8 juni 2022

Roelof Bisschop over gewasbescherming

Lees hier de bijdrage van SGP-Kamerlid Roelof Bisschop aan het debat over gewasbescherming. Dit debat vond plaats op 8 juni 2022.

Knelpunten
Recent kregen we een petitie vanuit de vollegrondsgroenteteelt. Het gaat om teelten die gevoelig zijn voor ziekten en plagen, dus de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn. De petitie laat haarscherp zien waar telers tegenaan lopen. In de eerste plaats de oogkleppen in het toelatingsbeleid. Zaadcoating is verboden. De resultante is dat telers hierdoor gedwongen worden breed werkende middelen in te zetten om aardvlooien te bestrijden, waarbij en passant ook natuurlijke vijanden aangetast worden.Dus niet minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en minder milieurisico’s, maar juist meer.

In de tweede plaats de dreiging van onvoldoende middelen en het op het spel zetten van teelten. Zoals het er nu naar uitziet komen verschillende middelen niet door de Europese herregistratie heen, omdat alleen naar het potentiële gevaar gekeken wordt en niet meer naar gebruik en daadwerkelijke risico’s.
Ondertussen zijn er nog nauwelijks biologische alternatieven beschikbaar en zijn die ook niet zo effectief.

Maar, van links tot rechts willen we plantaardige voedselproductie toch stimuleren en beschermen? Daar hoort ook goede gewasbescherming bij.
Hoe gaat de minister deze vollegrondsgroentetelers daadwerkelijk perspectief bieden in plaats van mooie woorden?

Toelating middelen
De SGP is niet te spreken over de verschillen met omliggende landen. Zo hebben Duitsland en België vrijstellingen afgegeven voor bijvoorbeeld de middelen Asulam en Force en voor zaadcoating. In Nederland is dit echter allemaal afgewezen. Dat is meten met twee maten. Hoe gaat de minister zorgen voor een meer gelijk speelveld?

De Kamer heeft gevraagd te bezien hoe bij toelating en bij de beoordeling van vrijstellingen meer rekening gehouden kan worden met de mogelijkheden voor emissiebeperkende maatregelen en met de risico’s van resistentieontwikkeling. Brief en vragenbeantwoording blijven wat vaag. Wat gaat de minister concreet veranderen?

We willen snelle toelating van alternatieve middelen, waaronder groene, laag risico middelen. Hiervoor is snel meer beoordelingscapaciteit nodig. Niet alleen in Nederland, maar ook elders in Europa. Welke extra stappen wil de minister hiervoor zetten? Frankrijk zet zich ook in voor snelle toelating van laag risico middelen. Trekken de bewindslieden samen met hun Franse collega’s op om op Europees niveau de gang erin te krijgen? Kan in aanloop naar een definitief toelatingsoordeel misschien gewerkt worden met vrijstellingen? Toepassing van groene gewasbescherming is afhankelijker van omgevingsfactoren dan chemische middelen, en dus dynamischer. Wordt gezorgd voor voldoende flexibiliteit bij het opstellen van gebruiksvoorschriften?

Biostimulanten kunnen gewassen weerbaarder maken. Binnenkort wordt een nieuwe Europese richtlijn voor meststoffen van kracht. Biostimulanten zijn hierin als aparte categorie opgenomen met bijbehorende normen. De uitwerking kost tijd. Gaat de minister zorgen voor aanpassing van onze Meststoffenwet en een goede overgangsregeling, zodat het op de markt brengen van biostimulanten gestimuleerd in plaats van afgeremd wordt?

Voor onze kleine teelten is voortvarende opvolging van het Fonds Kleine Toepassingen belangrijk. Wordt de toelating voor kleine teelten ook gestimuleerd worden door bij de toelating gewassen grofmaziger in te delen?

Voor beoordeling van doelbereik volgt de Europese Commissie de ontwikkeling van het aantal kilogrammen gebruikte gewasbeschermingsmiddelen.
Maar het gaat toch om de milieu-impact? Wil de minister zich inzetten voor het meenemen van dit aspect, zoals in Nederland ook gebeurt?

Praktijkonderzoek
Voor weerbare teelten met milieuvriendelijkere gewasbescherming is veel praktijkonderzoek nodig. Komt er extra budget hiervoor? Ik hoor vanuit het veld dat er geld is voor demonstratieprojecten en kennisdeling, maar nauwelijks voor ontwikkeling van nieuwe technieken en methoden. Dat laatste hebben we juist ook hard nodig. Hoe gaat de minister dit oppakken?

Rattenbestrijding
De groeiende populaties ratten kunnen problemen met zich meebrengen, zoals het veroorzaken van kortsluiting en stalbranden of verspreiding van het vogelgriepvirus. Goede bestrijding is belangrijk. Door schone erven en stallen, maar ook door effectieve inzet van bestrijdingsmiddelen. Dat laatste kan vanaf 2023 echter niet meer zonder duur certificaat of het inhuren van een duur bedrijf. Wat betekent dit voor brandveiligheid en diergezondheid? Graag een heroverweging.