10 februari 2022
'de G in SGP staat niet voor gokken!'
Lees hier de bijdrage van SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij aan het interpellatiedebat over gokreclames.
De opening van de markt voor kansspelen op afstand en het toelaten van gokreclames op tv, en in andere media hiervoor, is in de ogen van de SGP een grote fout. Wij waren ook verklaard tegenstander van de opening van die markt, juist vanuit de zorg dat het helemaal niet uit de illegaliteit wordt gehaald — daarvoor is vooral een strakkere handhaving nodig — maar dat het uiteindelijk tot gevolg heeft dat nog meer mensen gaan gokken. Helaas zien wij dat dat juist bewaarheid wordt: het aantal uren dat Nederlanders op goksites zitten, stijgt. Het is al aangehaald dat ex-verslaafden, maar ook verslavingsexperts, zeggen: verschrikkelijk, dat hadden we toch niet moeten doen; het heeft een averechts effect gehad.
Dan hoop en verwacht ik van het kabinet en van deze minister dat ze niet te veel geduld hebben met de sector, waarin natuurlijk ook gewoon groot geld verdiend wordt, maar vooral ongeduld laten zien en zeggen: wacht even, het gaat ons erom gokverslavingen tegen te gaan en de volksgezondheid te dienen. Mijn vraag aan de minister is of dat voor hem ook echt op één staat.
Hij sprak heel mooi over de geest. Daar ben ik het mee eens. Als je spreekt over de geest tegenover de letter, heb je altijd de sympathie als je voor de geest staat en niet te zeer aan de letter hecht. Ik dacht echter ook even aan het verschil tussen geest en lichaam. Een geest alleen wordt ook wat zweverig als daar geen concreet lichaam bij hoort. Wat is dus het lichaam dat hier invulling geeft aan die geest? Welk verbod op die kansspelen komt er nog? Welke concrete beteugeling zien we nou in de praktijk?
We horen heel veel beroep op zelfregulering, maar de SGP is daar bezorgd over. De minister zegt ook: het is zelfregulering; daar ga ik niet over. Maar eigenlijk heeft de Kamer met de motie tegen het kabinet gezegd: wij zijn bezorgd dat er te weinig van terechtkomt als je het alleen maar aan zelfregulering overlaat en willen graag dat er wel degelijk tot een verbod wordt gekomen op die ongerichte reclames voor de risicovolle kansspelen. Het is en blijft — daarom staan we ook weer onder deze motie — de wens van de SGP-fractie dat hier wél een stap gezet wordt.
De minister voor Rechtsbescherming zal op verschillende onderwerpen merken dat de SP en de SGP lang niet altijd op één lijn zitten, maar de G die het verschil maakt tussen de SP en de SGP, is in ieder geval niet de G van "gokken". Ik sta namelijk van harte achter het opkomen voor kwetsbaren, wat juist ook de SP hier steeds naar voren brengt. Ik hoop dat dit breder in de Kamer wordt gezien, namelijk waar het gaat om wie hier nu uiteindelijk de dupe van worden in de praktijk. Dat is ook wat de mensen uit de praktijk, de verslavingsexperts, bij ons naar voren brengen. Ik vraag ook aan de minister of hij hard wil optreden tegen overtredingen van de reclamecode.
Daarnaast is er naar mijn mening een bijzondere verantwoordelijkheid voor staatsdeelnemingen zoals TOTO en de Nederlandse Loterij. Daar zien we ook grenzeloze reclame voor gemaakt worden, vooral rond voetbalwedstrijden en andere sportevenementen waar met name jongeren naar kijken. Juist van staatsdeelnemingen mag worden verwacht dat zij zich inspannen om het risico op verslaving zo klein mogelijk te houden. Ik ben ook benieuwd wat het financiële belang van de Nederlandse Staat is wanneer een staatsdeelneming als TOTO een groeiend aantal gebruikers heeft. Is de minister bereid om in gesprek te gaan met verslavingsexperts en TOTO om gokverslaving onder jongeren te voorkomen?
Een lang verhaal kort. Het is goed dat de minister de geest van de motie deelt, peilt en steunt, maar graag ook nog meer concrete invulling om wat de motie vraagt ook voor elkaar te krijgen. Dat is wat hard nodig is, zeker als we kijken naar wat er de komende tijd nog aan zit te komen met nog meer spelers, waarbij het helemaal uit de hand kan gaan lopen. We zijn benieuwd naar de reactie van de minister.