Commissiedebat China

Op donderdag 6 juli debatteerde de Tweede Kamer in commissieverband met minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken), minister Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) over China. De bijdrage van SGP-Kamerlid Bisschop is hieronder te lezen.

Met haar duizenden jaar oude geschiedenis en een bbp van 25 biljoen dollar; met haar 1,4 miljard inwoners en twee miljoen militairen, is China een respectabele grootmacht. Een reus, die toch relatief wendbaar kan optreden, omdat de wil van president Xi wet is. Dat biedt kansen, zou je zeggen, maar in de praktijk zien we helaas dat onder president Xi de staatscontrole sterk is toegenomen en dat de vrijheid van godsdienst is verdwenen. Het land positioneert zich op het wereldtoneel als ‘systeemconcurrent’ en ‘cyberpiraat’.

• Beaamt de minister van Buitenlandse Zaken dat dit ook China’s positie uiteindelijk veeleer verzwakt dan versterkt, en dat dit dus in niemands belang is?

Perspectief 2049
In 2049 moet China’s ‘wedergeboorte’ voltooid zijn zo is de gedachte, en ik vraag deze minister:

• Wat is onze ambitie? Als wij in 2049 een wereld willen waarin de internationale rechtsorde gerespecteerd wordt, welke stappen worden daar dan nu voor gezet?

Wederkerigheid
De SGP is voor respectvolle betrekkingen. Maar dan wel op basis van wederkerigheid. Wie goed doet, goed ontmoet! Waar China zich houdt aan internationale afspreken en eerlijke handelspraktijken kunnen mogelijkheden ontstaan waar we, politiek en economisch, wederzijds bij gebaat zijn. Blijft de minister actief zoeken naar kansen voor een win-win?

Tegelijk geldt het omgekeerde. Waar China de confrontatie met de EU of de VS kiest moeten wij ons verenigen. Waar China ons markttoegang ontzegt, moeten wij met gelijke munt betalen. Waar China kiest voor agressie, zoals in het digitale domein, moet dat echt wat kosten.

• Wil Nederland, met bondgenoten, werken aan een escalatieladder om agressie daadwerkelijk te bestraffen en daarmee te voorkomen?

Maritieme sector
Vandaag wil ik de maritieme sector er concreet uitlichten. Als onderdeel van het plan “Made in China 2025” stak China in tien jaar $100 miljard in haar scheepsbouw, en worden producten ver onder de marktwaarde bij ons gedumpt. Dat kan en moet anders. De SGP doet twee voorstellen:

1. Beëindig de prijsdumping op de interne markt óók wat betreft de scheepsbouwsector.
2. Onderwerp schepen voor Europese opdrachtgevers aan Europese standaarden.

Willen de ministers hier met elkaar werk van maken?

Afrika
Tegenover de Nieuwe Zijderoute ontwikkelt de EU haar eigen Global Gateway. Cruciale vraag is wat wij landen in Oost- of Centraal-Azië en Afrika te bieden hebben.

• Wat doen wij om voor deze landen de ‘geprefereerde partner’ te zijn of worden?
• Is het niet hoogste tijd om allerlei ideologische voorwaarden achterwege te laten?

Taiwan
De SGP juicht sterkere samenwerking met Taiwan op terreinen als handel en zorg toe.

• Beaamt de minister dat behoud van de ‘status quo’ inhoudt, dat het zelfstandige en democratische karakter van Taiwan voluit door China gerespecteerd wordt?
• Wat doen we tastbaar om China hiervan te doordringen?

Christenvervolging
Tot slot: de 5,2% van de Chinese bevolking die christen is, mag verdrietig genoeg niet meer in vrijheid haar geloof belijden en beleven. Wil de minister van Buitenlandse Zaken de concrete inzet van hemzelf en van de gezant voor godsdienstvrijheid voor deze Chinese minderheid toelichten?