Europese Rekenkamer uit fundamentele kritiek op EU-steun Griekenland

De Europese Rekenkamer publiceerde vandaag een kritisch rapport over de EU-steun aan Griekenland. De controleur constateert dat de staatsschuld tot grote hoogte is gestegen. Veel structurele hervormingen liepen vertraging op of waren niet doeltreffend. De bankensector is geherstructureerd, maar tegen zeer hoge kosten, bijna 45 miljard euro. Dit bevestigt het beeld dat Bas Belder, lid Europees Parlement namens de eurofractie ChristenUnie-SGP, heeft van de Europese aanpak, waarbij hij regelmatig zijn zorgen heeft geuit.

Het rapport van de Europese Rekenkamer wijst op de slechte (niet-renderende) leningen, waardoor de bankbalansen problematisch bleven. Belder wees op de ernst en omvang van dit probleem in Griekenland en andere programmalanden, onder meer in september 2013 in gedachtewisselingen met de eurocommissaris en de voorzitter van de eurogroep en bij het begin van het derde steunpakket in juli 2015.

De Europese Rekenkamer stelt vast dat de Europese Commissie aanvankelijk nog geen ervaring had met het beheer van een dergelijk proces. Ook was zij afhankelijk van de samenwerking met de Griekse regering en kredietverstrekkers zoals de eurolanden, Europese financieringsfaciliteiten en de ECB. Op een aantal gebieden is er verkeerd gehandeld. De voorwaarden waren niet juist geprioriteerd en er was geen bredere strategie voor het land. Tevens waren de macro-economische aannames niet goed gemotiveerd.

In dit verband blijft onderbelicht dat de problematische omvang van de slechte leningen al lange tijd bekend zijn en de Europese instellingen steeds achter de feiten aanliepen, zodat ze kleine stapjes namen in de crisisbestrijding die vervolgens onvoldoende effectief bleken. Hierdoor was het proces wellicht gemakkelijker aan de man te brengen, maar deed het onvoldoende recht aan de politiek-maatschappelijke en financiële realiteit. De eurolanden, en met name de Grieken, hebben hier een prijs voor betaald. Tevens vertroebelde deze aanpak het zicht op een werkelijk structurele oplossing, volgens Belder met name te vinden in een uittreding uit de euro, zodat het land weer perspectief kan krijgen op gezond economisch herstel buiten de eurozone als suboptimale muntunie.