De SGP blijft streven naar een meerderheidskabinet

Lees hier de volledige bijdrage van Kees van der Staaij tijdens het debat over de formatie op dinsdag 30 mei:

"Mooi om te zien dat zo snel na de verkiezingen een kabinet geformeerd is. U begrijpt dat ik het heb over Curaçao. Voor ons land is het een ander beeld.

Voorlopig wordt er meer gedebatteerd dan geformeerd.
Kostbare tijd gaat ook verloren doordat tegenwoordig elke nieuwe stap in het formatieproces een kamerdebat vraagt.
Na het mislukken van de besprekingen met Groen Links, leek het voor de hand te liggen dat een kabinet met de ChristenUnie zou worden onderzocht.

Dat is ook wat de SGP-fractie heeft geadviseerd in deze verkenningsronde. Zover is het helaas nog niet gekomen, wat ons betreft is het nog steeds de moeite waard deze mogelijkheid serieus te onderzoeken. De heer Pechtold heeft in het vorige formatiedebat collega Roemer krachtig aangesproken op zijn uitsluiting van de VVD.

Ik moet zeggen dat de nieuwe figuur van de ‘ongewenstverklaring’ die D66 vervolgens heeft geïntroduceerd helemaal niet zo fair en transparant is, maar juist ondoorzichtig. Geef mij dan maar een luid en duidelijke uitsluiting zoals Roemer dat deed!
Zoals het nu ging, is niet alleen onheus tegenover de ChristenUnie maar ook beledigend tegenover het CDA. Alsof die wel zomaar de wietwet slikken, orgaandonatie zonder toestemming mogelijk willen maken en mee willen gaan in de klaar-met-leven plannen van D66. Hoe kijkt de informateur eigenlijk terug op deze bijzondere gang van zaken en haar eigen rol hierin?

Een tweede vraag aan de informateur is: blijft de conclusie van de vorige ronde nu wel staan, dat een formatie van enerzijds VVD/CDA en anderzijds Groen Links niet mogelijk is, of ligt alles weer open? Wat ons betreft is er geen reden om die conclusie nu weer ter discussie te stellen. Formeren is niet alleen faseren, maar ook elimineren.

Het lijkt de SGP-fractie een verstandig advies om in de gegeven patstelling een nieuwe impuls aan het formatieproces te geven door het stokje over te dragen aan een nieuwe informateur. Wij kunnen ons goed vinden in de keuze voor de vroegere ‘onderkoning’ Tjeenk Willink, juist omdat de argumenten die mevr. Schippers gaf niet zozeer met zijn partijkleur te maken hebben, maar met zijn lange ervaring, onafhankelijke opstelling en afstand tot de hedenHaagse partijpolitiek. Dat zijn inderdaad precies de waarden die in het delicate formatieproces royaal aan hun trekken moeten komen. Laten we hopen dat de wijsheid van de grijsheid hier nieuwe wegen kan vinden. Ik dank informateur Schippers voor alle verkenningen en haar eindverslag.

Niet alleen een nieuwe informateur, maar ook een nieuwe methode in deze fase kan helpen: gerichte combinaties van partijen uitnodigen. Het kan ook helpen om het visnet eens aan de andere kant van de boot uit te werpen, door bijvoorbeeld VVD en CDA een proeve van een regeerprogramma te laten schrijven en daarna te bezien welke steun hiervoor te vinden is.

Wat de SGP betreft is het goed dat eerst echt de mogelijkheden voor een meerderheidskabinet daadwerkelijk beproefd worden. Wij voelen er helemaal niets voor om gemakkelijke uitsluitingen of ongewenstverklaringen te belonen met het mogelijk maken van een minderheidskabinet.

Curaçao kwam nog met een tip voor de Nederlandse formatie. Zoom niet alleen in op de verschillen, maar kijk juist ook naar de overeenkomsten in de formatiegesprekken. Met dat recept kon daar nu een coalitie met drie partijen gesloten worden. Dan moet dat in Nederland met 4 of 5 partijen toch ook kunnen lukken!
Laat ik met een lichtpunt eindigen.

Het verhaal gaat (ik citeer prof. Van den Berg) dat W. Drees sr. In 1956 tegen een door de ellenlange duur van de formatie langzaam wanhopig geworden koningin Juliana zou hebben gezegd: ‘Ach Majesteit, uiteindelijk komt er altijd een kabinet.’ "