Opinie-artikel in De Telegraaf, 24 maart 2021: Timmermans zadelt ons op met bio-boterbergen
https://www.telegraaf.nl/watuzegt/1054948745/timmermans-zadelt-ons-op-met-bio-boterbergen
De consument laat de biologische voeding veelal links liggen. Maar toch wil EU-commissaris Frans Timmermans dat boeren fors méér eco-producten leveren. Zo dreigen biologische boterbergen en daar zijn onze bio-boeren niet bij gebaat, waarschuwt Europarlementslid Bert-Jan Ruissen (SGP).
De groei van de biologische landbouw lijkt er momenteel uit te zijn. De consument heeft maar beperkte belangstelling voor bio-groente en eko-vlees: in supermarkten komt de omzet al jaren amper boven de 3 %. En dat is natuurlijk best spijtig, want de biologische landbouw zet mooie en schone producten op de markt.
Hoe moet een overheid daar nu mee omgaan? EU-Commissaris Frans Timmermans weet de oplossing wel: we gaan in Europa gewoon bij wet vastleggen dat over 10 jaar 25% van onze landbouwproductie biologisch moet zijn. Binnenkort omt hij met zijn actieplan hoe hij dat doel wil halen. Het laat zich raden: we geven er nog wat subsidies bij, wat bewustwordingscampagnes richting de consument en dan moet het wel goed komen.
Het is een benadering die je wel vaker tegenkomt in bureaucratisch Brussel: het achterhaalde concept van de maakbare samenleving: ver weg van de dagelijkse werkelijkheid.
Want de overheid kan nog zoveel bedenken, uiteindelijk is ook de biologische landbouw een gewone economische sector. Die moet het hebben van de bereidheid van de consument om zijn producten af te nemen en daarvoor een eerlijke prijs te betalen.
Eenzijdig focussen op biologische landbouw is daarom niet verstandig. Het is en blijft voorlopig een kleine markt. Proberen dat kunstmatig te doorbreken met een wettelijk voorschrift dat minimaal 25% biologisch moet zijn, zal alleen maar marktverstorend werken.
Het zorgt voor biologische boterbergen, waarschuwde landbouweconoom Krijn Poppe in vakblad De Boerderij. Hij heeft gelijk. De prijzen gaan dan zwaar onderuit, zo valt te vrezen. Daar zijn biologische boeren zeker niet mee gediend!
De vraag is bovendien of het wel zo’n groot probleem is dat de biologische landbouw stagneert? Ook gangbare landbouw kan immers duurzaam zijn!
Wie kijkt naar de huidige ontwikkelingen in de land- en tuinbouw, ziet dat ook de gangbare landbouw volop bezig is met verduurzaming. De afgelopen decennia is het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en antibiotica bijvoorbeeld al fors teruggedrongen. De Europese landbouw is inmiddels één van de milieuvriendelijkste ter wereld.
In plaats van alles van biologische landbouw te verwachten, doen we er daarom goed aan breder te kijken en de positieve ontwikkelingen ook in de gangbare landbouw verder aan te moedigen. Bijvoorbeeld door te snijden in overbodige regels, door te investeren in nieuwe plantenrassen die beter bestand zijn ziekten en plagen. Of door de snellere toelating van nieuwe, minder milieuvervuilende gewasbeschermingsmiddelen.
Het sleutelwoord daarbij is innovatie. Met slimme technieken kan de milieudruk verder omlaag. Laten we niet vergeten dat voldoende voedsel een belangrijke uitdaging blijft met een groeiende wereldbevolking. Dat vraagt om moderne landbouw met hoge productie.
Iedere boer maakt daarbij z’n eigen keuzes. Waar de één kiest voor biologisch, kiest de ander voor schaalvergroting. Boeren zijn ondernemers die zeer wel in staat zijn een eigen weg te gaan. Dat is een kwestie van goed ondernemerschap.
Maar uiteindelijk geldt een harde economische wet: alleen bij voldoende inkomen heeft het bedrijf toekomst. En juist daar knelt het vaak. Boeren krijgen doorgaans geen eerlijke prijs voor hun product.
Biologische landbouw heeft zeker toekomst. Als er vraag is, volgt het aanbod van zelf. Maar ook andere boeren die verduurzamen moeten op ons kunnen rekenen.
Bert-Jan Ruissen is Lid van het Europees Parlement voor de SGP. Hij is enige Nederlandse onderhandelaar voor het Gemeenschappelijk landbouwbeleid in het Europees Parlement.
