Bisschop over stikstof en NPLG

Op donderdag 23 februari 2023 debatteerde de Tweede Kamer over stikstof en het Nationaal Plan Landelijk Gebied. Namens de SGP nam Roelof Bisschop deel aan het debat. Zijn inbreng is hieronder te lezen.

Voorbeeld: Nieuwkoopse plassen
We hoeven niet ver naar het oosten om te zien waar het in de stikstofaanpak misgaat. Melkveehouders rond de Nieuwkoopse plassen hebben al jaren concrete plannen voor innovatieve emissiereductie. Er is niets mee gedaan. En nu dreigt de provincie met sluiting van verschillende bedrijven. Dat is toch geen gebiedsgerichte aanpak, maar gebiedsgerichte afbraak? En ondertussen gaat het met het stikstofgevoelige veenmosrietland aldaar de goede kant op! Waarom dan keihard depositiebeleid? Ik begrijp het niet. Is dit waar het kabinet op aanstuurt? Wat gaat de natuurminister tegen deze ondernemers zeggen?

Kritische depositiewaarde (KDW)
Van Nieuwkoop terug naar Den Haag. Wat wil de natuurminister met de kritische depositiewaarde? De Kamer is duidelijk: de KDW is een veel te eenzijdige toetssteen, ook veld- en bodemdata en de rol van beheer en waterhuishouding moeten meegenomen worden. Maar ondertussen zegt de minister: aan de KDW als toetssteen ga ik niks veranderen. Ze wil alleen kijken naar een alternatieve formulering van de omgevingswaarde: stuur je op depositiereductie of emissiereductie? Maar dat is een veel te beperkte opvatting van de Kamerinzet. Gaat de minister een alternatieve omgang met de KDW breed en serieus oppakken? Berekeningen van Financiën laten zien dat je met een eenzijdige KDW-toets het juridische stikstofprobleem in geen decennia gaat oplossen.

Piekbelasters – legalisering PAS-knelgevallen
Wat wil het kabinet met haar piekbelasteraanpak? De bedoeling was: stikstofruimte voor PAS-knelgevallen. Inmiddels zegt de minister: het is voor versneld natuurherstel, wie weet kan ik PAS-knelgevallen helpen, en ik wil ook ruimte voor andere economische activiteiten.

Wat is het nu?

Ze wil 100 mol ophalen, terwijl voor PAS-knelgevallen hooguit 20 mol nodig is. Waarom deze uitgedijde sneeuwbal? En dan te bedenken dat het kabinet ook dreigt met een ‘dwingend instrumentarium’. Die kant wil de SGP echt niet op!

Drieduizend, een enorme groep. Het betekent binnenkort een donkere wolk boven drieduizend keukentafels. Deze drieduizend gezinnen zouden dan in slechts een half jaar tijd een verstrekkende keuze moeten maken. Met een vereiste opbrengst van minimaal 85% emissiereductie3 wordt de optie van innovatie en extensivering door de regering niet serieus genomen. De optie van verplaatsing is ver weg. Ik vind dit onmenselijk beleid. Waarom kiest de minister niet voor middelen en ruimte voor een provinciale piekbelasteraanpak?

Gaat de minister ervoor zorgen dat de optie van innovatie of extensivering met bijvoorbeeld halvering van de uitstoot een haalbare kaart wordt? Je wilt niet weten hoeveel mogelijkheden hiervoor zijn. Waarom blijft het kabinet zich blindstaren op opkoop? De sensoren zijn er. En ja, borging van innovaties kost geldt. Maar zeker bij piekbelasters en PAS-knelgevallen is het die investering waard4. En kunnen we er weer van leren. Stop hoe dan ook om te dreigen met onteigening. Het criterium lijkt te worden: de meeste depositie op overbelaste gebieden. Waarom niet: legalisering van zoveel mogelijk PAS-knelgevallen?

Legalisering van PAS-knelgevallen zit vast op het zogenaamde additionaliteitsvereiste en de staatssteunregels. Hoe gaat de minister perspectief bieden? Het derogatiefiasco en de bufferstroken leveren 20 mol depositieverlaging op. Om en nabij de hoeveelheid mol depositie die PAS-knelgevallen mogelijk veroorzaken. Toch voldoende garantie dat de PAS-knelgevallen de natuur niet benadelen?

Overig
Kort nog enkele andere punten:

• Wordt ervoor gezorgd dat in de gebiedsprogramma’s ook kleine sectoren, als de fruitteelt, volwaardig meegenomen worden?
• Worden de natuurdoelanalyses zoveel mogelijk gebaseerd op veldwaarnemingen?
• Wordt bij het afpakken van latente ruimte vooral gekeken naar de industrie met royale vergunde ruimte?
• Wordt bij de vergunningplicht voor intern salderen ervoor gezorgd dat normale bedrijfsvoering mogelijk blijft en niet voor elke kleine wijziging een aanvraag ingediend moet worden?
• Waarom grijpt het kabinet naar het voorkeursrecht voor gronden die agrarisch blijven7 en laat zij het instrument kavelruil links liggen?
• Wat worden de emissiereductiedoelen voor luchtvaart en scheepvaart?
• Hoe gaat het kabinet ongecontroleerde uitwisseling van ammoniak tegen stikstofoxiden blokkeren? Het kan niet zo zijn dat Schiphol haar gang gaat en PAS-knelgevallen in de kou staan.

Dwang en drang funest
Het kabinet neemt de tijd, maar geeft boeren de tijd niet. Dat is oneerlijk. Wanneer wordt de juridisch niet verplichte en onhaalbare aanscherping van het stikstofdoel ingetrokken? De kabinetsdwang en –drang zijn funest voor de gebiedsprocessen. Zeggen ook de provincies. Mijn PvdA-collega zei over de klimaataanpak: zij zal sociaal zijn of zij zal niet zijn. Dat moet ook gelden voor de stikstofaanpak.

Het hele debat is hier te kijken.