Brief uit Brussel

Een brief van de Litouwse Eurocommissaris voor Milieu Virginijus Sinkevičius aan minister Van der Wal van stikstof over het Nederlandse stikstofbeleid, deed nogal wat politieke stof opwaaien. Om twee redenen: de inhoud en het moment waarop de brief in Den Haag werd bezorgd.

Het moment was - zacht gezegd - opvallend. Die werd in Nederland bezorgd op het moment dat het kabinet bezig is de klap van de Statenverkiezingen te verwerken. Het stikstofbeleid is daarbij politiek het meest gevoelig, een onderwerp waarover het kabinet zwaar verdeeld is en minister Van der Wal en D66 recht tegenover de andere coalitiepartijen staan.

Laat nou minister Van der Wal twee dagen vóór het verzenden van de brief in Brussel zijn geweest om met de Eurocommissaris te spreken over… stikstof. En de brief uit Brussel is gelekt. Dat voedt het wantrouwen.

De inhoud is zo mogelijk nog gekker. De pijn zit ‘m met name in de alinea waarin gesteld wordt dat het “van essentieel belang is ervoor te zorgen dat de kritische depositiewaarde in geen enkel Natura 2000-gebied nog wordt overschreden, zodat elke verslechtering van de toestand een halt wordt toegeroepen en een volledig herstel van de stikstofgevoelige habitats in al deze gebieden wordt gewaarborgd.” Om daar, min of meer dreigend aan toe te voegen: “De Commissie zal nauwlettend blijven toezien op de maatregelen die Nederland daartoe neemt.”

Als dit werkelijk zou gebeuren, zou dat betekenen dat Nederland stil komt te liggen. Niet alleen boeren, maar ook de bouw van huizen en woningen, aanleg en onderhoud van wegen en bedrijventerreinen, en het opknappen van bestaande gebouwen. Ook zonder deze activiteiten wordt op verschillende plekken de kritische depositiewaarde immers niet gehaald. Totaal onwerkbaar dus, en met verregaande consequenties voor heel ons land. De Habitatrichtlijn vereist het ook niet. De Europese Commissie gaat hiermee haar boekje te buiten.

Kamerlid Roelof Bisschop en Europarlementariër Bert-Jan Ruissen hebben direct na het uitlekken van de brief al stelling betrokken: dit is geen zuivere koffie. Maandag hoopt de SGP deze kwestie aan de orde te stellen in het schriftelijk overleg over het landbouwakkoord en de gebiedsplannen. Dinsdag debatteert de Tweede Kamer over de uitslag van de Statenverkiezingen en de stikstofproblemen. Te verwachten is dat de ‘vreemde’ brief uit Brussel daarbij een prominent gespreksonderwerp zijn.