Nieuwe bodemkaart Reimerswaal met PFAS-strook roept vragen op

In december stelt de gemeenteraad het nieuwe bodembeheerplan van Reimerswaal vast met de bijbehorende bodemkwaliteitskaarten. Een bodembeheerplan heeft als doel om vast te stellen waar er sprake is van welk type grond. Vervuilde grond mag bijvoorbeeld niet hergebruikt worden. 

Uit de stukken bleek dat er door de gemeente ook gekeken is naar de aanwezigheid van PFAS in de grond. Door de gemeente wordt voorgesteld om een PFAS strook in het beleid op te nemen in een strook langs de Westerschelde. Het gaat dan om een strook van 500 meter landinwaarts langs de hele Reimerswaalse Westerscheldekust. In de afbeelding hieronder ziet u een verbeelding daarvan. 

(lees verder onder de afbeelding)

Deze 'PFAS strook' roept wel wat vragen op bij de SGP Fractie. Daarom heeft raadslid Tonnie Bliek daar schriftelijk, en ook in de vergadering van 18 oktober vragen over gesteld. Die kunt u hieronder lezen. 

Schriftelijke vragen met antwoorden:

1. Hoe is de 500 meter strook aan de Westerschelde voor PFAS bepaald? Is daar een basis voor wat betreft vervuiling?

Antwoord van de gemeente: In het traject dat is doorlopen voor de bodemkwaliteitskaart dijkversterking Hansweert, zijn om de 75 meter grondmonsters genomen in een raai haaks op de dijk landinwaarts. Eenzelfde actie is uitgevoerd net over de gemeentegrens op Kapels grondgebied. Hieruit is gebleken dat de concentraties PFAS vanaf de dijk naar landinwaarts afnemen en na ca. 400 meter afstand zijn de gemeten gehalten niet hoger dan de gehalten die voor de rest van Reimerswaal in de bodemkwaliteitskaart zijn vastgelegd.  Met 500 meter wordt een verantwoorde marge aangehouden.

De beschikbare onderzoeksgegevens zijn vooral afkomstig uit de omgeving van Hansweert. Verwacht wordt dat in de gemeente Reimerswaal overal langs de Westerschelde dezelfde PFAS-verontreiniging voorkomt.

Waterschap Scheldestromen laat in de komende tijd een bodemonderzoek naar PFAS uitvoeren in de Westerscheldedijk vanaf de Belgische grens tot het Sloegebied. In dit gebied wordt op 19 plekken de dijk in een raai onderzocht op PFAS:

• buitentalud direct boven het onderhoudspad (2 meter van de rand van het pad)
• midden op de kruin van de dijk
• halverwege het binnentalud
• onderaan het binnentalud (2 meter vanaf de knik óp het talud)

Het veldwerk daarvoor start op 24 oktober 2022. Mochten de uitkomsten van het onderzoek van het waterschap daar aanleiding toe geven dan kan het ontwerp van de nota bodembeheer hier nog op worden aangepast voordat deze ter definitieve vaststelling wordt voorgelegd aan de gemeenteraad.

2. Hoe is de afstemming met de provincie en andere gemeenten grenzend aan de Westerschelde? Hanteren zij een PFAS strook en is deze dan 500 meter breed?

Antwoord van de gemeente: Reimerswaal ligt iets voor op de gemeenten Borsele en Kapelle. Ook Borsele en Kapelle zijn bezig om hun bodemkwaliteitskaart en nota bodembeheer te actualiseren. Naar verwachting zijn deze documenten in Borsele en Kapelle voor het eind van het jaar in concept gereed om in procedure te gaan. Ambtelijk is onderling overleg tussen deze drie gemeenten over de actualisatie van de bodemkwaliteitskaarten en nota’s bodembeheer om informatie en ervaring uit te wisselen.

De beleidsinvulling in Kapelle en Borsele voor PFAS langs de Westerschelde is nog niet bekend.

De provincie heeft in algemene zin het voortouw genomen in de PFAS-problematiek. Periodiek informeert de provincie de Westerscheldegemeenten over de voortgang van verschillende deelaspecten rondom PFAS. De provincie heeft geen specifieke rol in het beleid voor grondverzet langs de Westerschelde.

3. Is in beeld wie eigenaren zijn van de gronden in de PFAS strook en wat zijn de verwachte consequenties voor deze eigenaren? Brengt dit kosten en/of beperkingen mee voor de eigenaren?

Antwoord van de gemeente: Er zijn diverse perceeleigenaren in de strook langs de Westerschelde. Consequenties voor de terreineigenaren zijn er pas op het moment dat er grondverzet plaatsvindt. In de ontwerp nota bodembeheer wordt voorgesteld om grondverzet binnen deze strook mogelijk te maken door binnen deze strook ruimere normen voor PFAS te hanteren. Zonder deze ruimere normen zouden terreineigenaren bij grondverzet met hogere kosten geconfronteerd worden voor de afvoer van grond. Met name is dit van belang bij onderhoud van het waterschap aan watergangen en wegbermen. Bij andere perceeleigenaren is in veel mindere mate grondverzet aan de orde.

Vragen die later gesteld zijn, n.a.v. de beantwoording:

1. Is de conclusie juist dat we van de gemeenten rond de Westerschelde de eerste gemeente zijn die een PFAS strook vast gaan stellen? Is het niet beter en wenselijk dat hierover afstemming plaatsvind? Bijv. Waterschap wordt genoemd als grote perceel eigenaar, is er afstemming met het waterschap geweest?

2. Waterschap doet ook onderzoek maar dat betreft dan vooral de zeedijk en geen strook van 500 mrt breed. Was het niet beter geweest om zo’n onderzoek samen met de gemeenten en Waterschap Zeeuws breed op te pakken? Wanneer wordt de definitieve uitkomst verwacht van het Waterschap onderzoek?

3. Er zijn meerdere eigenaren die in de strook van 500 meter vallen. Binnen de strook gelden ruimere normen voor grondverzet dat is een tegemoetkoming. Maar is de conclusie juist dat ze wel met hogere kosten te maken krijgen wanneer er grondverzet buiten de 500 meter grens plaats moet vinden?

4. En waarom wordt er 500 meter van gemaakt terwijl het onderzoek na 400 mrt normale waarden laat zien? Is de conclusie juist dan de laatste 100 meter meestal een andere perceeleigenaar betreft dan het Waterschap

Zodra er antwoorden bekend zijn wordt dit artikel geactualiseerd!