te leggen en een recht op rouwverlof te regelen.
We hopen dat het kabinet dit alles omarmt!

Voorzitter, waar ook een beetje meer rust nodig is, is in het landelijk gebied, op het boerenerf. De nood is hoog. Geef duidelijkheid door haalbare doelen. Zadel boeren niet op met onnodige bemestingregels in gebieden waar geen problemen met de waterkwaliteit zijn. Verlicht het juk van de regeldruk! Goed dat het kabinet investeert in agrarisch natuurbeheer, maar laat weidevogels, vlinders en boeren niet wachten. Wil de regering al in deze begroting een begin maken?

Voorzitter, als er íets in onze tijd onder druk staat, dan is het wel het gezin. Het klassieke gezin is vanouds en overal op de wereld dé pijler van de maatschappij. Als in een gezin liefde woont, bloeien vaders, moeders en kinderen op. Rust, reinheid, regelmaat! De overheid moet gezinnen daarom waarderen en ondersteunen. Helaas gebeurt dat nu nauwelijks. Een gevolg hiervan is dat onze bevolkingsopbouw niet gezond in elkaar zit. De SGP pleitte bij het debat over de regeringsverklaring voor een gezinsnota. De premier was toen niet erg toeschietelijk, maar ik geef hem graag een herkansing. Is het kabinet alsnog bereid zo’n gezinsnota op te stellen?

Het is ook nodig dat we gezinnen financieel méér steunen. Concreet denkt de SGP aan het verhogen van het kindgebonden budget voor middeninkomens. Verder blijft de SGP hameren op de belastingkloof tussen éénverdieners- en tweeverdienersgezinnen. Kan de premier bevestigen dat die kloof volgend jaar afneemt? En wat gaat hij doen om dat gapende gat verder te verkleinen? De bouwstenen voor een rechtvaardiger belastingstelsel liggen klaar. Het is voor de SGP cruciaal dat dit kabinet daar mee aan de slag gaat.

Voorzitter, dat rust voor kinderen cruciaal is, dat zien we bij echtscheidingen.
Kinderen uit gebroken gezinnen zijn helaas oververtegenwoordigd in alle vormen van jeugdhulp. Wat een pijn en verdriet. Toch kijkt de politiek weg van deze rauwe realiteit. Laten we dit taboe doorbreken om kinderen, ouders en de samenleving verder te helpen. Is het kabinet bereid om te investeren in versterken van relaties, bijvoorbeeld door relatietherapie landelijk te vergoeden?

Voorzitter, uit het begin van mijn betoog kon u al opmaken dat de SGP zich ernstig zorgen maakt over de mentale gezondheid van tieners en jongvolwassenen. De GGZ zit volkomen vast. Een groep psychiaters stuurden een brandbrief naar het Openbaar Ministerie over de toenemende vraag naar euthanasie door kwetsbare jonge mensen. Het hoofdlijnenakkoord spreekt uit dat er geen verruiming komt van de euthanasiewet. Intussen lijkt wel degelijk sprake van een sluipende uitbreiding van de euthanasiepraktijk. Is het kabinet bereid dit een halt toe te roepen?

Voorzitter, over kwetsbaar leven gesproken – het raakt mij dat het ongeboren leven in ons land nog nooit zó weinig bescherming had als nu. Wat doet het kabinet om vrouwen in staat te stellen om te kiezen voor het leven en hun kindje te behouden?

Voorzitter, vrede en rust is op veel plaatsen in deze wereld ver te zoeken. Zo ook in Israël en Gaza. Laten we onophoudelijk bidden voor de vrede van Jeruzalem! Ik herinner de premier aan zijn toezegging om terug te komen op de herdenking van de afschuwelijke terreuraanslag van 7 oktober, evenals de verplaatsing van de Nederlandse ambassade naar Jeruzalem. Hoe staat het hiermee?

Voorzitter, wie ook weinig rust kennen, zijn mensen die vervolgd worden om hun geloof. Christenen zijn wereldwijd de grootste groep. Kan de SGP erop rekenen dat in het internationale beleid het tegengaan van christenvervolging hoge prioriteit heeft?

Voorzitter, tot slot. De SGP is nooit een partij geweest die de revolutie uitroept.
U hebt mij horen pleiten voor een beetje meer rust, maar verwacht geen pleidooi voor een actieprogramma om dit af te dwingen… Veranderingen ten goede beginnen altijd klein. Mag ik ter afsluiting van mijn bijdrage zo’n klein steentje in de vijver gooien?

Volgens onze fractievoorlichter Menno de Bruyne is het een van de meest gehoorde klachten van bezoekers op de publieke tribune: waarom zitten die Kamerleden zo vaak op hun smartphone? Onze Menno vertelt dan altijd dat het heel functioneel kan zijn. Even contact met een medewerker. Even een paar mails wegwerken. Maar wist u dat onderzoek uitwijst dat Kamerleden in de plenaire zaal ruim een derde van de tijd op hun scherm staren, met uitschieters tot wel negentig procent? Het zou kunnen dat ikzelf tot die laatste categorie behoor…

Ik wil daarom de volgende suggestie doen voor iets meer rust, iets meer concentratie in ons werk: een schermloos Kamerdebat. Om de conservatievelingen onder ons tegemoet te komen, laten we het houden bij een éénmalig experimentje. Stel je voor: één debat geen smartphones, tablets of laptops in de plenaire zaal. Concreet dacht ik aan de OCW-begroting, dan ben ikzelf ook onderdeel van het experiment! Wat we van scholieren verlangen, dat moet de onderwijscommissie toch ten minste één dag kunnen opbrengen? Bijkomend voordeel van schermloos vergaderen: bewindslieden lopen geen risico om tijdens het debat een ondoordacht tweetje de wereld in te slingeren…

Kortom, ik zie het wel zitten, zo’n schermloos Kamerdebat. Wie doet er mee?